11

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2014

Leeswijzer

‘Van JSF tot F-35 Lightning II – De nieuwe jager van de Koninklijke Luchtmacht’

Een aantal jaar geleden maakte auteur Pieto van Buysen twee boeken over moderne bommenwerpers en dito jachtvliegtuigen. Nu heeft hij 1 type op de korrel genomen, en niet zomaar 1: de F-35 Lightning II. Of eigenlijk, de weg naar dit vliegtuig toe, dat begon als de veelbesproken Joint Strike Fighter.

Van Buysen ging niet over 1 nacht ijs en werkte een paar jaar aan deze productie. En dat laat zich zien. Heel veel informatie en een overweldigende hoeveelheid foto’s, zowel uit de ontwerptijd tot aan nu, midden in de productie- en tevens test- en evaluatiefase. Het boek is helder opgebouwd uit een inleiding, 18 hoofdstukken, verantwoording, lijst met afkortingen en een register. Deze beperkt zich tot vliegtuigtypes en –aanduidingen, maar dat is voor dit boek voldoende. Voor- en tegengeluiden – zowel uit de politiek als de luchtvaartindustrie – komen beide aan bod, maar duidelijk is dat dit boek wel het succes van de F-35 tot dusverre beschrijft.

Een zeer goede momentopname dus van deze jager en op dit moment het meest actuele dat te krijgen is. Enig punt van kritiek is dat de pagina’s erg vollopen. De witmarges zijn overal vrij klein wat een beetje ‘gepropt’ effect geeft. Reden is natuurlijk dat daardoor meer op 1 pagina past, waardoor er minder papier nodig is, en de boekprijs lager blijft. Dat is natuurlijk weer een voordeel, kortom een aanrader voor luchtvaartliefhebbers, maar ook geïnteresseerden in dit megaproject. (A.M.)

‘Van JSF tot F-35 Lightning II – De nieuwe jager van de Koninklijke Luchtmacht’ met ISBN is geschreven door Pieto van Buysen en uitgegeven door Violaero, onderdeel van Lanasta in Emmen. De hardback op formaat 22,5 x 30,5 cm telt 208 pagina’s voorzien van enkele zwart-witfoto’s en honderden in kleur, en een tiental kleurenprofielen. Het boek kost 38,95 en is onder andere te bestellen in de webwinkel van Lanasta. Kijk voor meer informatie op www.lanasta.com

x

Masters of the air – Amerikaanse bommenwerperpiloten die tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen Nazi-Duitsland vochten

25 vluchten moesten ze maken, de Amerikaanse ‘bomber boys’ van de Achtste Luchtmacht. Met hun B-17 Flying Fortress’ en B-24 Liberators moesten ze Nazi Duitsland bombarderen. Daarna mochten ze naar huis. 26.000 van hen sneuvelden tijdens het voltooien van die opdracht. Daarmee verloren – tijdens deze 1000 dagen durende campagne die begon in 1942 – meer bommerwerperbemanningen het leven, dan Amerikaanse mariniers tijdens de hele WO II.

In Masters of the Air beschrijft Donald Miller de ervaringen van deze, veelal jonge, bemanningen. Piloten en boordschutters waarvan de meerderheid nog nooit in een vliegtuig had gezeten voordat ze aan hun opleiding begonnen. Deze ervaringen verwerkt Miller in het grotere plaatje van de luchtoorlog. Hij beschrijft de beslissingen van de hogere politieke en legerleiding en de theorieën van luchtvaartpioniers over de inzet van de bommenwerpers.

Met genoeg bommenwerpers zou een oorlog gewonnen kunnen worden voordat daar zelfs landmacht en marine aan te pas hoefde te komen. Als je maar genoeg steden plat bombardeerde, was de redenering, zou de bevolking vanzelf in opstand komen tegen het heersende regime en een einde aan de oorlog maken. Mocht dat niet lukken, dan zouden precisiebombardementen de militaire infrastructuur lamleggen. Als de vliegtuigen in dichte formaties en uitgerust met voldoende machinegeweren opereerden, dan zouden ze onkwetsbaar zijn voor vijandelijke jagers. Kortom, de zware bommenwerper was een wonderwapen.

De praktijk bleek anders boven vijandelijk gebied. Het bleek een hele tour om de bommen op het doel te krijgen terwijl je bestookt werd door furieus luchtafweergeschut en de moderne jagers van de Luftwaffe. Maar niet alleen vijandelijk vuur zorgde voor vele slachtoffers. Ook de ijzige kou en zuurstofgebrek op 7 kilometer hoogte, gecombineerd met ondeugdelijke kleding en zuurstofmaskers, zorgde, met name in het begin ervoor, dat vele vliegers de 25 vluchten nooit haalden.

De kracht van Miller is dat hij al deze feiten en persoonlijke verhalen heeft samengesmeed tot 1 goedlopend verhaal. Dat maakt Masters of the Air een bijzonder meeslepend en levensechte getuigenis van deze luchtoorlog. Het boek is tevens verfilmd door Steven Spielberg en Tom Hanks. (Klaas Daane-Bolier)

‘Masters of the air – Amerikaanse bommenwerperpiloten die tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen Nazi-Duitsland vochten’ met ISBN 9789045205830 is geschreven door Donald L. Miller en uitgeven door Karakter Uitgevers. De hardback op formaat 16x24 cm telt 672 pagina’s en is voorzien van 46 zwart-witafbeeldingen in goede kwaliteit. De (literaire) roman is vertaald in het Nederlands en kost € 29,95. Kijk voor meer informatie op www.karakteruitgevers.nl.

x

Holland drop zone – The crash of an American bomber in a Dutch polder

Holland drop zone – The crash of an American bomber in a Dutch polder

Op 18 september 1944, dag 2 van Operatie Market Garden, doet een grote ontploffing in de lucht het Zeeuwse dorp Heinkenszand opschudden. De inwoners rennen naar buiten en zien een brandende bommenwerper op hen afkomen terwijl parachutes naar beneden glijden. De B-24 Liberator scheert over de huizen en crasht net buiten het dorp in de polder. 2 bemanningsleden verliezen het leven, de Duitsers nemen er 6 gevangen en 2 lukt het om te ontsnappen met hulp van verzetsmensen uit de buurt.

Dit verhaal is geschreven door de kleinzoon van 1 van die verzetsmensen. Mark van den Dries beschrijft de missies van deze bemanning, de omstandigheden van de fatale crash en noodlot van deze mannen. Dit is tevens het verhaal van de verzetsbeweging uit de omgeving van Heinkenszand dat de twee bemanningsleden verborgen wist te houden. We volgen het spoor van de gearresteerde radio-operator Elton Southwell, als hij de lezer meeneemt op zijn gruwelijke reis door Duitse legerbases en concentratiekampen, en tenslotte een wreed welkom in een Pools krijgsgevangenenkamp. Hij beschrijft onder andere hoe hij de beruchte Black March amper overleeft en ontsnapt aan de Duitse bewakers.

Het boek is heel ruim voorzien van foto’s en afbeeldingen die veel extra informatie geven en het boek echt verlevendigen. Een aantal daarvan is echter van wat mindere kwaliteit. Met een kleine investering, bijvoorbeeld beter papier zoals in ‘Masters Of the Air’ waren deze illustraties echt de meerwaarde van het boek geworden dat desondanks zeer interessant en leesbaar is. (A.M.)

Holland drop zone – The crash of an American bomber in a Dutch polder’ met ISBN 9789461536068 is geschreven door Mark van den Dries en uitgegeven door Uitgeverij Aspekt. De softback op formaat 15x23cm telt 394 pagina’s en is voorzien van bijna 300 zwartwit-foto’s en afbeeldingen. Het boek is geschreven in het Engels en kost €24,95. Kijk voor meer informatie op www.uitgeverijaspekt.nl.

x