Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2014
11 cursisten zijn dit jaar uitverkoren om deel te nemen aan de Helicopter Weapons Instructor Course (HWIC). Alleen de beste vliegers en loadmasters voldoen aan de zware opleidingseisen. Aan het einde van de rit zijn zij gekwalificeerd om hun squadroncollega’s naar een hoger niveau te tillen. Het Duitse oefengebied Bergen-Hohne was het operatietheater van de laatste 2 weken van de opleiding.
De temperatuur ligt rond het vriespunt en het is windstil op de Forward Arming and Refueling Point (FARP). De mist en laaghangende bewolking zijn derhalve hardnekkig. Na eerst het geluid, doemt daarna ook de gedaante van een Apache op uit de grijze massa. Even later volgen er nog 2 en evenzoveel Chinooks. Ondertussen laadt bewapeningspersoneel ongeleide raketten uit en verdeelt ze over 3 loading pads voor de Apache.
De cursisten specialiseren zich tijdens de HWIC in onder meer het tactisch optreden en in het samenwerken met andere krijgsmachtdelen. De lat ligt hoog, want de HWIC is het hoogst haalbare doel van jonge en ambitieuze gezagvoerders en dito loadmasters. Hier worden de leiders van de toekomst binnen de helikopterwereld klaargestoomd, die hun kennis en ervaring als een olievlek op hun squadrons verspreiden.
“Tijdens de HWIC worden normale vliegers opgeleid tot wapeninstructeurs. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Deze vliegers zijn heer en meester over hun eigen helikopter en de bijbehorende taken en wapensystemen”, vertelt majoor Martijn, Hoofd TACTESS. “Daarnaast verwachten we ook dat ze het grotere plaatje begrijpen. In missiegebieden zijn altijd verschillende kisten en grondtroepen betrokken. Deconflictie, zorgen dat vurende eenheden niet in elkaars baan of luchtruim komen, is dan heel belangrijk. Daarom moeten ze precies weten wat de functie en effecten zijn van de andere spelers in het veld.”
Tactics Evaluation Standardisation and Simulation, kortweg TACTESS is 1 van de bureau’s van het 299 Squadron. “TACTESS is een orgaan om kwaliteit van flightcrews te waarborgen”, zegt Martijn. “We houden ons onder meer bezig met de standaardisatie van vliegprofielen en communicatie. Wat doen we bij een vijandelijke dreiging? Vliegen we over links of rechts? Hoe communiceer je in de lucht. Ook dat is een belangrijk onderdeel van de standaardisatie. Jonge mensen van verschillende squadrons leren hier de procedures om met elkaar te vliegen in missiegebieden.”
“Het tempo van de opleiding ligt hoog en dat maakt het uitdagend”, zegt Chinook-vlieger kapitein Rick. “Je stapt op een trein, die niet meer stopt. Dat is soms vermoeiend, maar tijdens het vliegen gaat bij mij de knop om en ben ik weer scherp.
Dit jaar bestaat de delegatie van toekomstige wapeninstructeurs uit 4 Apache-vliegers, 3 Chinook-vliegers, 2 Chinook-loadmasters, een Cougar-vlieger en een Cougar-loadmaster. Tijd is de grootste vijand van de cursisten. “De opleiding duurt 9 weken en dat is krap om je de kennis en vaardigheden eigen te maken”, zegt Chinook-vlieger kapitein Rick.
De HWIC vindt dit jaar voor de achtste keer plaats en bestaat uit 2 modules. Module 1 wordt dit jaar aangeboden. Deze periode duurt 9 weken, waarvan 2 in het Duitse Bergen-Hohne. Na deze instapmodule kunnen de nieuwe wapeninstructeurs hun kennis en ervaring anderhalf jaar lang overbrengen binnen hun squadron. Daarna begint de tweede module, die nog ingewikkelder en uitdagender is.
Een belangrijk onderdeel van de HWIC is het omzeilen van vijandelijke grond- en luchtgebonden radarsystemen. Daarnaast oefenen de vliegers en loadmasters met scherpe munitie en raketten. “Dit is veel meer dan even schieten”, vertelt ervaren vlieger kapitein Paul. “De cursisten ruiken nu echt de geur van kruit in de cockpit.”
Tijdens live firing ervaren de Apache-vliegers welk effect wind en regen hebben op de koers van de ongeleide raketten en leren ze de inslag corrigeren. “Vliegen kunnen ze allemaal, maar in een missiegebied komt er veel meer bij kijken”, zegt kapitein Paul. "Tijdens de HWIC leren ze hoe ze de wapens tot in perfectie kunnen gebruiken."
Wapeninstructeurs gaan dieper in op de procedures en samenwerking met andere eenheden, zoals de infanterie van de landmacht. “Die kennis moet je kunnen overbrengen op andere collega’s”, vertelt Chinook-vlieger kapitein Rick. “Het is de bedoeling dat wij binnen een korte tijd collega’s naar een hoger niveau brengen om op uitzending te gaan. Als wapeninstructeur ben je de kennisbron van je vlucht.”
De Chinook heeft te maken met wel 5 tot 6 bemanningsleden aan boord. Elk met eigen taken die op elkaar afgestemd moeten zijn als een geoliede machine. Terwijl het vijandelijke vuur wordt onderdrukt, wordt ondertussen de kist op een veilige manier aan de grond gezet. “Dat kan alleen als de bemanning kort en krachtig met elkaar communiceert. Je doet het echt samen, en dat maakt dit werk zo mooi”, zegt instructeur chinook-loadmaster sergeant-1 Rutger.
De loadmaster is een duizendpoot, want alles gebeurt tegelijk in een operationele omgeving. Ze zijn onmisbaar bij het landen van de kist. Controleren ondertussen de oliedruk, lekkages, lading en passagiers aan boord. En bij vijandelijke dreiging staan ze ook nog eens achter de boordwapens. “Jonge jongens gaan vaak op in het tactische plaatje en vergeten hun basisvaardigheden als loadmaster”, vertelt Rutger. “Tijdens de HWIC moeten ze multitasken.”
De instructeurs van de HWIC zijn qua tactiek en techniek het crème de la crème van de luchtmacht. Vliegen is voor hun een tweede natuur. Ze kennen de wapensystemen; werken moeiteloos onder tijdsdruk; snappen het grotere plaatje; zijn communicatief vaardig en kunnen multitasken. “De HWIC is de moeilijkste opleiding van de luchtmacht. Ik vond het een eer om gevraagd te worden”, besluit Rutger.
Tekst: eerste luitenant Rosalien van Damme
Foto's: sergeant 1 Joyce Rutjes
Video en montage: sergeant Ruud Mol
