Schouder aan schouder

In oktober 2015 is het besluit genomen om de AIVD en MIVD in één gebouw te huisvesten met ingang van 2023. Het nieuwe onderkomen wordt onder verantwoordelijkheid van het Rijksvastgoedbedrijf vormgegeven.

De samenwerking met de AIVD is hecht en intensief. De AIVD en MIVD hebben een aantal gezamenlijke teams (Unit Contraproliferatie, Team Caribisch Gebied) en de Joint Sigint Cyber Unit (JSCU) en een gezamenlijke afdeling op het gebied van Signals Intelligence en Cyber. Daarnaast werken de AIVD en MIVD aan de oprichting van een gezamenlijke Unit Veiligheidsonderzoeken.

In 2016 is het convenant over het delen van dreigingsinformatie voor de burgerluchtvaart ondertekend door de overheid, nationale luchtvaartmaatschappijen en de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (als belanghebbende). Naast deelname aan regulier overleg tussen alle betrokken partijen hebben de AIVD en MIVD een 24/7 loket ingericht waar luchtvaartmaatschappijen met concrete vragen over vliegveiligheid in een bepaald land of bepaalde regio terecht kunnen. De AIVD en MIVD verrichten hier geen onderzoek naar, maar informeren de nationale luchtvaartmaatschappijen wanneer zij in het kader van hun wettelijke taakuitvoering over concrete informatie beschikken (‘bijvangst’).

De NCTV neemt beveiligingsmaatregelen op basis van informatie die onder meer door de MIVD wordt aangeleverd. Ook is de NCTV voorzitter van een aantal overlegfora, waarin de MIVD zitting heeft. Zo neemt de MIVD deel aan het Afstemmingsoverleg Bewaking en Beveiliging (ABB), onder voorzitterschap van de NCTV. Het ABB maakt dreigingsinschattingen en – analyses van grote evenementen zoals de Nationale Dodenherdenking en Prinsjesdag. De MIVD is ook lid van de Stuurgroep Bewaken en Beveiligen en het (pre-) Gezamenlijk Comité Terrorismebestrijding. De MIVD draagt daarnaast bij aan het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN).

Op het gebied van cyber security werkt de MIVD samen met het Nationaal Cyber Security Centrum, onderdeel van de NCTV. Zo neemt de MIVD deel aan operationele overleggen en wordt informatie uitgewisseld bij cyberincidenten of –dreigingen.

De MIVD participeert in de interdepartementale stuurgroep Dreigingsmanagement Potentieel Gewelddadige Eenlingen (PGE) onder coördinatie van de NCTV. Deze stuurgroep geeft richting aan de activiteiten die in Nederland worden ondernomen om de (mogelijke) dreiging hiervan te kunnen beheersen.

De CT Infobox is een samenwerkingsverband van de MIVD, de AIVD, de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD), de Financial Intelligence Unit (FIU), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de Koninklijke Marechaussee (KMar), het OM en de NCTV. De CT Infobox draagt bij aan de bestrijding van terrorisme en doet dat door informatie, over netwerken en personen die betrokken zijn bij terrorisme en daaraan te relateren radicalisering, op een centraal punt bij elkaar te brengen en te analyseren. De CT Infobox adviseert binnen het samenwerkingsverband of aan derden over de wenselijkheid van de verstrekking van gegevens en over de mogelijkheden om strafrechtelijke, vreemdelingrechtelijke, bestuurlijke of inlichtingenmatige maatregelen te nemen. De aard van de maatregelen kan zowel preventief als repressief zijn, of in de sfeer van verstoring liggen.

Een succesvolle militaire operatie is ondenkbaar wanneer de commandant van een eenheid niet over een goede inlichtingenpositie beschikt. Om die inlichtingenpositie te kunnen realiseren, is het belangrijk dat alle inlichtingen- en veiligheidsmedewerkers van Defensie nauw samenwerken. In het Defensie Inlichtingen en Veiligheidsnetwerk wordt die samenwerking ingevuld.

DefCERT werkt samen met de MIVD om de netwerken van Defensie veilig te houden. Zo wordt onder meer gezamenlijk onderzocht wie achter de digitale aanvallen op het defensienetwerk zitten.

Dit is een interdepartementaal platform voor onderzoek en advies. PIDS is tevens intermediair tussen aanbieders van telecommunicatiediensten en - netwerken en de behoeftestellende autoriteiten zoals het OM, opsporingsdiensten, AIVD en MIVD.

Platform 13 is een overlegorgaan tussen telecommunicatiediensten en overheidspartijen. De naam van het platform is een verwijzing naar artikel 13 van de telecommunicatiewet. Hier staan de voorwaarden beschreven waaraan de overheid en telecomaanbieders moeten voldoen bij het aftapbaar maken van openbare telecomnetwerken en -diensten. De MIVD dient een verzoek tot tappen van een telefoon in bij de AIVD.

Aan het afstemmingsoverleg Cyber nemen naast de MIVD en AIVD, het OM en de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie deel. Het overleg staat onder leiding van de Landelijke Officier van Justitie. In het AOC worden operationele onderzoeken, waar nodig, afgestemd.

Door van elkaars informatie gebruik te maken, wordt de inlichtingenpositie van beide diensten versterkt. De AIVD en MIVD hanteren criteria voor de mate van samenwerking met buitenlandse inlichtingendiensten. Die criteria hebben betrekking op:

• De taken en bevoegdheden van de buitenlandse dienst;

• Professionaliteit en betrouwbaarheid van de buitenlandse dienst;

• De mensenrechtensituatie in het land;

• De democratische inbedding.

Strategisch relatiemanagement borgt een optimale en verantwoorde uitwisseling van informatie met partners. Voor elke buitenlandse dienst waarmee de MIVD samenwerkt, wordt een wegingsnotitie opgesteld. Hierin zijn de samenwerkingscriteria beschreven en is een bevoegdhedenoverzicht voor de samenwerking opgenomen. In de wegingsnotitie is ook aangegeven hoe belangrijk de partner is voor de inlichtingenpositie van de MIVD.

Met de toenemende instabiliteit aan de oost- en zuidflank van de NAVO wint multilaterale samenwerking aan belang. De Directeur MIVD heeft zitting in het Military Intelligence Committee (MIC), het hoogste besluitvormend orgaan op inlichtingengebied van de NAVO. Voor het voorbereiden en uitvoeren van taken en operaties beschikt de NAVO op diverse niveaus over afdelingen die belast zijn met inlichtingen en veiligheid.

De EU heeft in de loop der jaren haar eigen buitenland- en veiligheidsbeleid ontwikkeld. Zo wil de EU een bijdrage leveren aan een veiliger wereld, en daarmee een veiliger Europa. Voor de inlichtingenondersteuning van EU-missies worden militaire inlichtingen uitgewisseld met het inlichtingendirectoraat van de EU Militaire Staf. Daarnaast werkt de MIVD samen met het EU Situatiecentrum, met het EU Satellietcentrum en met het EU Defensieagentschap.

Nederland heeft samen met tientallen andere landen een gerubriceerd netwerk gebouwd om informatie te kunnen uitwisselen, het Battlefield Information Collection and Exploitation Systems (BICES). Dit netwerk maakt het mogelijk om informatie te delen met landen die als bondgenoot deelnemen aan internationale coalities, maar geen lid zijn van de NAVO en de EU. Het BICES-netwerk wordt de komende jaren geschikt gemaakt om omvangrijke, digitale bestanden te kunnen delen. 

De JEF en de VJTF zijn in 2015 van start gegaan en vorm gegeven. Nederland levert militairen aan beide initiatieven. Om de eenheden snel en effectief te kunnen inzetten, hebben de JEF en de NAVO behoefte aan een goede inlichtingenpositie. De MIVD levert een bijdrage aan die inlichtingenpositie.

De MIVD doet mee aan  de Multinational Industrial Security Working Group (MISWG). Dit informele samenwerkingsverband heeft als doel procedures en werkwijzen van de deelnemende landen op het gebied van industrieveiligheid op elkaar af te stemmen. Er zijn ad hoc-werkgroepen ingesteld. Een daarvan buigt zich over de buitenlandse invloed op bedrijven (FOCI: Foreign Ownership, Control and Influence). Een andere werkgroep waakt over de cyber security in de defensie-industrie.