Tekst KAP Jaap Wolting
Foto SM Gerben van Es
Sensor lokaliseert vijandelijk vuur
Innoveren staat tegenwoordig met stip bovenaan elk operationeel manifest. Defensie start het ene na het andere innovatieve project. Zo ook het CLAS. De afdeling Concept Development & Experimentation (CD&E) experimenteert wat af. In deze rubriek belicht Landmacht bijzondere trajecten. In dit nummer: akoestische sensoren van Microflown.
Meteen exact weten waar vijandelijk vuur vandaan komt. Vaak ontzettend lastig, zeker tijdens complexe acties waarbij je als militair op meerdere dingen tegelijkertijd moet letten. Microflown ontwikkelde akoestische sensoren die het de krijgsmacht een stuk gemakkelijker maken. De artillerie zet ze al in op het Artillerie Schietkamp (ASK) in ’t Harde. Een projectteam bekijkt nu welke mogelijkheden er zijn om de high-tech sensoren in te zetten op voertuigen.
De systemen werden eerder al succesvol getest op MB’s in Mali. Momenteel draait het om de integratie van voertuiggebonden sensoren op onder andere de Boxer en de Fennek. Niet alleen de landmacht experimenteert trouwens met deze middelen. De luchtmacht zette enige tijd geleden een Cougar-transporthelikopter in om een prototype van een akoestisch waarschuwingssysteem tegen kleinkaliberwapens te testen. Het camerasysteem Discus, dat militaire bases beveiligt, maakt zelfs al jaren gebruik van systemen van Microflown. Het ASK zet de sensoren in om te waarschuwen voor afzwaaiers en gebruikt het als hulpmiddel bij de opleiding van waarnemers.
Hoe werkt het?
Microflown ontwikkelde een microfoon die in 3 dimensies het volume en de richting van het geluid zeer accuraat meet. Haaks op elkaar gemonteerde sensoren brengen ieder 1 richtingscomponent in kaart. Het systeem lokaliseert schoten of andere geluidsbronnen door die sensoren met elkaar te vergelijken.
Aan de basis van de meting liggen gloeiend hete platina strips. Doordat geluidsgolven afwisselende luchtstromen over de sensor ‘blazen’, koelt elke strip op een andere manier af. De richting van waaruit een tegenstander vuurt, wordt bepaald door te meten welk strip het meeste afkoelt.
Klein maar fijn
De gehele sensor gebruikt minder dan 100 milliwatt en is een paar millimeter groot. Deze kleine sensor meet alle hoorbare frequenties in alle richtingen, in tegenstelling tot een ouderwetse microfoon. En zo is een natuurlijk fenomeen (geluid) ineens verworden tot een handig middel om precies te achterhalen op welke positie je tegenstander zit.
Wat is CD&E?
Concept Development & Experimentation; het is een hele mond vol. Simpel gezegd komt het erop neer dat deze club snel innovaties ontwikkelt voor CLAS-eenheden. Dit doen zij onder meer samen met de kennisindustrie en -partners buiten Defensie, zoals in dit geval Microflown. Innovaties worden versneld gedetecteerd en de organisatie ingebracht. Geen lange lijnen en niet dood experimenteren. Dat is wat CD&E doet.
