70 jaar turen in niemandsland

Nederland levert al decennia belangrijke bijdrage aan VN-vredesoperatie

Het is exact 70 jaar geleden dat de Verenigde Naties (VN) begonnen aan de eerste VN-vredesmissie UNTSO (United Nations Truce Supervision Organization). Nederland levert al 62 jaar een belangrijke bijdrage aan deze operatie in het Midden-Oosten, door de inzet van waarnemers. Defensie levert momenteel 12 van deze military observers, die toezien op wapenstilstanden tussen Israël, Syrië en Libanon. 1 van hen is kapitein Inge Gielens (35).

“Hé, is dat nu een herder of een militair met schapen?” Kapitein Gielens tuurt aandachtig door een verrekijker. Ze werkt sinds 3 weken op Observation Post 55 in Israël en kijkt uit op de bufferzone Area of Separation (AOS). “In het mandaat van UNTSO staat onder meer dat militairen en militair materieel niet in deze zone mogen komen. Ook mag er niet overheen gevlogen worden en zijn wapenactiviteiten verboden. Wij waarnemers zien erop toe dat deze afspraken nageleefd worden.”

Afspeuren

Kapitein Gielens speurt zo'n 8 uur per dag het gebied rondom ‘haar’ Observation Post (OP) af op onregelmatigheden. Dat doet ze samen met 3 of 4 buitenlandse collega's. Naast deze statische observatie rijden ze patrouilles en doen ze inspecties bij het Israëlische leger. 

Juist die internationale samenwerking vindt Gielens belangrijk. “We zijn allemaal basis militair opgeleid, maar hebben eigen kennis en ervaring. Je leert van elkaars optreden. Zeker als je dagenlang op elkaars lip zit op een post. Hier slapen, eten, sporten en werken we 24 uur per dag.”

Andere UNMO’s doen hetzelfde werk op 10 andere waarnemingsposten, eveneens in Israël of Libanon. Er zijn ook posten aan Syrische kant, maar die zijn vanwege dreiging in 2014 verlaten. Het is de bedoeling dat enkele van deze OP’s in 2019 en 2020 weer in gebruik worden genomen. 

Door naar New York

Waargenomen informatie wordt gerapporteerd en naar het VN-hoofdkwartier in New York gestuurd. Indien noodzakelijk wordt het besproken in de VN-Veiligheidsraad. “Momenteel is het relatief rustig en gebeurt er weinig, maar dat was een paar weken geleden heel anders”, benadrukt Chief Observation Group Golan Tiberias LTKOLMARNS Erwin Roels. 

De overste doelt op het feit dat de AOS tot voor kort nog vol zat met Syrische rebellen. “Zij hebben zich hier de afgelopen jaren opgehouden. Het zijn officieel geen militairen, dus ze konden zich vrij verplaatsen. Maar de Syrische president Bashar al-Assad heeft ze tot augustus met veel geweld verjaagd.”

Kapitein Inge Gielens heeft deze intensieve periode net niet meegemaakt, maar haar collega-observer LTZ1 (TD) Florian Hartholt wel. “Het was een hectische tijd met regelmatig beschietingen en raketinslagen. We moesten onderduiken in de shelter, omdat er een mortiergranaat op 500 meter insloeg.”

Nu de rebellen weg zijn, is de rust aardig teruggekeerd. Hartholt vertelt daarover: “Voorheen leefden er nog veel Syriërs in de AOS. De waarnemers zagen regelmatig herders met schapen en kinderen buitenspelen. Nu is het uitgestorven. Maar dat is eigenlijk goed nieuws, want hoe rustiger hoe vrediger.”