Dit artikel hoort bij: Landmacht 06
Tekst André Twigt
Foto SGT Jan Dijkstra
Met een motorproefdraaikast kun je een uitgebouwde Leopardmotor buiten de tank proef laten draaien. Sluit dit stuk gereedschap aan de ene kant aan op een accu en de andere kant op de krachtbron en na het starten kun je op de proefdraaikast vervolgens het toerental en de motortemperatuur aflezen en inzicht krijgen in de diverse olietemperaturen en – drukken. Vergeet overigens niet de brandstoftanks met de motor door te lussen. Zonder diesel doet de 46 liter zware krachtbron van een Leopard niet zoveel.
Een hydraulische spansleutel dient om de rupsbanden op spanning te brengen. Aangebracht op een wartel achter het spanwiel kun je met een paar drukken op de knop de tracks eenvoudig bijstellen. Het gebruik van de hydraulische spansleutel is voorbehouden aan de oosterburen. In Nederland worden alleen manuele spansleutels gebruikt.
Met een hijsjuk licht je een Leopardkrachtbron keurig rechtstandig uit het motorcompartiment. Dit handige, maar lijvige tool bout je met behulp van enkele lasogen vast aan de 6 ton zware motor. Maak je het juk daarna vast aan een kraan dan til je de motor vervolgens heel makkelijk omhoog.
Wie aan zijn fiets sleutelt, weet dat steeksleuteltjes 10-11 en 14 -15 volstaan om remmetjes bij te stellen of een wiel te verwijderen. Bij een tank heb je vaak grotere maten nodig. Op het gereedschapsbord van Berkhout viel deze ringsleutel maat 75 op. Hiermee scheid je de motor en de hydrauliekpomp van elkaar.
De breakout box is het ideale gereedschap om storingen in de elektronica van een Leopard op te sporen. Bij het doormeten van de bekabeling, connectoren of andere elektronische componenten gebruiken technici vaak meerdere boxen, die zij met vaste aansluitpunten op de tank verbinden.
‘Het touwtje’ met daaraan twee connectoren is om de spanning van de rupsbanden te controleren. Dit geïmproviseerde tool wordt hiervoor altijd in combinatie met een zogenoemde trackmal (midden) gebruikt. Met dit veelzijdige instrumentje stel je ook eventuele slijtage aan de verbindingen (connectoren) tussen de tracks vast en controleer je de middenkamgeleiders (aan de binnenkant van de tracks) op afwijkingen. De speling van de rupsbanden luistert nauw. Voor rijden op de openbare weg houdt de monteur een afstand van 8 mm aan. Bij terreinrijden geldt een speling van maximaal 10.
Een rupsband-ontkoppelaar is een uitgekiende krik om de eindconnectoren van de track te persen. Dit karweitje kan ook met een grote hamer en een pijp ijzer worden gedaan. Monteurs geven de voorkeur aan de ontkoppelaar. Niet alleen omdat die handiger is, maar ook minder fysiek belastend.
Het motor bedieningspaneel komt van pas bij het testen (hydrauliek) van een uitgebouwde Leopard-krachtbron. Het toegepaste stuk gereedschap wordt eerst met bouten aan de motor bevestigd. Vervolgens verbindt men de hierop aanwezige gashendel - de aansluitingen voor het stuur en de remmen én de noodschakeling van de versnellingsbak - met de corresponderende hendels op het paneel.
Sergeant-1 Bart Berkhout
Tankmonteur
Wat is er zo mooi aan sleutelen aan een tank? “Kijk dan zelf”, wijst Berkhout in de werkplaats overtuigd naar één van de Leo’s. Met een brugclassificatie van 75 ton, een effectief 120 mm kanon en een zeer zware bepantsering maakt de gevechtstank zonder meer indruk. En rassleutelaar Berkhout weet het zeker: sleutelen aan een Leopard is fijn. “Technici hebben zo goed nagedacht over hoe de mechanieken zo makkelijk mogelijk onderhouden kunnen worden.” Voorbeeld: binnen een half uur ligt de motor eruit. Eenmaal buiten de tank kan de krachtbron volledig getest en gecontroleerd worden. “Niks moeilijke digitale techniek! Het gehele aandrijvingssysteem is analoog.”
Ingedeeld bij 414 werkt de sergeant niet bij een herstelcompagnie zoals in Nederland, maar bij een particulier bedrijf. Heeres Instandsetzungs- Logistik GMBH (HIL) doet voor de Bundeswehr het onderhoud aan rups- en wielvoertuigen. “HIL is een zeer professionele onderneming, die voor alles een procedure heeft. Servicebeurtjes, olielekkages, remmen vervangen of reparaties aan de aandrijving en het loopwerk: bij alles hoort een vast omlijnd protocol. Voordeel daarvan is dat werkzaamheden constant van kwaliteit zijn.”
Tot nu toe heeft Berkhout in Duitsland alleen op de kazerne aan tanks gesleuteld. “Doordat 414 Panzerbataillon een eenheid-in-oprichting is, oefenden we tot nu toe op kleine schaal. Daarin komt verandering zodra we alle materieel binnen hebben en we trainen voor de VJTF. Dan komt ook voor ons het echte werk.”
