10

Dit artikel hoort bij: Landmacht 03

Mijn Uitrusting: de doorgunner

Tekst Ingmar Kooman
Foto Louis Meulstee

Elke specialist heeft zijn eigen uitrusting. Weet jij wat je collega draagt in het veld? Welke ‘gereedschappen’ zijn onmisbaar? Maandelijks vertelt een landmachter over zijn vak, drijfveren en de materialen die hij tijdens het werk nodig heeft. Aflevering 19: de doorgunner van 11 Luchtmobiele Brigade.

Als wakende sfinxen zitten ze op de laadklep of aan het zijraam. Spiedend naar gevaar van beneden. De doorgunner vormt samen met de loadmaster de laatste verdedigingslinie van een transporthelikopter. Als hij in actie moet komen, spuwt zijn MAG 7.62 machinegeweer heet lood met een snelheid van 750 schoten per minuut. De nieuwe aanwinst, de Browning M3M, doet daar nog een schepje bovenop. Dit boordwapen verschiet in een minuut 1.100 .50 patronen.

De doorgunners van 11 Luchtmobiel zijn onlosmakelijk verbonden met de inzetten van de Cougars en Chinooks in Afghanistan, Mali én de wateren rond Somalië. Op de NH90-maritieme helikopter fungeert de sensoroperator als doorgunner.

Dit zijn de 8 belangrijkste uitrustingsstukken van de doorgunner:

Vliegerhelm

Lichtgewicht en helemaal aangepast aan het hoofd van de gebruiker, de vliegerhelm is zo persoonlijk als iemands kisten. Geluidsdempende gehoorschelpen beschermen de drager tegen razende rotorbladen en ratelende boordwapens. Dankzij de in ear-microfoontjes kan de bemanning ondanks het omgevingsgeluid toch met elkaar praten. De vliegerhelm is verder voorzien van een volledig transparant en een gepolariseerd donker vizier.

Vliegeroverall

Elk bemanningslid draagt een overall die is voorzien van een brandvertragende coating. De overall wordt gecombineerd met een brandvertragende broek, col en handschoenen.

Overlevingsvest

Het overlevingsvest is van vele markten thuis. De eraan gekoppelde gordel geeft de doorgunner tijdens het vliegen bewegingsvrijheid én veiligheid. Het vest is verder een verzameling van vakjes en zakjes voor extra munitie, batterijen, voedsel en andere persoonlijke benodigdheden.

PRC-112G combat search and rescue-radio

Voor een gestrand bemanningslid is de noodradio de levenslijn naar thuis. Behalve gesproken woord kan de bedienaar ook tekstberichten versturen en ontvangen. Bovendien verstuurt de radio versleutelde GPS-gegevens zodat geïsoleerd personeel sneller kan worden gered. Bemanningen worden uitvoerig getraind in de procedures omtrent het gebruik van een radio in noodsituaties.

Medische kit

Verbandmiddelen, medicijnen en waterzuiveringstabletten. De compacte, maar uitgebreide medische kit moet een gestrand bemanningslid enkele dagen op de been houden.

Noodsignaalmiddelen

Een bemanningslid heeft verschillende manieren om zichzelf kenbaar te maken middenin onbekend terrein. Kleine pencil flares kunnen met een slagpin tot ruim 10 meter hoogte worden afgeschoten. De rode night flare werkt zelfs in het water. Met de distress marker light kun je zowel wit licht als een ultraviolette puls (een zogeheten strobe) uitzenden.

Night vision goggles

Scherp waarnemen is van vitaal belang in een missiegebied. Dat geldt des te meer voor de doorgunners en loadmasters, die als ogen en oren van de kist fungeren. Zodra de schemering intreedt, schakelen zij hun dubbele restlichtversterker in.

Pistoolholster

Behalve het boordwapen heeft elk bemanningslid op missie ook een pistool op de man. Als de crew in een noodgeval de kist snel moet verlaten, dan is dat nooit ongewapend.

‘In de lucht moet je scherp zijn’

Korporaal-1 Robin

Verbindelaar/doorgunner

11 Stafstafcompagnie 11 Luchtmobiele Brigade

‘Je bent altijd op het ergste voorbereid’

“Als infanterist en later verbindelaar kende ik natuurlijk de verhalen over de luchtmacht. Soepele tenues, soepele oefeningen, dat soort stereotypen. Maar toen ik hoorde dat ze doorgunners zochten, sprak het me meteen aan. En terecht, het is één van de gaafste dingen die Luchtmobiel te bieden heeft. Een megajob.

Doorgunner zijn is een nevenfunctie, maar de opleiding is heel divers. Survivaltraining, vuur maken met nagenoeg niks, schieten met de MAG vanaf een vliegend platform. In de toekomst komt daar ook de .50 bij, echt een gaaf wapen. Mijn trainingen neem ik heel serieus. Alleen meedoen is niet winnen. Daarom zijn de regels rondom crew rest zo streng voor vliegend personeel. In de lucht moet je scherp zijn.

Samen met je collega-doorgunner en de 2 loadmasters zorg je voor de beveiliging rondom de Chinook. De vliegers kunnen eigenlijk alleen voor zich uit kijken. Wij scannen het terrein op voertuigen, wapensystemen en geven de posities van de andere kisten door. Je vormt 1 team. Als de majoor voorin zegt dat we over links gaan en jij voelt je daar niet happy bij, dan verwachten ze dat je dat zegt.

Die ‘paarse’ aanpak bevalt me wel. Alles gaat in samenspraak. Ze verwachten ook dat ik mijn expertise als landmachter inbreng in de planning van een operatie. Ik heb veel respect gekregen voor onze vliegers. Zulke slimme lui. Elk scenario spreken we onderling door. De what if’s zijn absoluut belangrijk. Wat kan er mis gaan? Hoe wijken we uit? Je bent altijd op het ergste voorbereid.

Op mijn 19e ben ik als infanterist uitgezonden naar Afghanistan. Als doorgunner heb ik er 4 uitzendingen op zitten. Eén antipiraterijmissie met de Cougar en 3 missies met de Chinook in Mali. Een extreem gebied met alle hitte en stof. Mijn boordwapen heb ik daar niet hoeven inzetten. Maar ik heb wel een hoop lijden gezien op onze medevac-vluchten voor de VN.

Dode of gewonde collega’s ophalen, dat raakt je. Natuurlijk. Toch is op met medevac maar 1 ding belangrijk: die gasten moeten eruit en wel nú. Je bent zo goed getraind, zo goed voorbereid dat het een drill wordt. Terug op de basis is er direct een debrief. Dat doen ze bij de luchtmacht ontzettend goed. Je kunt de gebeurtenissen direct een plek geven. Je kan je in zo'n situatie anders voordoen dan je bent, maar daar heeft niemand wat aan. Ja, ik ben door deze uitzendingen echt meer mens geworden.”