Tekst Patrick Regan
Foto Joint Warfare Centre, Stavanger, Noorwegen

Duits-Nederlands legerkorps klaar voor NAVO-taak

Het eerste Duits-Nederlands legerkorps (1GNC) uit Münster certificeert zich deze weken bij het Joint Warfare Centre in het Noorse Stavanger voor de aankomende taak als Joint Task Force Headquarters (Land). Zo’n 900 militairen bewijzen aan de NAVO dat ze er klaar voor zijn wereldwijd paarse operaties te leiden. 

Land, zee, lucht

In de nieuwe rol van Joint Task Force Headquarters (Land) kan 1GNC paarse operaties leiden. Met andere woorden: terwijl het meerdere brigades op land tactisch aanstuurt, coördineert het hoofdkwartier op strategisch niveau ook luchtmacht, marine en Special Operations Forces. Van 1 juli 2017 tot 1 juli 2018 staat het legerkorps in deze nieuwe hoedanigheid paraat voor de NAVO. Is er waar ook ter wereld een inzet nodig, dan is 1GNC daar op voorbereid.

Aanvragen close air support

Voor de staf van het hoofdkwartier betekent de nieuwe rol als JTF HQ (L) een flinke omslag. Commandant luitenant-generaal Michiel van der Laan: “Wij denken en plannen nu ook vanuit een marine- en luchtmachtperspectief en hebben daarbij rekening leren houden met hun specifieke capaciteiten en tijdbalk. Een voorbeeld: ik kan voor mijn grondtroepen geen close air support aanvragen als de benodigde vliegtuigen geen 72 uur van tevoren zijn aangevraagd.”

Om het hoofdkwartier in deze nieuwe structuur te ondersteunen, wordt het tijdens oefeningen en operaties aangevuld door augmentees. Deze militairen, afkomstig uit alle hoeken en gaten van de NAVO, brengen hun eigen expertise mee en maken het voor 1GNC mogelijk om complexe joint operaties te leiden.

Militairen, afkomstig uit alle hoeken en gaten van de NAVO, brengen hun expertise mee en maken het voor 1GNC mogelijk om complexe joint operaties te leiden.

Open voor cyber

Eén van de augmentees valt direct op. Al heeft hij de strepen van een kapitein-luitenant ter zee, Joachim van der Weijden draagt het gevechtstenue van de landmacht. Zijn expertise? Cyber. Bijnaam: ‘Hack’.

Van der Weijden: “1GNC experimenteert al jaren met de integratie van cyber. De militairen zijn open minded, welwillend om vooruit te kijken, en proberen graag nieuwe dingen op cybergebied.” Tijdens Trident Jaguar is voor het eerst daadwerkelijk een cybercel in de structuur opgenomen. De vraag hoe het verloopt, beantwoordt de cyberexpert met een veelzeggend lachje. “Goed! De oefenoorlog is nog maar net begonnen, maar we hebben nu al aardig wat bij kunnen dragen.”

Kapitein-luitenant ter zee (KLTZ) Joachim van der Weijden bepaalt per oefening welk pak hij draagt: “Groen of blauw, het is me om het even. Ik pas me aan de omgeving en de opdracht aan.”

1GNC gebruikt Cybercel tijdens Trident Jaguar

Adviesrol

1GNC heeft permanent één functie die zich richt op cyber. Die persoon leidt tijdens een oefening of eventuele operatie de Cybercel. Van buitenaf vullen deskundigen dit team aan. “Wij kijken constant mee met alle planprocessen en adviseren hoe cyber in de operatie is te implementeren. Hoe kunnen we bijvoorbeeld bijdragen aan de benodigde effecten binnen de operatie? En hoe kunnen we onze eigen systemen beschermen tegen aanvallen van buitenaf? Misschien moeten we onze eigen militairen adviseren hun mobiele telefoons thuis te laten omdat die te kraken zijn.”

Cyber wordt, zo zegt de KLTZ, steeds belangrijker in moderne, hybride oorlogsvoering. Het neemt een belangrijke plek in binnen het informatiedomein en biedt eindeloze mogelijkheden. “Wij kunnen wapen, middel en doel zijn. En al houdt de NAVO zich nu nog uitsluitend bezig met defensieve cybercapaciteiten, verschillende lidstaten zijn al begonnen offensieve cybercapaciteiten te ontwikkelen. De vraag blijft natuurlijk hoe die in NAVO-, of ander internationaal verband ingezet kunnen worden. Dat proberen we nu voor het eerst voorzichtig uit.”

‘Army minded’

Vlak naast het Joint Operations Command, het hart van de operatie, huist het Air Operations Coordination Centre. Deze afdeling, geleid door de Duitse kolonel-vlieger Joe, onderhoudt het contact tussen hoofdkwartier en de verschillende luchtmachten. “Wij brengen onze expertise mee naar de operatie en voorzien de commandant van advies”, aldus de vlieger.

“Veel landmachtofficieren zijn army-minded”, vervolgt hij. “Het is onze taak ervoor te zorgen dat ze de mogelijkheden van het luchtoptreden niet vergeten. Wij zijn aanwezig van de eerste planningsfase tot de uitvoering van iedere operatie. Is er luchtcapaciteit nodig, dan wijst de generaal naar ons. Maar ook als ons niets gevraagd wordt, geven wij aan waar we denken een bijdrage te kunnen leveren.”

‘Is er luchtcapaciteit nodig, wijst de generaal naar ons’

En soms is het tijdens een joint operatie nodig de verschillende strijdkrachten te de-conflicteren, geeft de Nederlandse adjudant Olaf aan. Als Air Space Manager controleert hij wat er vliegt. Als voorbeeld noemt hij een aanvraag voor close air support terwijl de grondtroepen mortieren gebruiken. Een catastrofe in de maak. “Het kan druk worden in een militair luchtruim. Zeker tijdens een scenario zo groot als in deze oefening. Ik help de staf door ervoor te zorgen dat er geen ongelukken gebeuren.”

1GNC

Het Duits-Nederlands legerkorps is een snel inzetbaar NAVO-hoofdkwartier, opgericht in 1995 als samenvoeging van het 1e Duitse legerkorps en het 1e Nederlandse legerkorps. Het heeft paraat gestaan voor de snelle reactiemacht van het bondgenootschap, de NATO-Response Force, en is meerdere malen uitgezonden om de ISAF-missie in Afghanistan te leiden.