Het is ieder jaar een eer om bij de Nederlandse Veteranendag te zijn. Hét nationaal en verdiend eerbetoon aan militairen die ons land hebben gediend. We moeten deze dag zonder meer koesteren. Rond Veteranendag komen de verhalen los. De ervaringen op missie laten vaak terecht een diepe indruk achter. Zowel positief als negatief. Toch lijkt in de beeldvorming vooral plaats voor de keerzijde van uitzendingen. Alsof veteranen en problemen hand in hand gaan.
Begrijp me niet verkeerd. Het is een feit dat missies psychische en fysieke schade kunnen veroorzaken. Als Commandant Landstrijdkrachten word ik regelmatig geconfronteerd met de nadelige gevolgen van missies, vooral voor ons personeel. Rond de 10 procent van de veteranen komt terug met psychische klachten. Een aantal van hen ontwikkelt een posttraumatische stressstoornis en heeft extra en langdurig professionele hulp nodig. Het behoeft geen betoog dat het een ereplicht is deze zorg te leveren. Daarom is alle aandacht voor veteranen goed. Van een groots nationaal defilé door Den Haag tot de Grebbeberg Masters, een sportief evenement waar we onze verbondenheid tonen met onze gewond geraakte collega’s.
‘Het overgrote deel komt sterker terug’
Vormende werking
Maar veteranen kennen ook een andere waarheid. Het overgrote deel komt sterker terug. In een missie leer je niet alleen je kracht en zwakte kennen, maar ook je fysieke en mentale grenzen verleggen. Ver van huis word je op jezelf teruggeworpen. Natuurlijk, je maten zijn er. En na verloop van tijd voelen zij als familie. Maar de meeste problemen moet je toch zelf oplossen. Dat geeft zelfvertrouwen, waar je een leven lang baat bij hebt. Je raakt niet gelijk uit evenwicht door onverwachte gebeurtenissen en je kunt trots zijn op wat je hebt gepresteerd. Het is deze vormende werking van missies die ik wel eens mis in de berichtgeving over veteranen.
‘Het is onze ereplicht om zorg te leveren’
Erkenning thuisfront
Net als de erkenning voor de achterblijvers. Ik denk dat in veel gevallen een uitzending voor het thuisfront zwaarder is dan voor de militair. Die heeft immers bewust voor dit beroep gekozen, maar onze partners zijn een relatie aangegaan met een mens, die daarnaast ook nog eens militair is. Je kiest voor het eerste, het laatste krijg je erbij. En kinderen van militairen hebben helemaal geen keus, het beroep van vader of moeder is een gegeven.
Kortom de veteranenstatus is niet zomaar iets. Die erkenning is vaak het belangrijkste. Daarom in deze editie van de Landmacht extra aandacht voor veteranen.
