07

Dit artikel hoort bij: Landmacht 05

Leidinggeven aan een paard

Leerzaam

Dat teambuilden met een paard leerzaam is, ondervonden 10 onderofficieren van het Operationeel Ondersteuningcommando Land. Op de manege van het Korps Rijdende Artillerie leerden de militairen wat houding, lichaamstaal en ‘energie’ met het dier doen en wat je daar als leidinggevende aan hebt. “Een paard legt je sterke en zwakke punten bloot”, zegt korporaal-1 Angela Kalkman.

Tekst: KAP Marlous de Ridder  /  Foto’s: Valerie Kuypers

Imposant

Het paard waarmee de cursisten werken, heet Claudio. Een bonk spieren. De 8-jarige ruin komt aanvankelijk best imponerend over. Op een enkeling na heeft niemand ervaring met paarden. De vriendelijke viervoeter is zich echter van geen kwaad bewust en komt nieuwsgierig kennismaken. Het initiatief voor de teambuilding komt uit de koker van commando-adjudant (OOCL) Nico Spierenburg: Binnen de KL is de mens het grootste goed, dat betekent dat je moet investeren in elkaar en écht de tijd moet nemen om mensen beter te maken.

Loopje nemen

De eerste oefening: non-verbaal contact maken met het dier. De één stapt resoluut de bak in, terwijl de ander afwachtend is en zich ‘klein’ en ondergeschikt maakt. Trainster Angela (rechts), geassisteerd door een psychologe, beoordeelt elke cursist op houding en uitstraling. “Ben je een dominante leider, dan voelt een paard dat. Zo niet, dan neemt hij letterlijk een loopje met je.” Wie stuurt nu wie?, vraagt ze als Claudio niet van plan is te luisteren.

Ervaring

Zonder vrees stapt stafadjudant (Vustco) René Raas de bak in. Zijn rust straalt op het paard af en met één beweging krijgt Raas Claudio in galop. De groep kijkt verbouwereerd toe. René is net een paardenfluisteraar, klinkt het. "Je hebt niet veel nodig om overwicht te krijgen, geeft Raas zijn collega’s mee, maar wat je uitstraalt krijg je terug. Inmiddels is de adjudant een ervaren ruiter, maar zo begon het niet. “2 jaar geleden stond ik ook onwennig te stuntelen naast het paard. Ik vond het zelfs eng, maar na de eerste paardrijles was ik verkocht. Met als hoogtepunt mijn bereden optreden tijdens de vaandelgroet aan koning Willem-Alexander.”

Hype

De cursus in ’t Harde groeide de afgelopen jaren in populariteit. De training met paarden vormt een goede mogelijkheid om in de praktijk te laten zien hoe leidinggevenden overkomen. Kalkman: “Binnen Defensie is er behoefte aan iets nieuws. Ik zie het als een aanvulling op wat er al is aan cursussen. Eigenlijk is het best een hype aan het worden.”

Initiatief

"Dit is een situatie die we allemaal niet kennen. Ik vind authenticiteit heel belangrijk en dat moet je hier laten zien", zegt Spierenburg. "Het is geen standaard rollenspel. Een paard acteert niet. Het domein van de onderofficier is vakman, leider en instructeur. Met de feedback van vandaag wordt vooral die tweede rol verder ontwikkeld."  

Klein maken

Van nature wachten paarden op rangorde. Wat voor een leider je bent, spiegelt het paard. En inderdaad, Claudio reageert bij iedere deelnemer anders. Kalkman kan de ervaring iedereen aanraden. “Werken met paarden heeft iets puurs. Ze zijn altijd eerlijk.”

Alle gemakken

Manege Korps Rijdende Artillerie (KRA) op de Tonnetkazerne is een begrip binnen Defensie. De thuisbasis van de ‘Gele Rijders’ wordt gerund door 4 militairen en 1 bedrijfleidster (burger). De 11 paarden zijn van een particuliere stichting die wordt gesteund door vrijwilligers. De paarden worden ingezet bij ceremoniële taken of wedstrijden. De manege dient als sportfaciliteit en is van alle gemakken voorzien.