'We kunnen nu sneller én grondiger werken'
‘Blijven presteren door slim innoveren’ was het rijmende thema van de KMar Wapendag, vorige week. Met voortschrijdend inzicht op de veranderende wereld inspelen of deze op zijn minst blijven bijbenen is belangrijk: het operationeel optreden kan altijd beter en slimmer. Daarvoor hoef je niet altijd iets baanbrekends nieuws te verzinnen. Innoveren is ook vaak iets bestaands in een nieuw jasje steken of op een andere manier of locatie toepassen. We belichten 3 innovaties, waarmee de KMar zich momenteel bezighoudt.
Retina Image
Een softwareprogramma dat in een razend tempo foto’s en filmpjes scant van bijvoorbeeld in beslag genomen smartphones, tablets of laptops van verdachte personen. De applicatie Retina Image detecteert afbeeldingen waarnaar de opsporingsambtenaar op zoek is, zoals wapens, drugs, paspoorten, IS-emblemen, vliegtickets of creditcardlogo’s. “Door middel van kunstmatige intelligentie kunnen we nu veel sneller én grondiger werken”, legt KMar-stafadviseur Informatie Voorziening Bas van Hulst uit.
Tot voor kort was dit een handmatige klus. Maar door de enorme toename van dit soort bestanden op allerlei devices, was het bijna onbegonnen werk dit op een zorgvuldige manier te doen. “Op een gegeven moment is meer mankracht inzetten niet meer de oplossing bij toenemende werklast, dan moet je iets verzinnen met slimme technologie.” De database van het programma vul je simpelweg met alle soorten afbeeldingen waarnaar je op zoek bent. Een tijdrovend karwei, maar de resultaten zijn verbluffend. Deze manier van werken zorgt er tevens voor dat marechaussees niet meer door privéfoto’s en -filmpjes van verdachten hoeven scrollen. “Qua privacy gaan we er dus ook op vooruit.”
Tijdens de Wapendag werd Retina Image officieel in gebruik genomen. Het sluisteam op Schiphol is de eerste KMar-eenheid die de applicatie vanaf nu gebruikt. De applicatie zal in die tijd verder geoptimaliseerd worden, waarna het uitgerold kan worden binnen andere KMar-eenheden. Het tijdpad is nog onbekend.
Het softwareprogramma is in een half jaar tijd volledig ontwikkeld door data-engineers van de KMar op basis van een oplossing van het team digitale opsporing van de Nationale Politie (eenheid Amsterdam). Er is geen extern bedrijf aan te pas gekomen. Van Hulst: “De politie wilde graag onze getrainde deep learning-modellen gebruiken, dus daarom hebben we hierin de samenwerking opgezocht. Beter één goede applicatie die we beiden kunnen gebruiken, dan zelf het wiel uitvinden. Dit scheelt tevens tijd én belastinggeld.”
Intra gedragsherkenning
Beveiligingscamera’s die bepaald gedrag herkennen en met een knipperend beeld een seintje geven aan de meldkamercentralist. Volgens kapitein Norbert Alvarez Hendriks van het Opleidings-, Trainings- en Kenniscentrum (OTC) KMar kan deze techniek een goede ondersteuning in de operatie zijn.
“Meldkamercentralisten houden meerdere camera’s tegelijkertijd in de gaten. De kans dat je afwijkend gedrag van mensen mist op één van die vele camerabeelden, is dus zeker aanwezig. Maar gebruik je slimme software die dit gedrag herkent en jou daarop attendeert, detecteer je veel meer beelden die het bekijken écht waard zijn.” Of er daadwerkelijk iets aan de hand is of als afwijkend kan worden beschouwd, beoordeelt de medewerker nog altijd zelf. “Iemand die knielt bij een hek, van bijvoorbeeld een paleis, verdient meer aandacht dan iemand die knielt in een berm om bijvoorbeeld zijn veters te strikken.”
De kapitein, die bij de sector Kennis van het OTC werkt, testte in september en oktober de software in samenwerking met innovatienetwerk ‘FRONT’ van Defensie en de brigade Veluwe. “Mijn conclusie is dat de software werkt, maar dat het een enorme klus is om de database te vullen met alle afwijkende gedragingen en deze continu up-to-date te houden. Dat is een vrij technisch karwei dat je niet ‘even’ doet. De vraag is dus: ga je meldkamercentralisten daarop scholen dit zelf te doen of neem je hiervoor aparte medewerkers in dienst?” De software werkt gewoon met de huidige camera’s en draait op een sterke server voor de grote hoeveelheden data die verwerkt worden. Of het systeem ingevoerd gaat worden, is voorlopig nog niet aan de orde. Alvarez Hendriks: “Daarvoor moeten we meer testen en onderzoeken hoe wij het kunnen, mogen en willen inzetten.”
Digital Intrusion Team (DIGIT)
Op afstand een computer, smartphone of bijvoorbeeld beveiligingscamera binnendringen. Sinds 1 maart is het een legale activiteit voor het speciaal opgezette Digital Intrusion Team (DIGIT). Dat is een samenwerkingsverband tussen de Nationale Politie, de brigade Recherche van de KMar en de Fiscale Inlichtingen en OpsporingsDienst (FIOD). “Landelijke opsporingsteams kunnen het hacken van digitale en met internet verbonden middelen van verdachten tegenwoordig inzetten als ultiem opsporingsmiddel”, vertelt één van de teamleden. “Dat gaat uiteraard niet zomaar”, voegt de DIGIT-medewerker toe die wegens zijn eigen veiligheid niet met naam en toenaam genoemd wil worden.
“Onderzoeksteams kloppen met een opsporingsprobleem bij DIGIT aan en vragen om hulp. DIGIT doet vervolgens een haalbaarheidsonderzoek: wat is de slagingskans en hebben we voldoende capaciteit? Dat laatste hangt sterk af van de ernst van de zaak en daarmee de prioritering die de casus krijgt.” De rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie moeten uiteindelijk toestemming geven, dat staat in de wet ‘Computercriminaliteit III’. “Het is immers één van de zwaarste methodes als het gaat om privacy inbreuk.”
“Het grote voordeel aan hacken op afstand is dat je live kunt meekijken met wat de verdachte doet”, legt de DIGIT-medewerker uit. “Dat kan niet als je een device eerst in beslag moet nemen.” Met hacken kun je ook veel meer informatie ontfutselen dan met het oude vertrouwde ‘aftappen’. “Steeds meer informatie wordt versleuteld verzonden; e-mail, maar ook WhatsApp-berichtjes. Met hacken kun je de encryptie omzeilen.”
Voor cyberspecialisten zijn nog tal van uitdagende banen te krijgen bij het team. “Al is het maar omdat het de enige werkplek in Nederland is waar je legaal mag hacken en tegelijkertijd bijdraagt aan de veiligheid van Nederland”, vat het anonieme teamlid samen. “Als je die skills commercieel wilt inzetten, krijg je weliswaar een hoger salaris, maar ben je vaak vooral bezig met het testen of netwerken wel hackproof zijn. Dan is dit toch veel spannender?”
Innoveren bij de KMar; hoe dan?
Innoveren is niet altijd gemakkelijk, weet innovatieadviseur luitenant-kolonel Roy Mente. “Aan goede ideeën is vaak geen gebrek”, weet hij. “De eerste uitdaging is om de meest veelbelovende te kiezen. En om ze dan vervolgens verder te ontwikkelen en te implementeren, daar komt ook veel bij kijken.” De reservist (tevens werkzaam bij TNO) somt op: kennis vergaren; stakeholders betrekken; soms een product aankopen om mee te experimenteren; mensen vrijmaken die dat kunnen doen; financiën regelen; juridisch afdekken; het nieuwe product of werkwijze implementeren in bestaande processen; om- of bijscholing van personeel; en ga zo maar door. “Mensen zien vaak door de bomen het bos niet meer. Bovendien lopen ze in veel gevallen tegen een muur van bureaucratie op. Veel goede initiatieven stranden daardoor in een vroeg stadium”, betreurt hij.
“Om onze innovatiekracht te vergroten, ontwikkelen we vanuit Staf CKMar, samen met het OTC en het Landelijk Tactisch Commando (LTC), een nieuw innovatieproces. Waarbij we innovatiedoelen stellen, ontwikkelingen volgen, veelbelovende initiatieven selecteren en verder (laten) ontwikkelen. De innovatieadviseurs van de directie Operaties kunnen je met bijvoorbeeld lessons learned, budget en een breed in- en extern netwerk verder helpen. Het eigenaarschap van een idee, de ontwikkeling en uitvoering ervan blijven echter bij de mensen zelf liggen.
Hulp nodig?
Heb je een goed idee om de operatie of organisatie te verbeteren? Klop dan eerst aan bij je lijnmanager. Ben je overtuigd van de meerwaarde van je plan? Stuur dan een mailtje naar: innovatie.kmar@mindef.nl (vanaf 1 januari 2020 actief). Wellicht dat de innovatieadviseurs je op weg kunnen helpen met de volgende stap.
