…de Marechaussee en Kosovo Force (KFOR)

Aanleiding KFOR: De Servische president Milosevic ontnam Kosovo in 1989 zijn autonome status binnen de deelrepubliek Servië. Dit leidde tot een gewapende strijd in Kosovo die in 1998 zo hevig werd dat deze de omringende landen dreigde mee te sleuren. Toen onderhandelingspogingen door de internationale gemeenschap mislukten, greep de NAVO op 24 maart 1999 militair in. Belgrado ging op 9 juni 1999 akkoord met een staakt-het-vuren en de terugtrekking uit Kosovo. De Veiligheidsraad besloot op 10 juni 1999, tot een civiele en een militaire operatie in Kosovo. De vredesmacht Kosovo Force (KFOR) nam de militaire component voor haar rekening en trok op 12 juni Kosovo binnen.

KMar bijdrage (1999-2000): KFOR was verantwoordelijk voor de handhaving van het staakt-het-vuren en het scheppen van de voorwaarden waaronder de vluchtelingen (Albanese Kosovaren) konden terugkeren. Nederland zette landmacht- en luchtmachteenheden in. De KMar leverde 20 marechaussees voor de algemene politiedienst voor Nederlandse militairen in Orahovac, Suva Reka, Prizren en Petrovec. 23 andere KMar-collega's hielden verkeers- en konvooicontroles. Een deel hield zich ook bezig met het handhaven van de openbare orde in Prizren en later in plattelandsgemeenten.

Provost Marshal: Nadat de zogenoemde Nederlandse zwaardmacht in 2000 Kosovo verliet, plaatste Nederland een liaisonofficier in Pristina. Vanaf eind 2005 leverde Nederland een bescheiden bijdrage door de verschillende krijgsmachtonderdelen op roulatiebasis medewerkers voor verschillende staffuncties binnen KFOR te laten leveren. Ook de Marechaussee vervulde door de jaren heen diverse functies, waaronder die van Provost Marshal, de militaire politieadviseur van Commandant KFOR. De Provost Marshall was ook de hoogste Nederlandse functionaris in Kosovo en dus aanspreekpunt voor alle Nederlandse aangelegenheden tijdens KFOR. Tussen 2005 en 2011 leverde de KMar 11 collega's voor de functie van Provost Marshal.

National Support Element: Nederland richtte in 2008 - aan de vooravond van de Nederlandse deelname aan EULEX - een National Support Element op in Kosovo. Het NSE werd gevestigd op het hoofdkwartier van KFOR op Kamp Film City in Pristina. Vanaf 1 mei 2008 diende het voor de coördinatie en de uitvoering van de logistieke ondersteuning van KFOR en EULEX. De voornaamste taken van het NSE waren de afhandeling van in- en uitgaande militaire vracht en post en de aanvraag en verstrekking van wapens en munitie. Vanwege het grote aandeel marechaussees in Kosovo voor EULEX werd het NSE bemand door twee KMar-collega's. Vanaf 2008 bemanden 39 KMar-collega's het NSE.

Beëindiging KFOR: Nederland beëindigt de bijdrage aan KFOR en het National Support Element. Vanaf 31 maart 2017 zullen er geen Nederlandse militairen meer worden uitgezonden. De reden voor de beëindiging sluit aan bij de wens van de Tweede Kamer om schaarse militaire capaciteiten minder gefragmenteerd in te zetten. Behalve KFOR stopte daarom ook de missie EUFOR Althea in Bosnië. Nederland blijft zich nog wel op andere wijzen intensief inspannen voor de veiligheid en rechtsorde op de Westelijke Balkan, waaronder een (kleinere) bijdrage aan de civiele missie EULEX. De Marechaussee is als uitvoerend krijgsmachtonderdeel verantwoordelijk voor de ontmanteling van KFOR.