Speuren in de wijk

Independent Engineer voert genist naar Rotterdams doolhof

Wat doet een pantsergenist op een doorsnee zondagmiddag in oktober? Die reist af naar de grote stad. Niet om met moeder de vrouw inkopen te doen, maar om het searchwerk nog beter in de vingers te krijgen. De oefening Independent Engineer had Rotterdam deze week in zijn greep. 41 Pantsergeniebataljon uit Oirschot verscheen er ten tonele om bekende en opmerkelijke objecten op explosieven en giftige stoffen te onderzoeken. 

De catacomben van de Maastunnel, het supportersgebied in de Kuip, de kajuiten van het overslagschip Marcor Bulk in de Waalhaven alsmede enkele loodsen in de Regio Rijnmond: het kan niet op in Rotjeknor. 55 Amerikaanse en Belgische collega’s assisteren de ongeveer honderd Nederlandse genisten. Dat internationale tintje geeft de oefening cachet. Zo ook het wagenpark waarmee eerstgenoemden zich door het stadsgewoel verplaatsen. Hummer terreinvoertuigen ontgaan het publiek niet. Net als de Nederlandse ratelende YPR ´pantserrupsen´, de gigantische Boxers en Fennek wielvoertuigen. “Op een besloten website van een wijk verderop staan een paar duizend foto´s van ons”, ontdekte projectofficier kapitein Xander. “We blijven niet bepaald onopgemerkt.” 

Wat die militairen met gasmasker nu precies doen, vraagt een mevrouw op de fiets zich bij de ingang van de fietstunnel aan het Charloisse Hoofd zich af.  "Wat zegt u, opsporen van chemische stoffen. O, Ik voel me al een stuk veiliger." Xander vertelt dat het scenario voor deze oefening niets met nationale operaties heeft te maken. “We zijn hier om ons te trainen in het voorbereiden en uitvoeren van operaties ver weg. In dit geval in een fictief land in donker Afrika waar een conflict met meerdere partijen speelt.” “Dat de doorsnee passant denkt dat we ons hier bezighouden met civiele dienstverlening is niet zo vreemd", haakt compagniesergeant-majoor Marnix aan.  "Zodra je in de wijk gaat oefenen, is dat onvermijdelijk. Maar dit is wel een kans te laten zien wat wij voor Rotterdam kunnen betekenen. Daarbij is onze moedereenheid - 13 Lichte Brigade - per 2016 aangewezen voor nationale steunverlening. Mocht er echt iets gebeuren, dan zijn wij hier bekend."   

Limonadeflessen

In ieder geval heeft het ondergrondse gangenstelsel van het ventilatiegebouw van de Maastunnel weinig geheimen meer. Van buitenaf gezien wijst niets erop dat zich onder het historische bouwwerk een klein doolhof bevindt. ‘Precies iets voor ons´, slaat sergeant-1 Bas de spijker op de kop. De instructeur begeleidt de searchteams van 414 CBRN Verdedigingscompagnie door de duistere, spookachtige krochten. Opdracht: spoor strijdmiddelen op die door een strijdende partij zijn achtergelaten. Natuurlijk komt er geen echt mosterd- of zenuwgas aan te pas. Enkele plastic limonadeflessen en een jerrycan met onschuldige inhoud verbeelden de aanwezigheid van het giftige goedje. “Het echte probleem ligt verderop”, verklapt Bas. Twee flessen die elders in de lange pikdonkere inspectietunnel liggen, zijn lek. Om de inhoud te onderzoeken, wordt een samplerteam ingeroepen. “Daarna de boel afvoeren en de vindplaats ontsmetten.”     

Specialiteit

De problemen in de Maastunnel zijn nog maar net voorbij of een eind verderop dient de volgende catastrofe zich aan. Brand in een loods aan de Buitenhaven in Stellendam. De hulpdiensten in de Regio Rijnmond rukken met groot materieel uit. Zo ook de landmacht. Een ontsmettingsstraat wordt ingericht om het rollend materieel dat in de giftige rook heeft gestaan af te spoelen. ”De brandweer is uitgerust om slachtoffers maar ook het eigen personeel (hogere gradatie, red) te ontsmetten”, vertelt kapitein Don, waarnemend commandant van de CBRN Response Eenheid (onderdeel van het Opleidings- en Trainingscommando Genie), een club die landelijk hulpdiensten bij calamiteiten met gevaarlijke stoffen adviseert en assisteert. “Een specialiteit van onze twee geniebataljons is het reinigen van besmette voertuigen. Daarmee vult de genie de brandweer mooi aan.”  

Kuip

Rampspoed blijft de Maasstad en omstreken teisteren. Bij de Kuip heeft een terrorist in het toeschouwersgebied een bom geplant. Meteen spoeden alle deelnemende eenheden zich onder begeleiding van de marechausee naar de Olympiaweg. Wegen worden afgezet en met blauwe zwaailichten denderen zo ´n 25 wiel- en rupsvoertuigen via de Erasmusbrug naar ´Zuid. `Of Feyenoord en Ajax nu al wordt gespeeld? “Nee hoor meneer, we houden een legeroefening” , roept een militair. “Ik dacht al zo iets, murmelt de man nog niet helemaal wakker. 

Inmiddels is het explosief in vak PP gevonden. “Ik vind deze training wel wat hebben´, reageert sergeant Michael van 412 Pantsergeniecompagnie nadat ook zijn mannen honderden zitjes naliepen. “De reacties van de mensen, de sfeer. Echt een hoogtepuntje in het oefenprogramma. Ik kwam nog enkele bekenden tegen, want ik heb hier achter gewoond. Het voelt zo vertrouwd. Honderd punten.”