04

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 21

‘Een strijd die we móeten voeren’

Tekst Arno Marchand
Foto sergeant1 Eva Klijn, video en montage: sergeant Ruud Mol

F-16’s Nederlandse Air Task Force 1 jaar actief boven Irak

Een langdurige strijd, “want ISIS is nog lang niet verslagen.” Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Tom Middendorp is duidelijk over de noodzaak van de inzet van Nederlandse strijdkrachten. Daaronder ook de F-16’s van de Air Task Force Middle East (ATF ME). “Nog steeds worden mensen op brute wijze vermoord, vrouwen verkracht en kinderen klaargestoomd voor extreme daden. De strijd tegen ISIS is een missie van lange adem, maar wel een die we móeten voeren.”

Sinds oktober 2014 vliegen Nederlandse F-16’s dagelijks missies tegen ISIS. Inmiddels staat de teller op ruim 1.400 vluchten boven Irak, waarbij zo’n 1.000 keer wapens zijn ingezet. De Nederlandse inzet maakt deel uit van Inherent Resolve. Onder deze naam strijdt een coalitie van 60 landen tegen ISIS, in zowel Irak als Syrië, vanaf de grond en vanuit de lucht. “Luchtaanvallen maken het mogelijk ISIS in het hart te raken, bijvoorbeeld bij trainingskampen, commandoposten en opslagplaatsen”, geeft CDS generaal Middendorp aan. “Onze inzet boekt resultaat. ISIS is op veel plekken in het defensief gedrongen. Alle coalitie-inspanningen werpen hun vruchten af, want alleen al in Irak verloor ISIS 30% terrein in verstedelijkt gebied.”

Woensdag 21 oktober droeg detachement 4 van (hoofdzakelijk) vliegbasis Volkel de taken over aan det. 5. Voor het eerst komt deze eenheid niet van 1 vliegbasis maar van verschillende.

Getraindheid

Defensie reduceerde per 1 oktober het aantal F-16’s met 2 toestellen. “Onze bijdrage blijft van belang,” vindt Middendorp, “ook al hebben we het aantal F-16’s verminderd naar 4, plus nog 2 als reserve.” Gemiddeld maken de toestellen per week meer dan 10 vluchten met wapeninzet tegen voertuigen, gebouwen en vuurposities van terreurorganisaties ISIS. “Maar,” besluit de CDS, “we hebben ook vliegtuigen en vlieguren nodig om onze mensen, die nu niet tegen ISIS zijn ingezet, getraind te houden.”

Bewegende beelden zien van de ATF ME en de commandant aan het woord horen? Kijk dan deze clip.

Ruim 1 jaar lang Nederlandse F-16 operaties in het Midden-Oosten. Daarvoor is een detachement van rond de 200 man nodig. Klik op de ‘hotspots’ in deze piramide en lees – met de klok mee vanaf 12 uur – welke vakgebieden allemaal nodig zijn om de F-16’s in de lucht te krijgen.

Uiteindelijk zijn het de vliegers die met de F-16 de aanvallen moeten uitvoeren. Zij kunnen echter niet zonder de ondersteuning vanuit het detachement. Samen met het navigatiepersoneel bijvoorbeeld, maken vliegers de vluchtplanning. De opdrachten komen van het internationale Combined Air Operations Center in Qatar.

De voorbereiding van een vlucht ligt op diverse terreinen. De bommen zijn niet kant-en-klaar maar worden ter plaatse in elkaar gezet en daarna onder de vliegtuigen gehangen. Crewchiefs controleren de vliegtuigen en helpen de vliegers bij het instappen. Technisch personeel voert op de flightlines kleine werkzaamheden uit. Uiteindelijk moeten ook de vliegers zich in de juiste kleding hijsen.

In een detachement is alles met elkaar verweven. Bewapeningspersoneel plaatst nieuwe zelfbeschermingsmiddelen van de F-16, baanblazers zorgen voor schone start- en taxibanen, de brandweer staat continu stand-by, communicatiemiddelen zijn van levensbelang, groter onderhoud vindt plaats in de hangar, iedere F-16 heeft een eigen zuurstof container en zonder brandstof komt geen enkel toestel waar het moet zijn.

Alle benodigde voorzieningen vind je in het basiskamp, een klein dorp voor 200 inwoners. Dat wordt primair goed bewaakt door mens en hond. De kassier zorgt voor betalingen, voor het personeel is post ook anno 2015 nog steeds dé motivator, de KDC-10 is de lifeline met Nederland waarmee tonnen vracht komen en gaan. Ruimte voor ontspanning is er bijvoorbeeld in de sporttent, eten wordt zoveel mogelijk betrokken van de lokale ondernemers, medisch personeel controleert onder andere de kwaliteit van het water. Tot slot werkt de genie aan een nieuwe flightline voor de F-16’s en is de Koninklijke Marechaussee onder meer aanwezig voor politietaken.