Ronald Sonnemans is één van de vier Nederlandse diplomaten in
Afghanistan. Hij woont al een jaar op Camp Marmal (Mazar-e-Sharif). Hij volgt en
analyseert de politieke, veiligheids- en maatschappelijke ontwikkelingen in
Noord-Afghanistan, adviseert het ministerie van Buitenlandse Zaken en volgt de
Nederlandse ontwikkelingssamenwerking in de regio.
Ik heb eerder in Zuid-Soedan en Nigeria gezeten en kan zeggen dat Afghanistan
een hoger startniveau heeft. Het is heel tastbaar dat hier, tot circa drie
decennia geleden, de staat nog goed functioneerde. De mensen herinneren zich dat
nog. Ze weten nog hoe het land ooit was. Er is, mits de veiligheidssituatie goed
is, veel potentieel.
"Hoewel er steeds meer relatief hoogopgeleide mensen zijn, is er geen of
weinig werk voor ze. Je ziet dat steeds meer middenklasse families wegtrekken
naar het westen. Er is nog te weinig vertrouwen in de politiek. Toch ben ik
hoopvol. Er blijven altijd goed opgeleide mensen achter en zij willen vooruit
met dit land. Zelfs de meest conservatieve elementen die ik heb gesproken,
willen Afghanistan ontwikkelen en niet terug naar de Taliban."
Klopt het beeld dat het Westen heeft van Afghanistan nog wel?
”Nee, het Westen heeft nog steeds het beeld van het Afghanistan onder de
Taliban op hun netvlies. Maar in de 14 jaar dat we hier zijn, is er wel degelijk
veel veranderd. De geletterdheid gaat met sprongen vooruit en meer dan ooit
hebben vrouwen toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.”
"Op het platteland zijn veel gebieden in handen van de vijand, maar het
afgelopen jaar is, behalve Kunduz, geen enkele provinciehoofdstad (tijdelijk,
red.) gevallen. De Afghaanse veiligheidstroepen staan weliswaar onder druk, maar
zijn zeker niet verslagen. Sterker nog. De opstandelingen hebben geen enkele
overwinning kunnen bestendigen. Ook nu wordt de Taliban weer verdreven uit de
stad. De tijdelijke val van Kunduz onderstreept andermaal dat de ANDSF nog niet
geheel op eigen benen kan staan ondanks de successen die zeker ook geboekt
worden. De internationale gemeenschap zal moeten overwegen om ook in het komende
vechtseizoen de Afghanen met training en advies te blijven steunen. Toch gaat
het opwaarts met de capaciteitsopbouw en de slagkracht van de ANDSF."
"Ik ben heel positief. De jeugd is steeds hoger opgeleid en heeft vaak een
smartphone. Internet is relatief goed en
goedkoop. Social media voor het verbrokkelen van maatschappelijke barrières. Zo
zijn er ‘ondergrondse’ jeugdculturen aan het ontstaan. Denk aan een
skatepark waar jongens en meisjes elkaar
skatend ontmoeten. Ook zijn er basketbalwedstrijden voor vrouwen. Natuurlijk is
daar nog maatschappelijk verzet tegen, maar het gebeurt wel. We moeten de jeugd
een kans geven en het land blijven ondersteunen. Dan kan het best goedkomen met
Afghanistan."