Tekst eerste luitenant Johanna van Waardenberg
Foto Martijn Beekman

Zr. Ms. De Ruyter oefendecor voor rampenscenario

Wat is de Nederlandse Kustwacht?

De Nederlandse Kustwacht is een zelfstandige civiele organisatie met eigen taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De Kustwacht voert taken uit op de Noordzee voor 5 ministeries (Infrastructuur en Milieu, Defensie, Veiligheid en Justitie, Financiën en Economische zaken) die allemaal ook afvaardiging leveren. De taken zijn onderverdeeld in handhaving en dienstverlening. De Koninklijke Marine levert de ‘directeur Kustwacht’.  

Grote rampen bestrijden op de Noordzee vereist veel samenwerking van diverse instanties. De Nederlandse Kustwacht organiseerde afgelopen week oefening GUARDEX om gezamenlijke coördinatie en aanpak bij grote rampen te trainen. Politie, brandweer, de Koninklijke Marine en Marechaussee, de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) , Douane en buitenlandse kustwachteenheden sloegen 2 dagen de handen ineen. 

Olierampen, scheepsbranden, zinkende boten of andere calamiteiten kunnen ernstige gevolgen hebben op zee. Rap handelen is noodzakelijk. Zowel voor mens als milieu. De focus van de tweedaagse oefening lag op reddingsoperaties, milieubestrijding en handhaving. 

Het Marsdiep was het hoofdtoneel voor GUARDEX. Een bekend werkgebied voor de Nederlandse marine. Het krijgsmachtdeel was om die reden met mens en materieel nauw betrokken bij de oefening. De Nederlandse Kustwacht heeft niet altijd voldoende middelen, maar kan gelukkig op de marine terugvallen. Zo ook tijdens GUARDEX”, vertelt kustwachtdirecteur kapitein ter zee Ed Veen.

Botsing

De eerste dag van de oefening had Zr.Ms. De Ruyter een belangrijke rol in het scenario. Een aanvaring met een olietanker, een grote brand op het schip en slachtoffers in levensgevaar aan boord.  Een ongeluk met desastreuze  gevolgen. En dat midden op zee. Diverse instanties schoten te hulp, maar ook de bemanningsleden aan boord van De Ruyter moesten actie ondernemen. De Defensiekrant sprak 3 militairen over hun rol en de oefening. 

Luitenant ter zee 3de klasse Rik van Klinken Officier van de wacht op Zr.Ms. De Ruyter

Lastig om zonder rol te werken

“In mijn functie als officier van de wacht geef ik leiding. Tijdens de eerste dag van de oefening GUARDEX gaf ik het alarmsignaal af toen er een ongeval plaatsvond in het scenario. Ik bleef signalen doorgeven, omdat er meerdere situaties zich afspeelden op het schip. Door een aanvaring met een tanker ontstond brand en raakten meerdere mensen zwaargewond. Zo'n situatie kan in het echt ook voorkomen. Op dit soort momenten blijft het belangrijk om alle informatie door te geven aan de betrokken instanties. Dat is ook gelukt. Ik vond het een leerzame oefening. Vooral de intensieve samenwerking met diverse instanties maakte het interessant.”  

Sergeant Sylvia Visser-Van Dijk Algemeen militair verpleegkundige op Zr.Ms. De Ruyter

Steile trappen en smalle doorgangen

“In mijn functie word ik ook wel ziekenma genoemd. Mijn taken bestaan uit het verzorgen van patiënten, het geven van medische voorlichting en het opleiden van mijn medische ondersteuners. Tijdens de oefening GUARDEX kreeg ik te maken met 4 gewonden die in een levensbedreigende situatie zaten. Het stabiliseren van de patiënten ging goed. Daarvoor hebben wij genoeg medische kennis en ervaring aan boord. Het afvoeren van de gewonden was nog best spannend. Met een brancard steile trappen op en af en door smalle gangen kan soms lastig zijn. Gelukkig ging dit goed.”

Kapitein-luitenant ter zee Wiggert Vooijs Commandant Zr.Ms. De Ruyter

x

Ondanks hectiek vasthouden aan protocollen

“Wij hebben ons als beschikbare eenheid uitgeleend aan de Kustwacht voor de oefening GUARDEX. Uiteraard hebben wij het scenario ook gebruikt om onze eigen calamiteitenacties te trainen. Als commandant van het schip bepaal ik welke acties we ondernemen. Ik stel prioriteiten. Dit gaat voor een deel gevoelsmatig. Alles hangt af van de situatie. Ook ik steek bij elke oefening nieuwe dingen op. Zo blijft het belangrijk om ondanks de hectische situaties protocollen te blijven volgen en hier niet van af te wijken. Want alleen dan bereik je de beste resultaten.”