Educatieve film vergroot bewustzijn waarde vrede en veiligheid
Je bevindt je bijna letterlijk in een tankgracht van de Duitse
Atlantikwall. Bijna, want vanaf begin februari kun je die beleving meemaken
vanuit een comfortabele bioscoopstoel. Op het reusachtige scherm van het
Omniversum draait dan de educatieve film 'D-day Normandy 1944'.
Ontspannen, in vrede en veiligheid genieten van een 3-dimensionale,
realistische, leerzame film over de oorlog. Juist daarvan wil schrijver en
regisseur Pascal Vuong zijn (jonge) publiek doordringen met zijn film 'D-day
Normandy 1944'. Dat het niet vanzelfsprekend is dat dat in vrede en veiligheid
kan. Dat daar 70 jaar geleden enorme inspanningen en offers voor zijn geleverd.
Door jongens voor wie Nederland net zo ver van hun bed was als Afghanistan, Irak
of Mali dat nu zijn voor ons.
D-Day gaat over de geallieerde landing op 6 juni 1944 op de stranden van
Normandië. De invasie waarmee de geallieerden de 4000 kilometer lange Duitse
verdedigingswal doorbraken en die het einde van nazi-Duitsland inluidde. Geen
bijster origineel onderwerp, denk je misschien in eerste instantie. Toch heeft
Vuong een nieuwe invalshoek weten te vinden.
Vogelvlucht
Vuong: “Mijn interesse ontstond al toen ik The Longest Day zag en later
Saving Private Ryan. Maar daarin wordt geromantiseerd ingezoomd op personen. Ik
las ook veel over het onderwerp en eigenlijk voelde ik me altijd een beetje
verloren. Ik miste goede kaarten, ‘the big picture’.”
Dat gemis resulteerde in een documentaire die je letterlijk in vogelvlucht
meeneemt. Over de landingsstranden, maar ook in prachtige animaties van de
invasiearmada, luchtvloot en kaarten met troepenbewegingen. Het leverde de film
verschillende prijzen op, onder andere voor de visuele effecten.
Essentie hetzelfde
Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Tom Middendorp woonde eind vorig
jaar de voorpremière bij. “Ik vond het overweldigend”, bekende de
krijgsmachtbaas naderhand. “Je voelt de massaliteit, de enorme inspanning en de
duizenden levens die de invasie heeft gekost. Onze huidige missies zijn aan de
ene kant onvergelijkbaar, bijvoorbeeld qua omvang. Aan de andere kant is de
essentie nog steeds hetzelfde: jonge mensen stellen hun leven in de waagschaal
voor de vrijheid van anderen.”
Leren van Defensie
Een van die jonge mensen is sergeant-1 Rik van Velzen. Op uitnodiging van de
CDS woonde hij samen met 2 andere jonge veteranen en 2 oude veteranen de
voorpremière bij. Van Velzen over de film: “Een erg indrukwekkende documentaire
met een goed doel: het vergroten van het bewustzijn. Jongeren weten nauwelijks
wat er is gegeven voor onze vrijheid. Je hoeft tegenwoordig natuurlijk niet meer
te dienen, terwijl jongeren echt wat kunnen leren van de krijgsmacht. Respect
voor elkaar is een basiswaarde bij Defensie, ongeacht iemands religie of
afkomst. Iedereen heeft elkaar nodig en je moet op elkaar aankunnen.”
Veteranen zichtbaar maken
Aan respect en bewustzijn ontbreekt het de jeugd van tegenwoordig wel een
beetje, vinden ook de andere jonge veteranen. Sergeant-1 Hans Treffers raakte in
2009 zwaargewond bij de raketaanval op Kamp Holland die collega Azdin Chadli het
leven kostte. “Vrijheid en vrede worden hier als vanzelfsprekend beschouwd, maar
dat is het niet. Onrust ver weg is tegenwoordig ook een bedreiging voor ons.
Deze film is een goede mogelijkheid om jongeren aan de offers van vroeger te
herinneren, maar ook om jonge veteranen zichtbaar te maken. We zouden
bijvoorbeeld ons verhaal kunnen vertellen aan schoolklassen bij een
filmvoorstelling”, aldus Treffers.
Moderne geschiedenisles
Vuong heeft de documentaire nadrukkelijk gemaakt als een moderne
geschiedenisles (zie kader). Een die de kennis en het bewustzijn bij de jongere
generatie op een aantrekkelijke manier vergroot. “Hij is speciaal voor
grootbeeldfilmtheaters gemaakt: tegelijkertijd leerzaam en spectaculair. De
huidige jeugd kent oorlog vooral van computerspelletjes. Zij beseffen niet dat
vrede en vrijheid niet voor eeuwig zijn gegeven.”
D-Day Normandy 1944 draait vanaf 10 februari 2015 voor minimaal 5 maanden in het Omniversum in Den Haag.
Lesmateriaal en samenwerking Museon
Speciaal voor scholen heeft de filmmaatschappij lesmateriaal ontwikkeld. Op
de website kunnen leraren een Nederlandstalige gids downloaden, te gebruiken
rond een bezoek aan het Omniversum. Daarin staan de feiten en historische
context van landingsoperatie Overlord. Ook wordt ingegaan op wat de oorlog
betekende voor de ontwikkeling van computer, radar- en rakettechnologie.
Afsluitend staan er opdrachten in voor verschillende leeftijdscategorieën. Van
rekenoefeningen over de enorme logistieke operatie tot het leren schrijven en
kraken van codetaal.
Rond de documentaire gaat het Omniversum een samenwerkingsverband aan met
buurman Museon, een populair-wetenschappelijk museum. Kort na de première van
D-Day start daar de tentoonstelling Atlantikwall – Oorlog in de stad van Vrede
en Recht. Curator Gert-Jan van Rijn: “We staan hier precies op de plek van een
Duitse tankwal die de Atlantikwall hier moest beschermen tegen een aanval in de
rug. Een mooi gegeven, vooral als je bedenkt dat hier nu internationale
instellingen als het Internationaal Gerechtshof zitten.” Bijzondere voorwerpen
en persoonlijke verhalen vertellen het verhaal van de Duitse verdedigingslinie
in Den Haag. Scholen gaan aansluitend aan een museumbezoek naar de film.
