‘Geen risico’s vanuit de lucht tijdens NSS’

De luchtmacht is van essentieel belang voor een veilig verloop van de Nuclear Security Summit in Den Haag. Zowel in de lucht als vanaf de grond bewaken en beveiligen ruim 1.000 militairen straks het Nederlandse luchtruim. 

“Een groot evenement als deze wereldtop kan mensen aantrekken die een statement willen maken, maar heeft ook de bijzondere aandacht van terroristen. We zijn met ons luchtverdedigingsplan dan ook op alle scenario’s voorbereid”, zegt Hoofd Operatiecentrum van de luchtmacht, kolonel Theo Kustner. “Samen met onze collega’s van de landmacht en marine zorgen wij ervoor dat vanuit de lucht de veiligheid van alle deelnemers aan de Summit en de Nederlandse burgers niet op het spel staat. We oefenen hier hard voor en we zijn klaar voor deze belangrijke taak.”

klu
Kolonel Theo Kustner.

Air Defense

Normaliter staan 2 F-16’s op Leeuwarden of Volkel klaar om als NAVO Quick Reaction Force snel het luchtruim te kunnen kiezen. Voor de NSS staan op meerdere locaties luchtmachteenheden –en middelen dag en nacht paraat voor de bewaking van het luchtruim. Alle Air Defense-eenheden worden aangestuurd vanuit het Air Operations Control Station (AOCS) in Nieuw-Milligen. In Eindhoven staan KDC-10’s klaar om F16’s in de lucht bij te tanken. Ook de NAVO draagt haar steentje bij met de AWACS als vliegend radarstation.

Bijzonder is ook dat voormalig Marinevliegkamp Valkenburg weer even nieuw leven wordt ingeblazen. Met medewerking van de beheerder en gebruikers wordt Valkenburg tijdelijk een ‘luchtmachtbasis’. Vanuit hier opereren bijna 20 luchtmacht- en politiehelikopters in het kader van de wereldtop in Den Haag. Apaches staan stand-by voor het uitvoeren van onderscheppingen, Chinooks ondersteunen bij medische evacuaties en Cougars voeren transporttaken uit. NASAMS (luchtverdedigingsraketsystemen) van de landmacht staan op Valkenburg en daarbuiten om de luchtverdediging compleet te maken. 

Interceptie en verder

Tijdens de NSS gelden duidelijke beperkingen op het gebruik van een deel van het Nederlands luchtruim. Hiervoor worden ‘restricted’ en ‘no fly’ zones rondom Den Haag ingesteld. Als men zich er niet aan houdt, komt de Air Defense in actie. Een F-16 of Apache komt ‘kijken wat er aan de hand is’. Luchtmachtvliegers geven vervolgens gerichte instructies. Het AOCS ziet er op toe dat de juiste instructies worden gegeven en stemt dit nauwgezet af met het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Kolonel Kustner voert voor zijn commandant de regie op het gebied van luchtoperaties. Hij bewaakt dat de inzet van alle luchteenheden gebeurt binnen de afgesproken kaders en stuurt zo nodig bij.

“De kans dat dit moet gebeuren acht ik heel klein”, meent hij. “We hebben alleen maar supergemotiveerde en zeer kundige specialisten. Zij weten en kunnen alles op het gebied van Air Defense. Hierdoor kan ik, ook tijdens de Summit, ’s nachts met gerust hart een oogje dicht doen.”