Tekst LTZ 2OC (SD) Joost Margés
‘Argumenten belangrijk om iets te bereiken’
‘Senior Military Adviser’ bij de permanente missie van Nederland bij de VN in New York, dat is commandeur Peter van den Berg. Een plaatsing in ‘The Big Apple’ had hij niet voorzien toen hij 37 jaar geleden het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) binnenstapte. Tot januari 2019 levert Van den Berg militair-strategisch en operationeel advies aan de Nederlandse ambassadeur in de Veiligheidsraad. “Elke dag is hier een verrassing.”
In 1980 begon Van den Berg als adelborst voor de Zeedienst en lag er een typisch operationele, varende loopbaan in het verschiet. “Die carrière heb ik ruimschoots gehad, met meerdere varende commando’s en staffuncties”, vertelt de commandeur. “Aan de andere kant heb ik ook beleidsfuncties vervuld in Den Haag en Den Helder. Mijn laatste functie was commandant van het KIM. Ik dacht dat daarmee de cirkel van mijn loopbaan gesloten was.”
‘Dichter bij de besluitvorming over vrede en veiligheid in de wereld kun je bijna niet komen’
Eervolle uitdaging
Het liep anders met zijn huidige plaatsing, die op het eerste gezicht sterk afwijkt van zijn voorgaande functies. Toen Van den Berg voor deze functie gevraagd werd, moest hij er ook even over nadenken. “Ik heb eerst overwogen of ik in staat zou zijn meerwaarde te leveren; ik had niet eerder een vergelijkbare functie gehad. Daarentegen had ik wel de hoop dat mijn brede militaire loopbaan en een gezond gevoel voor politiek- en militair-strategische onderwerpen mij geschikt zouden maken. Daarbij houd ik van bruggenbouwen en netwerken. Los daarvan is het natuurlijk een bijzonder eervolle uitdaging om Defensie te mogen vertegenwoordigen bij de Veiligheidsraad. Dichter bij de besluitvorming over vrede en veiligheid in de wereld kun je bijna niet komen.”
Ondersteunende rol
“Er zijn veel brandhaarden die de volle aandacht vragen van de Veiligheidsraad”, vervolgt de vlagofficier. “De leden daarvan proberen de internationale vrede en veiligheid te handhaven, op grond van de doelstellingen van de VN. Daartoe houden ze de ontwikkelingen in de wereld nauwlettend in de gaten, zodat de VN kan ingrijpen waar nodig.”
Hierin heeft Van den Berg een ondersteunende rol voor de Nederlandse ambassadeur. Op zijn beurt kan hijzelf rekenen op een team van medewerkers van Defensie en Buitenlandse Zaken (BuZa). “En wij allen hechten weer veel belang aan de informatie van militairen en burgers op missie. Per slot van rekening zijn zij het die de mandaten van de Veiligheidsraad moeten uitvoeren. Ik heb daarnaast nog veelvuldig overleg met buitenlandse collega’s, om draagvlak te creëren voor onze ideeën.”
Spannend jaar
Komend jaar wordt spannend, volgens de commandeur. “In januari 2018 neemt Nederland zitting in de Veiligheidsraad. Als we invloed willen hebben en de wereld een beetje beter willen maken, dan moeten we juist dan proactief zijn. We zullen met doordachte initiatieven en oplossingen moeten komen en die over moeten brengen op medelidstaten binnen de Veiligheidsraad. Hiervoor is het noodzakelijk dat Defensie en BuZa gezamenlijk optrekken en gebruikmaken van de expertise van onze mensen in het veld.”
Ook al is Van den Berg zelf marineman, zijn werkterrein omvat uiteraard meer dan de uitdagingen van de maritiem-militaire wereld. “Dat loopt uiteen van militair-strategische onderwerpen tot aan individuele problematieken van de operationele militairen die afhankelijk zijn van ondersteuning door de VN. Kortom, het is een boeiende en uiteenlopende, Defensiebrede functie.”
‘New York is een grote, veelzijdige, individualistische, eigenaardige, drukke en chaotische stad’
Werktempo ligt hoog
En dat alles in ‘the city that never sleeps’. “Elke dag is hier een verrassing; bijzonder boeiend om hier te wonen en werken. New York is een wereld op zich. Het is een grote, veelzijdige, individualistische, eigenaardige, drukke en chaotische stad, op een relatief klein stukje grondgebied. Het is een stad waar alles mogelijk is”
Zelfs per fiets naar je werk gaan blijkt hier haalbaar. “Ik stap rond 07.15 uur op mijn New York City-bike richting kantoor. Zo rond 08.00 uur ben ik dan op de Permanente Missie van Nederland op Third Avenue. Dan begint het dagelijkse wegwerken van mails en doorlezen van actuele dossiers. Het werktempo bij de VN ligt vrij hoog door de vele dossiers die een relatie hebben met vrede en veiligheid. Dossiers met veel belanghebbenden, wat leidt tot veel vergaderen. Mijn werkdagen worden dan ook grotendeels gevuld met lezen, schrijven en vergaderen.”
‘Zetel in de Veiligheidsraad maakt onze verantwoordelijkheid nog net iets groter’
Soms frustrerend
Dat is volgens de commandeur nog eens wat anders dan bijvoorbeeld het voeren van het commando van een schip. “Maar zeker niet minder interessant!”, haast hij zich. “En toch kan het ook wel eens frustrerend zijn om zaken geregeld te krijgen. De VN is een bureaucratische organisatie, waar de stem van elk land even zwaar weegt. Als wij als Nederland dus iets willen bereiken dan moeten we met goede argumenten komen en ons realiseren dat besluitvorming tijd nodig heeft.
De zetel in de Veiligheidsraad gedurende volgend jaar maakt onze verantwoordelijkheid nog net iets groter.”