02

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 10

Beveiligen in de woestijn

Tekst RITM Bianca Brasser
Foto SGT Jan Dijkstra

Potje pesten als het rustig is

Ze zijn opgeleid om in het hoogste geweldsspectrum te opereren, maar tot eind september hadden 35 Nederlandse mariniers het een stuk rustiger. Tweeënhalve maand keken zij uit over de droge vlaktes van het Midden-Oosten. Hun taak: een deel van een Jordaanse luchtmachtbasis beveiligen. Hiervandaan vliegen Belgische F-16's in de strijd tegen ISIS. 

Een opmerkelijk taak voor de mariniers. Normaal wordt het Force Protection detachement Middle East (FP ME) namelijk gevormd door Object Grondverdediging (OGRV) van de luchtmacht. Deze mannen en vrouwen waren op korte termijn (zie kader) echter niet beschikbaar. En daarom werd een beroep gedaan op de mariniers. De Marine Combat Group is tenslotte op ieder moment direct inzetbaar, waar ook ter wereld. Ook om 24/7 als wacht te fungeren op diverse posten binnen de luchtmachtbasis in Jordanië.

‘Soms was het wel een lange zit, maar dat wisten we van tevoren’

Basisvoorzieningen, infrastructuur en personeel op een vliegbasis worden normaal gesproken bewaakt door luchtmachtpersoneel, door omstandigheden werd voor 2,5 maand een beroep gedaan op mariniers.

Rotatiesysteem

Vanuit Jordanië vliegen jachtvliegtuigen van verschillende landen richting Irak en Syrië in de strijd tegen ISIS. Sinds juli 2015 werken Nederland en België samen in een rotatiesysteem. Het ene jaar vliegen Nederlanders en zorgen de Belgen voor de bewaking op de grond, het andere jaar andersom. Nederland zou op basis van dit systeem afgelopen juli weer vliegen en  België de Force protection voor zijn rekening nemen. Dat was het plan. Maar Nederland gaf eerder al aan dat het meer tijd nodig heeft voor het herstel van de inzetgereedheid. Pas begin januari 2018 zijn weer F-16’s en mensen beschikbaar. België besloot een half jaar langer door te vliegen. Voorwaarde: Nederland moest de Force Protection regelen. En daar waren toen nog 3 weken voor.

Vrijwillig

3 weken van tevoren kregen de mariniers de vraag: wie wil naar het Midden-Oosten voor beveiligstaken? Geen spannende missie, maar hierdoor niet minder belangrijk, zo werden de verwachtingen getemperd. De jachtvliegtuigen en systemen behoren tot de kostbaarste ter wereld en dus dient de beveiliging aan strenge eisen te voldoen. Daarbij levert het beveiligingspeloton indirect een belangrijke bijdrage in de strijd tegen ISIS. 

Eerste luitenant der mariniers Tijn stak direct zijn vinger op. “Het loopt voor ons momenteel niet over van de uitzendingen. Ik zag dit als een mooie kans.” Tijn werd aangewezen als commandant van de overige 34 mariniers die zich ook allemaal vrijwillig aanboden voor de missie. 

‘Het loopt voor ons momenteel niet over van de uitzendingen. Ik zag dit als een mooie kans’

35 mariniers staken vrijwillig hun hand op toen de vraag luidde wie naar het Midden-Oosten wilde.

Statisch

Een andere ‘mindset’ was wel even nodig, erkent de luitenant. “We zijn gewend schietend voorwaarts te gaan. De rol van bewaker is statisch, dat is even wennen.” De mannen kregen voor vertrek een 3-daagse cursus van de luchtmacht op vliegbasis Volkel. Hier gingen ze dieper in op de bewakingstaken en de what if-scenario’s. 

Die scenario’s bleven in de 2,5 maand dat de mariniers de wacht hielden gelukkig uit. En dus hielden hun taken in de praktijk vooral in: passen van bezoekers controleren, mensen toegang tot het kamp verlenen en ieder uur een korte patrouille. De mannen draaiden shifts van 8 of 12 uur. “Soms was het wel een lange zit”, blikt marinier 1 Joost terug. “Maar dat wisten we van te voren.”  

Marinier 1 Joost, achterste op de foto, bracht uren door als wacht bij de slagboom.

Rustige wacht

De Nederlanders bewaakten de plek waarvandaan de Belgen met hun jachtvliegtuigen opereren en het Nederlands-Belgische kamp: Snow City. Ook andere landen gebruiken de vliegbasis in Jordanië als uitvalbasis in de strijd tegen ISIS, maar ieder land bewaakt zijn eigen werklocatie. Hierdoor was het voor de Nederlanders meestal niet erg druk, legt Joost uit.  De marinier van het 14 Combat Support Squadron vervolgt: “Saai was het nooit hoor. Je staat altijd met iemand samen op de post. Dat zorgt voor gezelligheid. Als het rustig was, speelden we een kaartspelletje pesten of lazen we een tijdschrift.” 

De mariniers kregen een Belgische medaille voor hun inzet.

Bijzonder

De marinier noemt zijn uitzending naar Jordanië, ondanks het gebrek aan veel actie, toch een heel bijzondere. “Ik zat alweer een tijdje in Doorn, het is mooi om weer uitgezonden te worden. Je werkt intensief samen met collega’s en zit voor een langere tijd 'met elkaar op de wip'. Dat vind ik leuk.”
 

‘Je werkt intensief samen met collega’s en zit voor een langere tijd met elkaar op de wip’

Anders ja, maar saai vond marinier 1 Joost het beveiligingswerk niet. “De gezelligheid met collega’s zal me bijblijven.”

Eind september nam een OGRV-peloton van de luchtmacht het stokje over van de mariniers. Zij zullen tot eind dit jaar de beveiligingstaken op de grond uitvoeren. Begin januari 2018 is het weer de beurt aan Nederland om met F-16’s vanuit Jordanië te vliegen. De Belgen leveren dan de Force Protection.