‘Controle behouden, dáár draait alles om’

MARSOF-mariniers duiken op vanuit Caribische diepten

 “Is iedereen fit om te duiken?” Nadat de verzamelde kikvorsmannen van de Maritime Special Operations Forces (MARSOF) van het Korps Mariniers de vraag van de instructeur met ‘ja’ hebben beantwoord, start hun niet ongevaarlijke missie: een in- en uitstapoefening vanuit de boezem van de onderzeeboot Zr. Ms. Zeeleeuw die even verderop onder het wateroppervlak van de peilloos diepe Caribische Zee dobbert. “Als er wat gebeurt gebruik je de noodseincode.”

Bekijk hier de spectaculaire video.

Een Fast Raiding Interception Special Forces Craft (FRISC) van het Korps Mariniers transporteert de ‘kikkers’ stuiterend over de blauwe golven naar de Zeeleeuw. Deinend vertrekpunt is het strategisch transportschip van de Koninklijke Marine in het Caribisch Gebied, Zr. Ms. Pelikaan. Zodra de onderzeeboot onder de zeespiegel stilligt, neemt de eerste duiker, korporaal van de mariniers Nick, plaats in de single escape tower. Een soort grote melkbus met onderin het deksel.

De spanning stijgt met de temperatuur. De ‘melkbus’ wordt gevuld met water en zuurstof, het laatste om de binnen- en buitendruk gelijk te maken. In een wolk van waterbubbels worstelt Nick zich via een luik naar buiten. Daar, in het kristalheldere water, wacht hij op de anderen om de undercover-actie te starten. In werkelijkheid kan dat van alles zijn: een radarstation op het land uitschakelen, een landgenoot in moeilijkheden redden, anti-drugsoperaties of vitale informatie verzamelen. 

Vertrouwen

Per definitie een gevaarlijke klus, een in- en uitstapoefening vanuit een sub, in jargon exit and re-entry. Apparatuur kan weigeren, een duiker kan klem komen te zitten in de krappe onderzeeboot. Maar in deze oefening loopt alles ondanks de hoge zeegang gesmeerd. Teamleider sergeant van de mariniers Chris, voor het eerst in een exit and re-entry: “We hebben alle procedures vaak getraind en ik beschik over jaren duikervaring. Zodoende kon ik me goed voorstellen wat er ging gebeuren. Een MARSOF-militair is ook gewend om in smalle ruimtes te werken. Bovendien heb ik vertrouwen in mezelf en in het team. Controle behouden, dáár draait alles om. En wanneer je dan uit die onderzeeboot komt, zie je die in de heldere Caribische Zee liggen. Mooi gezicht.”

Zweten als een otter

Ook Nick dompelt zich voor het eerst onder in een exit and re-entry. “Ik wist dat de single escape tower smal was, maar zó smal….? Nee, ik was niet zenuwachtig. Of het toch niet een beetje spannend was? Ach, je zweet als een otter zodra de single escape tower volloopt met water. Maar daarin koel je wel weer af. Als er wat gebeurt, gebruik je gewoon de noodseincodes. Een exit and re-entry kunnen uitvoeren is een must voor elke kikvorsman.”

Korporaal van de mariniers Marco, voor de derde keer deelnemer, noemt een exit and re-entry hét middel bij uitstek voor een geheime operatie. “Er komt geen vliegtuig en schip aan te pas, behalve dan die ‘sigaar’. Je werkt helemaal undercover.” 

Toenemende onveiligheid

Teamleider Chris: “Ik ben klaar voor een geheime missie, waar ook ter wereld”. Dat komt goed uit, want de MARSOF opereert volgens de wapenspreuk van het Korps Mariniers Qua Patet Orbis, ‘Zo wijd de wereld strekt’. Heel bijzonder voor zo’n toch kleine eenheid, vindt majoor der mariniers Jonas, commandant van het C-squadron. “Qua omvang zijn we klein, in daden groot. De ene keer verzorgen we trainingen in het buitenland, dan weer voeren we ergens in de wereld een geheime actie uit. Voorbeelden geef ik niet, wij opereren in het geheim. Maar neem van mij aan dat er voldoende werk is. De vraag naar Special Forces groeit door de toenemende onveiligheid in de wereld.”
 

Kristalhelder

De MARSOF beoefent de exit and re-entry gemiddeld 2 keer per jaar. De trainingen zijn in de wateren bij Schotland en Curaçao, omdat MARSOF-duikers in alle omstandigheden worden ingezet. Zo is de zee bij Schotland als in zoveel crisisgebieden koud en donker; die bij Curaçao helder en warm, precies zoals bij de kust van Noord-Afrika, één van de vele inzetgebieden van de MARSOF.

Kortom, om niets aan het toeval over te laten traint die overal. Met in de bagage een indrukwekkende uitrusting als onderwaterscooters, jetboots, propellers, batterijpakketten. “We investeren veel in ons materiaal, wat ook nodig is als we willen meedoen in de Champions League voor Special Forces”, vertelt Jonas. 

Businessman en krijger

Het is tegelijkertijd de reden waarom het personeel aan de hoogste fysieke en psychologische eisen moet voldoen. De 2-jarige opleiding is een uitputtingsslag. Of de MARSOF daarmee een elite-eenheid is? Ja, vindt Jonas. “Wij beheersen vaardigheden die passen bij onze specifieke manier van inzet. De ene keer onderhandel je als een soort businessman met een ambassadeur of sjeik; dan weer los je als ‘krijger’ in het veld een moeilijke situatie op. Tussen die taken moet je laveren. Verder moet je creatief zijn, out of the box denken, geijkte paden durven verlaten en in moeilijke situaties oplossingen verzinnen.” 

Voldoende ruimte

Trainingsofficier kapitein der mariniers Tim vult aan: “In ons werk moet je oplossingen vinden voor nog onbekende uitdagingen, onder unieke omstandigheden. Een deel van die oplossingen is in procedures vastgelegd. Het andere deel wordt bepaald door de creativiteit van de man zelf en de middelen waarover hij beschikt. Wij proberen trainingen zo te organiseren dat elke operator geprikkeld wordt en moet aantonen dat hij een procedure beheerst. Maar ook dat er in zijn hoofd voldoende ruimte bestaat voor creativiteit. Dat hij vervolgens onder, op, in of boven water moe wordt, moet voor hem geen verschil maken.”