Tekst Arjen de Boer
Foto SM Maartje Roos | video: SMJRBDAV Dave de Vaal
Maritieme taakgroep goed op koers voor NRF
Het zit erop. De grootste NAVO-oefening in ruim 10 jaar is afgelopen. De Koninklijke Marine leverde een belangrijke bijdrage aan Trident Juncture 2015 en moest flink aanpoten. “We kregen meer tegenstand dan verwacht.”
Ze opereren in stilte. Ze blijven het liefst ongezien. Ze zijn essentieel voor een amfibische aanval. Wie ‘ze’ zijn? De mannen van de onderzeeboten en de operators van de Maritime Special Operations Force (MARSOF). “Samen met de onderzeeboot kunnen we inlichtingen verzamelen nog voordat we aan land gaan”, zegt kapitein der mariniers Bram (30). “Een onderzeeboot heeft goede sensoren waarmee ze bijvoorbeeld radioverkeer kunnen oppikken. We kunnen dicht bij de kust komen. Zo kunnen we ook een tijdje kijken om te zien hoe levendig het daar is.”
De kust in kwestie is Sierra del Retin in Zuid-Spanje. Hier lag eind oktober en begin november voor de marine-eenheden het zwaartepunt van de grote NAVO-oefening Trident Juncture 2015. Volgens het oefenscenario moest daar een amfibische landing plaatsvinden om een bevriende (fictieve) natie te helpen.
Bijzondere kans
Trident Juncture bood de mogelijkheid om complexe operaties te oefenen. Zo sprong MARSOF boven zee uit een vliegtuig om vervolgens aan boord te gaan van onderzeeboot Zr.Ms. Bruinvis. “Zo’n operatie is niet makkelijk”, zegt commandeur Rob Kramer, commandant van de Netherlands Maritime Force (NLMARFOR). “Het vereist enorm veel afstemming om zo’n actie veilig en effectief uit te voeren.”
Samenwerking sleutelwoord tijdens Trident Juncture
Uiteraard gebeurde er veel meer tijdens de oefening. Zo joegen de NH90 en oppervlakteschepen op onderzeeboten, voerden Cougar helikopters talloze vluchten uit, oefende de 2 Marine Combat Group (2MCG) in het in- en ontschepen et cetera; te veel om op te noemen. Nederland leverde met zo’n 1.300 militairen een flinke bijdrage (zie infographic). De nadruk voor de marine lag op training en certificering van de amfibische taakgroep die Nederland in 2016 levert aan de NATO Response Force (NRF), de snelle interventiemacht van het bondgenootschap.
‘NAVO heeft alleen bestaansrecht als je samen oefent’
Complex? Geen probleem
Deze bijdrage toont betrokkenheid en dat is belangrijk, stelt de commandeur. “In 2019 bestaat de NAVO 70 jaar. Al die tijd hebben we onze vrijheid behouden dankzij dat bondgenootschap. De NAVO is uniek maar heeft alleen bestaansrecht als je samen oefent.” De oefening moet bondgenoten geruststellen nu er onrust heerst aan de grenzen van Europa. De NAVO wil bovendien laten zien dat het nog prima in staat is complexe militaire manoeuvres uit te voeren. Dat kwam in het gedrang door langdurige, andersoortige missies in Afghanistan en Irak. “In een zogenoemd peer to peer-conflict, waarin de tegenstander vergelijkbare militaire capaciteiten heeft, worden we geconfronteerd met een andere, meer conventionele wijze van optreden”, legt generaal-majoor Hans van Griensven uit. Hij was namens het NAVO-hoofdkwartier in Brunssum nauw betrokken bij de oefenleiding. “Zo’n conflict vergt andere kwaliteiten, skills en manoeuvrevormen”, vervolgt hij. “Ook dat moeten we beoefenen om die vaardigheden te behouden.”
‘Bezuinigingen en andere missies hebben de onderzeebootbestrijding kwetsbaar gemaakt’
Tevreden en leerzaam
De laatste week bestond uit de free play fase, waarin eenheden niet weten wat er gaat gebeuren. De Nederlandse taakgroep moest heelhuids door de Straat van Gibraltar varen en landen op Sierra del Retin. Kapitein der mariniers Bram en zijn MARSOF-mannen hadden het gebied vooraf al in kaart gebracht. Met het sein op groen was het de beurt aan 2MCG. De mariniers moesten flink aan de bak. “Het was slecht weer, regen, wind, slecht zicht”, zegt commandeur Kramer. “De Spaanse mariniers, onze oefentegenstanders, hadden zich goed ingegraven. Het heeft ons toch 60 uur gekost het gebied te zuiveren.” Kramer is tevreden. “Ik ben oprecht trots op wat we hebben bereikt de afgelopen weken.” Maar er waren ook leermomenten. Zo moet de onderzeebootbestrijding beter, concludeert de commandeur. “Bezuinigingen en andere missies hebben deze discipline kwetsbaar gemaakt. Dat moeten we samen met de NAVO aanpakken, iets wat we zeker gaan doen.”