09

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 07-08 |2023

Leeswijzer

Tekst Arno Marchand

Silent Key – Over het korte, bewogen leven van een KLM-radiotelegrafist rond de Tweede Wereldoorlog

Een boek dat niet direct in deze rubriek lijkt te passen, doet dat toch, want er zit een flinke luchtmachtcomponent in. Tijdens de zoektocht naar het leven van zijn jong overleden vader vindt auteur Cornelis A. Hoefnagel (1948) avontuurlijke en historische gebeurtenissen uit de luchtvaart rond de Tweede Wereldoorlog.

Voor die oorlog vliegt zijn vader Cornelis senior als radiotelegrafist op het Europese netwerk van de KLM. Wegens oorlogsdreiging wordt hij in 1938 gemobiliseerd, opgeleid op Soesterberg en daarna geplaatst bij de Bombardeer Vliegtuig Afdeling (Bom.V.A.) op Schiphol. Als radiotelegrafist op de Fokker T.V en Fokker G.I voert hij vele oefen- en patrouillevluchten uit. Tijdens de oorlogsdagen van 10-14 mei 1940 neemt hij in een Fokker T.V deel aan de luchtgevechten boven Schiphol en aan bombardeermissies op het Hulpvliegveld Ockenburg bij Den Haag en de Maasbrug in Rotterdam.

Na de oorlog is Cornelis sr. betrokken bij de wederopbouw van de luchtvaartmaatschappij en vliegt hij naar Nederlands-Indië, op de Noord-Atlantische routes en later ook op lange routes naar Nederlands Nieuw-Guinea, Japan, Afrika en Zuid-Amerika. Het laatste hoofdstuk beschrijft de ramp in 1952 met een KLM Douglas DC-6 bij de nadering van vliegveld Rhein-Main bij Frankfurt, waarbij Cornelis (34) om het leven komt. Daarom ook de titel: Silent Key verwijst naar een overleden zendamateur.

De persoonlijke zoektocht van junior naar het leven van senior heeft een mooi en rijk geïllustreerd luchtvaartboek opgeleverd. Met name zijn tijd bij de Luchtvaartafdeeling tussen 1938 en 1940 is uitvoerig gedocumenteerd met foto’s en afdrukken van zijn logboeken als radiotelegrafist-luchtschutter en oorlogszakboekje. Een mooi boek over (militaire) luchtvaart rond de Tweede Wereldoorlog.

Silent Key – Over het korte, bewogen leven van een KLM-radiotelegrafist rond de Tweede Wereldoorlog’ met ISBN 9789082858174 is geschreven door Cornelis (Kees, A.) Hoefnagel en uitgegeven door Uitgeverij Geromy b.v. in Nieuwegein. De hardback op formaat 21,5 x 30,5 cm telt 184 pagina’s, is voorzien van Nederlandse tekst en bevat bijna tweehonderd zwartwit- en kleurenfoto’s en documenten. Het boek kost € 28,90 en het is onder meer te koop bij de uitgever. Kijk daarvoor op www.luchtvaartboeken.com.

Soesterberg ‘Wolfhounds’ – The history of the 32nd TFS USAFE in The Netherlands

Een relatief dikke uitgave van Dutch Profile is dit boek over het Amerikaanse jachtvliegsquadron dat bijna veertig jaar vanaf Vliegbasis Soesterberg opereerde. Het boek doorloopt de geschiedenis van de eenheid die in 1939 in Amerika als 32nd Pursuit Squadron begint en tijdelijk eindigt in 1946 in Panama. In die zeven jaar is de eerste band met Nederland gevormd door tijdelijke stationering op Curaçao en Aruba. Nadat Nederland in 1954 met de Verenigde Staten de stationering van een squadron jachtvliegtuigen op Soesterberg overeenkomt, wordt het 512 Fighter Day Squadron (FDS) uit Groot-Brittannië overgeplaatst. Een jaar later wordt het omgedoopt 32nd FDS en is de historische band van de eenheid met Nederland hersteld.

Het boek laat daarna bijna vier decennia aan operaties voorbij komen, logischerwijs aan de hand van de vliegtuigtypes waarmee de eenheid is uitgerust: Sabre, Super Sabre, Delta Dagger, Phantom en Eagle. Het boek staat vol met kleuren- en zwart-witfoto’s en vier pagina’s (inclusief de achterkant) full color profiles, een van de specialiteiten van uitgever Boerman.

Voor de internationale markt is het boek voorzien zowel Nederlandse als Engelse tekst; halverwege het boek is omschakeling. Bijschriften zijn allemaal tweetalig.

Voor de Nederlandse luchtvaartliefhebber is dit een goed geïllustreerd en mooi compact boek over een bijzonder (Amerikaans) hoofdstuk van de Nederlandse luchtmacht.

Soesterberg ‘Wolfhounds’ – The history of the 32nd TFS USAFE in The Netherlands’ met ISBN 9789490092467 is samengesteld en geschreven door Tim van Kampen en Luuk Boerman, en is uitgegeven door Dutch Profile Books. De softback op formaat 21 x 29,5 cm telt 64 pagina’s voorzien van Nederlandse en Engelse tekst en van 53 kleuren- en 45 zwart-witfoto’s en drie kleurenprofielen. Het boek kost €17,95 en is onder ander te bestellen via www.dutchprofile.nl.

Vleugels der victorie – De tentoonstelling van de RAF en USAAF in Nederland in 1945

'Vleugels der victorie' is een heruitgave van het boek uit 2017 over bijzondere bevrijdingstentoonstellingen vlak na WO II bij de Bijenkorf en het Tropenmuseum in Amsterdam, de Bijenkorf in Den Haag en op Schiphol. Het maakte grote indruk op (de inmiddels overleden) samensteller Pat Beentjes die als kind de tentoonstelling bezocht. Luuk Boerman nam het voorwerk van Beentjes over en maakte er dit boek van.

Net zoals het boek droegen de tentoonstellingen zelf ook de naam ‘Vleugels der victorie', per locatie voorzien van andere subteksten. En wat was er te zien? Onder andere veel vliegtuigen van beide luchtmachten: een Britse Halifax, Lancaster, Spitfire en Typhoon en een Amerikaanse B-17, P-47 en P-51 en ga zo maar door. De grootste stonden uiteraard op Schiphol, de kleinere op de Dam, bij het Tropenmuseum en in Den Haag. Opmerkelijk was de aanwezigheid van een B-29, een toestel dat geen rol speelde in de Europese luchtoorlog (maar des te meer in de Pacific). Het toestel werd dan ook gebruikt voor vervoer van een aantal hooggeplaatste Amerikaanse officieren. De toestellen worden per locatie beschreven. Ook de Navy Week waarvoor bijvoorbeeld een Britse Swordfish vanaf de rijksweg Amsterdam-Den Haag opsteeg, staat in het boek vermeld. Een boek met interessante tekst en dito foto’s die samen een mooi beeld geven van de belangstelling voor ‘sterren’ van de luchtoorlog die voor de bevrijding van Europa zorgden.

‘Vleugels der victorie – De tentoonstelling van de RAF en USAAF in Nederland in 1945’ met ISBN 9789490092115 is samengesteld door Pat Beentjes en Luuk Boerman, en is uitgegeven door Dutch Profile Books van Luuk Boerman. De softback op formaat 21 x 29,5 cm telt 37 pagina’s met Nederlandse tekst en is voorzien van vijf kleuren- en 58 zwart-witfoto’s en afbeeldingen en drie kleurenprofielen. Het boekje kost €15,00 en is onder ander te bestellen via www.dutchprofile.nl.