Over de grens: Strategisch analist bij The Hague Centre for Strategic Studies

Ver buiten de landsgrenzen, bij een ander krijgsmachtdeel, een overheidsinstelling of in het bedrijfsleven: luchtmachters zetten zich overal in voor Defensie. In deze rubriek vertellen zij over hun bijzondere plaatsing.

Het The Hague Centre for Strategic Studies heeft veel met het militaire te maken. Maar de onafhankelijke, aan TNO gelieerde denktank is allesbehalve militair. Op drie officieren van land-, luchtmacht en marine na dan, van wie momenteel de marine-collega ontbreekt. Zij zijn werkzaam in het statige pand aan de Lange Voorhout 1 vanwege hun kennis van en ervaring met het krijgsbedrijf. Bij het onderzoek naar vraagstukken over vrede en veiligheid zijn zij van grote waarde. Een van hen is overste Patrick Bolder.

Vaste klanten

De scope van het HCSS is heel breed en gaat van studies naar de nieuwe Trans-Atlantische verhouding met bondgenoot Amerika tot de groeiende kwetsbaarheid van Nederland op het gebied van de gasvoorziening. De uitkomsten van deze en vele andere onderzoeken zijn veelal bestemd voor internationale organisaties, het bedrijfsleven en de Rijksoverheid. De ministeries van Defensie, Buitenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid zijn vaste klant. Het is deze brede wereld waarin Bolder goed gedijt.

Geopolitiek

De overste maakt er geen geheim van dat zijn huidige functie perfect aansluit op zijn interesse. Hij is een liefhebber van strategische onderwerpen en geopolitiek. Na de Hogere Defensie Leergangen mocht hij de senior course aan het NATO Defense College in Rome volgen. Daar maakte Bolder kennis met generaals, ambassadeurs en hoogwaardigheidsbekleders die vanuit hun achtergrond vertelden over wat er in de wereld speelt. “Dankzij hen kreeg ik meer inzicht in wat de onderlinge relatie tussen landen is. En wat het handelen van het ene land voor de veiligheid van de ander betekent.” Zijn achtergrond en interesses maken hem uitermate geschikt voor de functie bij de Haagse denktank.

Zorgelijk

Praktisch inzicht deed Bolder op tijdens een uitzending naar de Palestijnse gebieden. Zijn verblijf in deze brandhaard stimuleerde zijn culturele gevoeligheid. En hij leerde er veel over de waarde van vrijheid, die in dit deel van het Midden-Oosten constant onder druk staat. Hoe anders is dat in Nederland. Hier is vrijheid zo gewoon dat we er volgens de analist niet graag over praten, 4 en 5 mei uitgezonderd. De rest van het jaar is vrijheid, net als vrede, veiligheid en Defensie geen sexy gespreksonderwerp.

Toch moet je volgens Bolder wel heel naïef zijn niet door te hebben dat de vrijheid wereldwijd onder druk staat. Het evenwicht tussen de grootmachten verschuift steeds meer, oorlogen en conflicten zorgen voor volksverhuizingen en de toegenomen globalisering en internet werken in de hand dat de macht van burgers en internationale regeringen krimpt. Allemaal factoren die invloed hebben op de vrijheid. Het maakt Bolder bezorgd dat in Nederland veel politieke partijen het begrip nog steeds nauwelijks in de mond nemen. “Dat terwijl de toestand in de wereld heel zorgelijk is.”

Vele onderzoeken

COVID, de immer onberekenbare situatie in het Midden-Oosten, de toegenomen dreiging van Rusland en de economische expansiedrift van China zorgen ervoor dat ze zich bij het HCSS niet hoeven te vervelen. In zijn ruim twee jaar bij de denktank werkte Bolder mee aan vele onderzoeken. Recent nog verschenen van zijn hand enkele stukken over onder meer Turkije en vooral militarisering van het ruimtedomein. Ook werkt hij mee aan een studie over Integrated Air and Missile Defense en de strategische uitdagingen die hierbij spelen. Moeilijk te onderscheppen hypersone raketten die met Mach 10 op hun doel afrazen en nieuwe typen nucleair aangedreven cruise missiles maken de wereld er niet veiliger op. Zeker nu sinds vorig jaar het Open Skies-verdrag tussen Oost en West is verlopen en wapeninspecties boven elkaars grondgebied tot het verleden behoren. “Daardoor weet je met al die nieuwe wapensystemen niet meer wat er op je pad komt. Kunnen we fake nucleaire raketkoppen van echte onderscheiden? En nog belangrijker: wat moeten we doen om te zorgen dat die nieuwe raketten nooit worden afgevuurd?”

Wereldwijde dreigingsspectrum

Bolder kan zijn interesse volledig in zijn werk kwijt. De verscheidenheid aan onderzoeken en de mix van ervaren en jonge collega’s zorgen voor een levendige werkomgeving. Als vaste medewerker ‘mentort’ hij jongere, minder ervaren onderzoekers afkomstig uit andere delen van de wereld. Zij beleven momenteel grootse tijden, want qua geopolitiek en strategische onderwerpen barst de wereld zogezegd uit zijn voegen. Zorgenkindje daarbij is de verdere expansie van het wereldwijde dreigingsspectrum. Dat kenmerkt zich volgens Bolder door meer irreguliere tegenstanders zoals mensensmokkelaars, ISIS-achtige organisaties en ‘lui met een eigen doctrine die gewoon vinden dat ze gelijk hebben’. Voeg daarbij de verwachte verbreiding van grotere wapensystemen aan ook kleinere groeperingen en de introductie van steeds meer technische snufjes op een gevechtsveld met operaties in meerdere dimensies, en je weet als HCSS dat je morgen en overmorgen verre van uitgeschreven bent. “Het is een spannende wereld en dat zal nog lang zo blijven.”