Luchtmachtbazen: commandant 322 F-35 Squadron

Wie zijn onze luchtmachtbazen? Wat houdt hen bezig, waar krijgen ze energie van en hoe vullen ze hun vrije tijd? In elk nummer stellen we één van hen aan u voor.

Wie: luitenant-kolonel Guido Schols
Leeftijd: 44
Functie: commandant 322 F-35 Squadron op Vliegbasis Leeuwarden
Sinds: 7 juli 2020
Thuisfront: echtgenote Laura en honden Sam en Gilla
Woonplaats: een dorp in Friesland

“Vaker thuis eten, hahaha! Die toezegging heb ik mijn vrouw gedaan tijdens de commando-overdracht. De afgelopen jaren heb ik mijn werk vaak laten prevaleren. Na mijn uitwisselingsperiode van 3,5 jaar als F-16 vlieger op Shaw Air Force Base in de VS – mijn vrouw verhuisde mee – ben ik 5 jaar binnenslaper geweest, vanwege mijn functie op de Defensiestaf in Den Haag en de HDV-cursus (opleiding Hogere Defensie Vorming, red.) in Breda. Vervolgens zat ik de eerste 3 maanden van dit jaar op Luke Air Force Base in Amerika voor mijn omscholing van F-16 naar F-35 vlieger.

Als commandant zie ik het als mijn taak om mijn team in al het nodige te faciliteren zodat we eind volgend jaar met 4 vliegtuigen en 2 reserves gereed staan voor uitzending. Hiervoor moeten we mensen blijven opleiden en trainen. Ook moeten we een nieuwe bedrijfsvoering implementeren. Eén die veel meer ICT-gedreven is dan dat we bij de F-16 gewend zijn.”

“Ik zie niks als lastig, maar ben me wel bewust waar de moeilijkheid van de transitie naar F-35 ’m in zit. Dat is ten eerste de balans behouden in de 3-eenheid: individu, team en taak op squadronniveau. Door COVID-19 hebben we diverse vertragingen opgelopen, maar toch heeft het geen zin om je vol op je taak te storten waardoor je mensen overbelast met werk. Dan loopt hun gezondheid gevaar en daarmee haal je je taak – op de lange termijn – ook niet.

Ten tweede het besef dat de transitie veel verder gaat dan alleen het squadron. De hele keten moet hetzelfde einddoel voor ogen houden. De luchtmacht, maar ook de Defensie Materieel Organisatie, landmacht, marine en Defensiestaf. We werken veel met elkaar samen en zijn van elkaar afhankelijk in dit traject. Zoals het er nu naar uitziet kunnen we nog steeds vasthouden aan de geplande mijlpalen.”

“Vliegen. Dat blijft het mooiste. Zeker op de F-35. Dat opstijgen… die situational awareness… fenomenaal! Ik vlieg momenteel 2 keer per week, waarvan 1 keer in de simulator. Dat is vooral om mijn vliegvaardigheid te behouden. Op uitzending draai ik ook gewoon mee in de pool beschikbare vliegers. Zelf vliegen zorgt er bovendien voor dat ik zelf ervaar en zie wat bijvoorbeeld onderhoudspersoneel en vliegers nodig hebben. Komen ze met een probleem of verbetervoorstel, dan heb ik beeld bij wat ze bedoelen. Deze commandantenstoel is trouwens de kers op de taart in mijn carrièrepad. Na 20 jaar vliegen voel ik ook de behoefte om zelf in te vullen hoe we met een squadron opereren.”

“Het kan áltijd beter. De sky is the limit, dat is altijd het beste. Maar we hebben 1 zak geld en die moeten we binnen Defensie met zijn allen delen, dus je moet keuzes maken en concessies doen voor een goede defensieorganisatie. Persoonlijk ben ik me heel bewust van de meerwaarde van teamspirit. Alleen dán krijg je een plan dat gedragen wordt. Mensen blijven betrekken, informeren over het wat en waarom, samen ‘doen’; dat is heel belangrijk. Management by walking around, benaderbaar zijn en open staan voor ideeën van anderen; dát zijn mijn aandachtspunten.”

“Dat ik voor Defensie deze baan mag doen. En dat Laura en ik nog steeds gelukkig samen zijn na de overlappende rollercoasters van haar ziekte – ze is inmiddels genezen – en het overlijden van haar moeder na een ziekbed, de jaren dat ik doordeweeks uitwonend was en mijn uitzending tussendoor naar Jordanië. Samen zijn we er goed en gezond uitgekomen en heb ik toch mijn carrière kunnen voortzetten. Nu moet ik nog een goede werk-privé balans vinden.”

“Mensen zeggen vaak dat Amerikanen oppervlakkig zijn in contacten, maar die ervaring heb ik helemaal niet. Nu ligt het er ook aan hoe je jezelf opstelt, denk ik. Tijdens mijn uitwisselingstraject, dat ik op individuele basis deed, viel het me juist op hoe makkelijk ik in het Amerikaanse squadron werd opgenomen. Laura en ik hebben ons ook bewust niet afgezonderd. We wilden zoveel mogelijk meemaken en activiteiten met de Amerikanen samen doen. Na 8 jaar heb ik met een heel aantal nog veel contact. Zeker niet alleen zakelijk. We gaan zelfs met elkaar op vakantie.”

“Die allereerste solovlucht op de PC-7 tijdens de EMVO (Elementaire Militaire Vlieger Opleiding, red.). Eerst vlieg je met een instructeur, je landt, hij stapt uit, je start weer op in je eentje en gaat voor het eerst solo… Die euforie! Daar werk je jaren naartoe. Op elk vliegtuigtype is de eerste keer solo vliegen mooi, maar het kan nooit tippen aan die aller allereerste keer.”

“Hardlopen! Dat doe ik 3 tot 4 keer per week. Langere stukken van 15 tot 20 kilometer alleen en de kortere tot 10 kilometer samen met mijn vrouw. Het helpt mijn hoofd leegmaken en tegelijkertijd denk ik juist over dingen na en geef ze een plek. Dat is zeker fijn na een zware dag met veel overleggen. Als ik weinig sport, krijg ik het mentaal lastiger. Verder wandel ik graag met de honden.”

“Ik zou graag in een Formule 1-auto willen racen. Solo uiteraard. Dat lijkt me zo’n enorme ervaring; die snelheid, die adrenaline… Volgens mij is het ook net iets uitdagender dan in een jachtvliegtuig. In de lucht zit je in een 3D-vlak en heb je nog wat marge. Bij Formule 1 heb je die niet of heel weinig. Is echt ‘next level’. Ook zou ik nog weleens naar een concert van AC/DC willen en samen met mijn broertje naar een Oktoberfest. Die muziek met accordeon… in bepaalde stemmingen, als ik even niks aan mijn hoofd wil hebben, vind ik die best fijn.”

“De hele termijn van 3 jaar deze functie doen en toewerken naar de mijlpaal in 2024 wanneer de F-35 alle taken van de F-16 overneemt. Dat moment maak ik als commandant 322 waarschijnlijk niet meer mee, dus ik ga ervoor alles zo goed mogelijk over te dragen aan mijn opvolger. Verder willen we een ‘Weapon Instructor School’ voor de F-35 opzetten, waaraan ook de Noren deelnemen. In de toekomst is het de bedoeling de deelname met andere landen uit te breiden.

Na deze functie wil ik graag op een nog hoger managementniveau sturing geven aan dit bedrijf. Bijvoorbeeld basiscommandant van Volkel of Leeuwarden of een defensiebrede bestuursfunctie in Den Haag. Ik heb een luchtmachthart, maar als je je wil positioneren vanuit de luchtmacht in een breder spectrum, moet je daar zijn.

Verder wil ik zo lang mogelijk bij Laura blijven. Samen gelukkig zijn en alles uit het leven halen. Doe-vakanties, wandelen in de bergen, naar Australië, weekendjes weg naar de Waddeneilanden. Maar ook thuis om de hoek in de bossen lopen. We wonen in een fantastische omgeving met veel natuur. Gewoon… mooie dingen doen.”