09

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 04-05 | 2020

Kroonjaar 298 Squadron

Tekst Leo de Rooij
Foto boven: Derk Zwaan

Al 75 jaar 'Niets is ons teveel'

Op 16 april was het exact 75 jaar geleden dat de voorloper van het 298 Squadron werd opgericht. Daarmee is het 1 van de oudste squadrons van de Koninklijke Luchtmacht. Naast dit kroonjaar is het ook 25 jaar geleden dat de eenheid begon te vliegen met de imposante CH-47 Chinook. Verder staat '298' op het punt om de oude vloot te vervangen door de nieuwste versie van dit werkpaard: de CH-47F MYII CAAS. Alle reden voor een nadere blik op het verleden, heden en toekomst van het squadron met de spreuk Nihil Nobis Nimium, Niets is ons teveel.

Vlieg mee door de tijd via onderstaande tijdlijn. Klik op de hotspots (blauwe cirkels met nummers 1-4) voor meer info. Lees onder de tijdlijn verder.

Het begin

Op 16 april 1945 wordt op Gilze-Rijen het Nr. 6 Dutch Auster Squadron opgericht als eerste Nederlandse eenheid buiten de Royal Air Force. Het wordt hiermee het eerste squadron binnen het Directoraat Nederlandse Luchtstrijdkrachten en vliegt dan met 10 Taylorcraft Auster Mk. III lichte verbindingsvliegtuigen. De toestellen zijn uitgerust met Britse roundels en een oranje driehoek op de neus. Als in 1950 de Nederlande luchtmacht aan de NAVO-structuur wordt aangepast, wordt 6 Artillerie Verkennings Afdeling (ArVa) Squadron zoals de eenheid dan heet, omgedoopt tot het 298 Air Observation Post (AOP) Squadron. 298 is op dat moment laagste voor Nederland beschikbare nummer.

Nut helikopters

De watersnoodramp in 1953 brengt het gemis aan de unieke eigenschappen van helikopters onder de aandacht en in juni 1955 verschijnen de eerste Hiller H-23B Ravens op het squadron. Al snel volgen de Alouette II en later de III, en de Bölkow Bo-105. Ook heeft het squadron een aantal Harvards onder zijn vleugels gehad ten behoeve van opleiding en instrumentvliegen.

Air mobility-concept

Met het wegvallen van het Warschaupact dienen begin jaren ‘90 de gevoerde doctrines aangepast te worden van een relatief statische naar een expeditionaire krijgsmacht. Die is in staat om in relatief korte tijd op meerdere plaatsen ingezet te worden en moet zich daardoor snel te kunnen verplaatsen. Uit deze gedachte wordt het concept van de Luchtmobiele Brigade ontwikkeld, waarbij transport- en gevechtshelikopters een belangrijke rol spelen: zowel bij het verplaatsen als beschermen van troepen. Dit resulteert vanaf 1993 in de aanschaf van de CH-47D Chinook, AH-64D Apache en AS.532U2 Cougar Mk.II.

Veelvuldige inzet

Tot vandaag de dag is het 298 Squadron veelvuldig ingezet tijdens uitzendingen, ondersteunende missies en oefeningen in binnen- en buitenland. Zo is men meerdere keren ingezet in het voormalig Joegoslavië, in het Afrikaanse Eritrea werd in 2000 de Chinook op zand en stof getest, daarna in Irak en sinds 2006 worden de Chinooks bij toerbeurt met de Cougars ingezet voor de ISAF-missie in Afghanistan. De laatste uitzending was naar Mali.

‘Reünie en jubileumviering door COVID-19 uitgesteld’

Mijlpaal

De tijdslijn geeft al aan dat deze 75e verjaardag een mijlpaal is. Dat vindt ook kapitein-vlieger Roël 'Booze' Boezen, die als voorzitter van de jubileumcommissie samen met de enthousiaste leden de afgelopen 3 jaar bergen werk heeft verzet. Natuurlijk zijn ze teleurgesteld dat de geplande festiviteiten geen doorgang konden vinden, maar ze kijken liever naar de toekomst. “De reünie en officiële jubileumviering zijn door de COVID-19 uitbraak weliswaar uitgesteld, maar uiteindelijk zullen vele (ex-)298'ers en veteranen die betrokken waren bij Nederlands dit squadron op een latere datum toch nog een unieke dag ervaren. We willen dan onder meer een monument ter nagedachtenis van overleden collega’s onthullen, een 298-museum met alle gevlogen toestellen als static presenteren, een demo met de Chinook vliegen, alle uitzendgebieden belichten en noem maar op. Daarvoor moet men helaas nog enige tijd geduld hebben; nu zijn er belangrijker zaken in de wereld gaande...”

Tekst gaat verder onder de missiekaart.

Foto linksboven: Ben Gorski; rechtsboven: Ludo Mennes; linksonder: Joris van Boven; rechtsonder: sergeant Cristian Schrik.

Jubileumvlucht Chinook

Ter ere van de 75e verjaardag van het 298 Squadron liet de eenheid een Chinook beschilderen. De helikopter met registratie D-666, die inmiddels 25 jaar in dienst is, maakte op donderdag 16 april een speciale jubileumvlucht boven Nederland (zie foto's boven). De transporthelikopter vloog onder andere over Breda, Woensdrecht, Roosendaal, Rotterdam-The Hague Airport, De Kooy, Scheveningen, Schiphol, Lelystad, Assen, Soesterberg, Schaarsbergen en Oirschot.

​​​​​​​Rooskleurige toekomst

De toekomst voor het 298 Squadron ziet er rooskleurig uit. Nederland investeert in een uitbreiding van de Chinook-vloot, met 3 extra toestellen. Hiermee komt in 2021 het totaal op 20 spiksplinternieuwe Chinooks, de zogenoemde CH-47F MYII CAAS. Deze vernieuwing van de vloot is door de kleur aan de buitenkant al goed te zien, maar ín de helikopter verandert er pas echt veel. De cockpit, laadruimte, automatische piloot, avionica, bijna alles is vernieuwd en aangepast aan de huidige standaard.

Vliegtuigbouwer Boeing droeg afgelopen 1 april de 1e CH-47F MYII CAAS over aan Defensie. Het voornemen is er 15 bij het 298 Squadron op Gilze-Rijen te stationeren en 5 bij het 302 Squadron op Fort Hood. Foto: Boeing

‘We kunnen straks een nog betrouwbaarder partner zijn’

Inzetbaarheid zal toenemen

Luitenant-kolonel Niels van den Berg, de 37e commandant van het 298 Squadron over de nieuwe Chinook: “Misschien wel het grootste voordeel is dat Nederland nu beschikt over een standaard Amerikaanse versie. Logistiek gezien kunnen we dan terugvallen op een grotere voorraad reserveonderdelen, zodat we minder misgrijpen dan met de oude vloot. Een ander voordeel is dat het correctief onderhoud zal verminderen, omdat bijvoorbeeld scheurvorming bij nieuwe airframes bijna niet voorkomt. De inzetbaarheid van de nieuwe Chinooks zal toenemen, waardoor we een nog betrouwbaarder partner kunnen zijn voor de eenheden waarmee we onze inzetten doen.”
 

Twee boeken

Het 75-jarig jubileum wordt onderstreept met twee boeken: een jubileumboek over 75 jaar 298 Squadron en een fotoboek over 25 jaar Chinook.

Allereerst is op 16 april 2020 het eerste boek ‘75 jaar 298 Squadron’ overhandigd aan de C-DHC, commodore Robert Adang. Na maandenlang hard werken onder leiding van ex-Commandant 298 Squadron Ed Roelofs is dit unieke boekwerk geproduceerd. Een samenvatting van de eerste 50 jaar geschiedenis van 298 en een uitgebreide beschrijving van de laatste 25 jaar. Anekdotes, feiten, verhalen en foto’s van de vele uitzendingen en oefeningen die het squadron typeren, zijn gebundeld in dit 168 pagina’s tellende fraaie boek dat bedoeld is voor (oud-)medewerkers. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de jubileumcommissie via jubileum.298.sqn@mindef.nl.

Daarnaast wordt momenteel een boek voor en door Chinook liefhebbers gemaakt. Het fotoboek zal veelal unieke beelden van dit werkpaard onder de helikopters bevatten; in binnen- en buitenland, tijdens goed en slecht weer, zowel dag als nacht. De foto’s zijn gemaakt door personeel van het 298 Squadron, spotters en luchtvaartfotografen. Alles gebundeld als een ode aan de Chinook.

Bekijk in de fotocarrousel hieronder alle types waarmee 298 Squadron heeft gevlogen en vliegt.