Klaar voor het onbekende

Cougardetachement in Caribisch gebied

Het cougardetachement van 300 Squadron vaart met Zr.Ms. Karel Doorman mee in het Caribisch gebied. Het schip werd ingezet om mensen en materieel in te zetten in het kader van de coronacrisis, maar eenmaal aangekomen bleek de situatie mee te vallen. Daarom helpt het schip Zr.Ms. Zeeland met onder meer maritieme grensbewaking. De vlieg-crew draagt met 2 Cougars haar steentje bij en gebruikt de tijd om intensief personeel te trainen.

“Als je van avontuur houdt, ben je bij 300 Squadron aan het juiste adres”, vertelt luitenant-kolonel Jorik ter Veer, commandant van 300 en Cougar-vlieger. “Op korte termijn, soms enkele dagen, kan onze eenheid klaarstaan voor inzet waar ook ter wereld met de veelzijdige Cougar.” Dat bewees het squadron vorig jaar nog, toen het na orkaan Dorian noodhulp leverde op de Bahama's.

Op scherp

Toen werd gesproken over corona-noodhulp in het Caribisch gebied, stond het detachement op scherp. “Omdat het takenpakket en de inzetduur onduidelijk waren, hebben we ons zo breed mogelijk voorbereid en zijn we uit gegaan van een worstcasescenario. Dat betekent in rap tempo een breed pakket aan mensen en spullen gereed maken.”

Besmettingen

Eenmaal aangekomen in het gebied, blijkt grootschalige hulp met tal van medische goederen vooralsnog niet nodig. Op een bevolking van ruim 160.000 mensen is 16 bevestigde besmettingen relatief laag op Curaçao. Op Sint-Maarten ligt het iets hoger: daar kregen 75 mensen corona. Nederland kon de eilanden wel helpen met onder meer extra IC-capaciteit, marechaussees om de openbare orde te helpen handhaven en medisch personeel.

Geruststellend

Net als het schip had het Cougar-detachement zich na een week quarantaine en bijna 2 weken varen ingesteld op meer actie. “We zijn graag relevant. We willen laten zien wat we waard zijn”, vertelt detachementscommandant majoor Willem de Jong telefonisch vanaf het schip. “Anderzijds is het natuurlijk goed nieuws dat het in medisch opzicht goed gaat in het gebied. Bovendien horen we veel geluiden dat de eilandbewoners onze aanwezigheid waarderen, dat het geruststellend is dat we in de buurt zijn. Dus slechts zichtbaar zijn door langs havens te varen en vliegen, heeft al effect.”

Verdachte activiteiten

Na het afleveren van mensen en goederen op verschillende eilanden, is de voornaamste taak van Zr.Ms. Karel Doorman nu kustwachttaken zoals maritieme grensbewaking. Het schip patrouilleert tussen de eigen wateren en die van Venezuela. Van een toename aan migranten wordt nog niets gemerkt. De Cougar ondersteunt vanuit de lucht. De Jong: “We hebben een paar meldingen gedaan over illegale visserij en andere verdachte activiteiten.”

Nachtelijke operaties

Ondertussen besteedt het detachement haar tijd nuttig door te trainen met het schip. Zo oefenen ze verschillende deklandingen en vliegen ze nachtelijke operaties. “Het zijn oefeningen die we anders in Nederland zouden doen. We hebben een paar jonge vliegers en loadmasters bij ons met relatief weinig ervaring. Zij zijn hongerig naar hun eerste inzet, maar door te oefenen worden we beter als crew en zijn we nog beter inzetbaar als de situatie daarom vraagt”, stelt De Jong.

Plastic zeil, overalls en mondkapjes

Met het later ingevlogen Aeromedical Evacuation (AE)-team voor gewondenluchttransport oefent het detachement 2 scenario's. Bij de eerste wordt een gewonde van het schip afgevoerd. In het tweede scenario vliegt de helikopter tussen ziekenhuizen met patiënten die mogelijk corona hebben. De Jong: “Die taak hebben we niet per se, maar we moeten er rekening mee houden dat ze het virus kunnen hebben.” Voor het eerst vliegt het team met een plastic zeil tussen de cockpit en cabine. De medics dragen speciale overalls, mondkapjes en natuurlijk handschoenen.

Bij aankomst op het schip wordt de helikopter grondig ontsmet en moeten de inzittenden zich aan strikte procedures houden om besmetting te voorkomen. Zoals op een bepaalde manier uitkleden en niets aanraken. “Dat zijn allemaal nieuwe aspecten waarover we nu veel bijleren.”

Stilte voor de storm?

Terwijl de echte noodhulp vooralsnog uitblijft, houdt de majoor rekening met stilte voor de storm. “Nu de maatregelen ook hier versoepelen, komen er weer meer mensen op straat. Velen missen hun inkomsten uit toerisme, dat voorlopig nog plat ligt. Een ramp voor de economie. Wellicht worden wij dan ingezet om te ondersteunen bij ordehandhaving of transport van water en voedselpakketten.”

Terwijl De Jong op het helikopterdek telefoneert, begint het te regenen voor de kust van de bovenwindse eilanden. “Dat is ook wat, het regent hier haast nooit. Het past wel bij het onvoorspelbare karakter van deze reis. Het is moeilijk om voorspellingen over de komende weken te doen. Het zou ook kunnen dat het voor ons blijft bij veel oefenen en kustwachttaken, of dat we eerder dan verwacht huiswaarts keren. Hoe dan ook, ons detachement staat klaar voor wat er ook komen gaat.”