‘Export control? Niet(s) voor mij…toch?’

Werkwijze binnen materieellogistiek krijgt vaste voet aan de grond

Export control gaat over het beschermen van technologie die overgedragen wordt via materieel, data of diensten. Werk je in het onderhouds- of materieellogistieke proces? Dan krijg je te maken met export control. Maar ook als je je – zijdelings - bezig houdt met bijvoorbeeld bezoeken, evenementen, media of audiovisueel materiaal hoort ‘export compliance’ op je checklist.

Wist je dat…

• Het beschermen van technologie het primaire doel is van export control?
• Elk land te maken heeft met nationale en internationale exportregels?
• Export control onder de ministeries van Economische en Buitenlandse Zaken valt?
• Er Defensiebreed 7 (OPCO) export control-teams aan het werk zijn?
• Export control letterlijk voor iedereen van toepassing is die op enige wijze technologie overdraagt buiten zijn of haar organisatie?
• Er meer dan 2 miljoen artikelen in SAP een export control-classificatie moeten krijgen?
• De sharepoint van Sectie Export Control te vinden is via de CLSK intranet startpagina? (voor procedures, aanvragen of meer informatie ‘Snel naar… Export Control’)

Of het nu om dagelijkse bedrijfsvoering, oefeningen of uitzending gaat: er wordt heel wat materieel ‘heen en weer geschoven’. En daarbij houden de materieellogistieke collega’s met heel veel rekening: wensen van de gebruiker, regels van Defensie, veiligheidseisen. Over wat ze binnen hun vakgebied doen en meemaken geven 3 collega’s tekst en uitleg.

Hoe zit het met de wetgeving op het gebied van technologische beveiliging, export control?

Of zoals Keizer export control samenvat tot ‘het in je achterhoofd houden of iets naast geclassificeerd, ook ‘controlled’ is.’ Michielsens: “Ook dat nemen we mee. Bijvoorbeeld voor onze oefeningen in Amerika. Wij dienen export control-aanvragen in voor een tijdelijke import die moeten worden goedgekeurd door het Amerikaanse State Department. Daar begint voor ons de uitdaging. Ik weet wel dat export control bedoeld is om onze technologie te beschermen, maar binnen de logistieke keten betekent het vooral veel extra werk in de voorbereiding van een oefening.” Luiken: “Veel werk, maar het hoort er gewoon bij. Zonder classificatiecode hoef ik niks op te sturen. Dan geeft het Traffic Bureau in Baltimore geen akkoord.”

Levert dat extra werk – naast beschermde technologie – jou ook nog iets op?

“Alle regelgeving bij elkaar geeft ons een veel beter beeld van onze materieelstatus: we weten op artikelniveau wat waar is, ook tijdens oefeningen of op uitzending”, geeft Michielsens aan. “We raken daardoor nog minder spullen kwijt. Ook blijft de historie van een artikel nu bewaard, waardoor we op elk gewenst moment kunnen aangeven waar het is geweest.” Luiken: “Door de regelgeving hebben we bepaalde processen tegen het licht gehouden en een enorme efficiencyslag gemaakt bij het repareren van Chinook-motoren in de VS vanuit Ft. Hood. Die gaan nu rechtstreeks naar de fabrikant in plaats van 2 maal op en neer naar Nederland. Scheelt vrachtkosten en doorlooptijd. Dat vind ik mooi!”

Wat mis je in relatie tot export control?

“Inbedding van export control in onze luchtmachtbedrijfsvoering, dat iedereen kan lezen hoe we dat hebben geregeld, en een audit-eisenpakket”, stelt Keizer. “De export control-classificatiecodes om artikelen mee te kunnen versturen” vult Luiken aan. “Met de invoering van SAP is veel artikelhistorie verloren gegaan.” Michielsens: “Misschien ook iemand die kan classificeren. Bij oefeningen gaat veel nu nog mee onder de noemer ‘unknown’. Verder is export controlled-materieel vaak niet als zodanig herkenbaar.”

Maak je je zorgen over export control?

Volgens Michielsens valt of staat veel met de beschikbaarheid van een export control-classificatie en mensen die weten hoe ermee om te gaan. “Hoe borgen we de kennis en regelgeving binnen de luchtmachtprocessen?” Keizer denkt dat de kennis van export control bij middenkader-officieren een boost zou kunnen krijgen als dit onderwerp in de basis militaire opleiding al wordt meegenomen. “Verder denk ik dat het transport dat via Defensie van het veld af gaan aandacht behoeft.” Het achterhalen van de export control-classificaties is vaak een hele toer, vindt Luiken. “En hoewel het projectteam hier bovenop zit, voorzien we dat ook bij de nieuwe Chinook F-versie niet alles bekend is. Hoe kunnen we stagnatie van bijvoorbeeld reparatieverzendingen voorblijven?”

Geloof je in de meerwaarde van export control?

“Zeker”, zegt Keizer stellig. “Spionage ligt altijd op de loer. En door het goed regelen van export control, kunnen we ons ook onderscheiden bij het binnenhalen van business, zoals bij de F-35.” Michielsens vindt wel dat er stappen in de goede richting gemaakt worden. “Het mag misschien wel wat sneller, maar ik merk dat er kennis bij steeds meer mensen zit en dat we er ook steeds meer naar handelen. We staan niet stil, daar word ik blij van.” “En ik geloof dat we er niet meer omheen kunnen”, besluit Luiken. “Het hoort er gewoon bij.”

Kortom export control heeft sinds enkele jaren de volle aandacht. Binnen Defensie wordt er op veel plekken al volop aan en mee gewerkt, maar we zijn er nog niet. Het voldoen aan export control zou net zo gewoon moeten worden als het laten zien van je smartcard bij de hoofdingang.

Vragen over export control?

• Ga naar een vooruitgeschoven post, een focal point op een onderdeel
• Stuur een vraag naar het algemene e-mailadres van Sectie Export Control: clskexportcompliance@mindef.nl
• Kijk op de wie-is-wie pagina op intranet voor persoonlijke telefoonnummers

Tekst: Inge van Megen