03

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2017

Leiders gezocht

Vakopleiding Bewaken en Beveiligen scheidt jongens van mannen 

Wie je zoal voorbij ziet komen bij een business parc onder de rook van Den Bosch, om 3 uur ’s nachts: drugsrunner-achtige types met een zwart Golfje 6 die bij herhaling voorbij stuiven, studenten op de fiets die na een laat avondje huiswaarts keren. En groepen militairen van de Koninklijke Luchtmacht.

Waar zijn die kerels-in-het-groen mee bezig, terwijl het grootste deel van Nederlanders op één oor ligt? “Met een serieuze afvalrace op de openbare weg”, slaat oefenleider kapitein Egon de spijker op de kop. Ingedeeld bij de Vaktechnische Opleiding Grondverdediging van het 130 Opleidingssquadron van de Koninklijke Militaire School Luchtmacht (KMSL), hebben allen hun zinnen gezet op een baan bij de Object Grondverdediging (OGRV) van de luchtmacht of bij de Defensie Bewakings- en Beveiligings Organisatie. Een kleine week van praktijkoefeningen wijst uit of zij hiervoor uit het juiste hout zijn gesneden.

Het schoolpeloton bestaat uit een combinatie van officieren, onderofficieren en manschappen.

‘Praktijkoefeningen wijzen uit of ze uit het juiste hout zijn gesneden’

Peddeltocht

“Is het hier oorlog?”, waagt een balorige, benevelde passant-met-hondje zich aan een dooddoener van jewelste. Geen enkele militair reageert. Het mag dan 3 uur ’s nachts zijn, de mannen hebben het druk. Na de nachtmars op tempo over een afstand van 10 kilometer liggen de benodigdheden voor het volgende onderdeel al klaar. Op het programma staat een peddeltocht per aanvalsboot. Van het business parc door de grachten van de binnenstad van Den Bosch en daarna door naar de Pontonniers- en Vaarschool in Hedel voor het vlottenbouwen. “Hier zullen de mannen dan rond de klok van 7 aankomen”, schat kaderlid eerste luitenant Wouter in.

Het rits-puptenthotel wordt in de avond opgezet.

‘Inmiddels hebben 9 man de opleiding verlaten’

Ongeschikt

Egon vertelt dat er 5 meetmomenten als deze in de opleiding zijn verwerkt. Dit is nummer 2, gericht op commandovoering onder verzwaarde omstandigheden. Filter is of de mannen die opteren voor een onderofficiers- of officiersfunctie het in zich hebben straks een team beveiligingsspecialisten aan te voeren. Hoewel ook de manschappen in het schoolpeloton bij tijd en wijle leiding mogen geven, ligt de focus bij deze training wel op de hogere categorieën personeel. “Inmiddels hebben 9 man de opleiding verlaten”, aldus Egon. “Zij bleken voor dit werk ongeschikt.”

Het kaartlezen keert meerdere keren terug tijdens de veldoefening.

‘Ook de mindere goden worden uitgedaagd het heft in handen te nemen’

Streepje voor

Om de jongens van de mannen te scheiden, past Egon een ingenieuze methode toe. Eerst conditioneert hij iedereen met een uitgebreid programma uitputtende groepsopdrachten, waaronder droppings, kaartleesoefeningen en het mentaal afmattende rits-puptenthotel. Daarbij moeten alle deelnemers, op een heel kleine oppervlakte, tegelijk hun tent aan elkaar ritsen. Doordat Egon hierbij geen leiders aanstelt, ontstaat binnen de vlucht al gauw natuurlijk leiderschap. Kandidaten die hierover beschikken, hebben in de beoordeling een streepje voor. Maar ook de mindere goden worden door het kader uitgedaagd het heft in handen te nemen. “Waar het ons om gaat, is het talent naar boven te halen en dat uit te bouwen”, aldus Egon. 

De spullen voor de vaartocht bij nacht liggen op de leden van het schoolpeloton te wachten. Na het bouwen is het doorpeddelen geblazen naar Hedel, waar het volgende onderdeel wacht: vlottenbouwen.

‘Waar het ons nu om gaat, is het talent naar boven te halen’

Opgepompt

Na 36 uur van slaaptekort, zware fysieke belasting, kou, regen en presteren onder tijdsdruk, lopen sommigen met een wit vertrokken snuitje rond. Instructeur sergeant-majoor Henk is er alles aan gelegen ook hen bij de les te houden. “Kom op, kom op. Niet met lege handen staan!” De grootformaat aanvalsboten moeten niet alleen door mankracht worden opgepompt, ze moeten ook nog eens in elkaar gezet worden. “Als jullie nog wat willen slapen, zou ik maar opschieten”, schreeuwt Henk hen toe.

Ondanks de meer dan gemiddelde fysieke belasting gedurende 5 dagen zijn sommige leerlingen nog best fit. Het gros van de kaderleden stond er van te kijken dat de 3 haastig gebouwde vlotten en hun opvarenden bleven drijven.

‘Mensen hebben de neiging in hun schulp te kruipen en zichzelf zielig te vinden’

Schulp

Ondanks dat de mannen voor het eerst in een pelotonsstructuur werken, komt het denken vanuit een eenheidsgedachte nog niet echt op gang, vindt Henk. “Conditionering werkt in de hand dat mensen de neiging hebben in hun schulp te kruipen en zichzelf zielig te vinden. Dat accepteren we dus niet. Bij de officieren en onderofficieren al helemaal niet. Zij geven straks vorm en inhoud aan uitdagende beveiligingsopdrachten. Daarom moedigen we hen juist aan te werken in teamverband. Bij het uitvoeren van opdrachten zit daarin de kracht.”

Vaandrig Thom en zijn bemanning mochten zich de winnaars noemen van de vlottenrace.

Tekst: André Twigt
Foto's: korporaal Jasper Verolme