05

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 10 | 2017

Grootste gevaar: routine

Beveiligen in het Midden-Oosten

Korporaal 1 Edward kijkt tevreden rond. Zonnebril op, hond Denzel kwispelend voor hem uit. De hondengeleider is voor de 3de keer in 4 jaar tijd op Jordaanse grond. Sinds eind september vormt het Object Grondverdediging (OGRV)-peloton waarvan hij deel uitmaakt opnieuw het Force Protection detachement Middle East (FP ME). Hun taak tot begin volgend jaar: een deel van de Jordaanse luchtmachtbasis beveiligen. Hiervandaan vliegen Belgische F-16’s in de strijd tegen ISIS. 

Korporaal Edward (linker foto) is 1 van de 4 hondengeleiders die een deel van de luchtmachtbasis in Jordanië bewaakt.

Vervelend vindt Edward het niet dat hij voor de 3de keer uitgezonden is naar Jordanië. “Het is hier zonnig, de voorzieningen zijn goed. En ik ben hier met een reden. Materieel en mensen van Defensie bewaken, dat is serieus werk.” In Jordanië is de dreiging laag en dat zorgt toch voor een iets andere mindset dan in een oorlogsgebied, erkent Edward. “Het grootste gevaar hier is dat je de focus verliest. In Mali en Afghanistan word je vaker geconfronteerd met het feit dat je op missie bent.”

Rotatiesysteem

Vanuit Jordanië vliegen jachtvliegtuigen van verschillende landen richting Irak en Syrië in de strijd tegen ISIS. Sinds juli 2015 werken Nederland en België samen in een rotatiesysteem. Het ene jaar vliegen Nederlanders en zorgen de Belgen voor de bewaking op de grond, het andere jaar andersom. Nederland zou op basis van dit systeem afgelopen juli weer vliegen en België de Force Protection voor zijn rekening nemen. Dat was het plan. Maar Nederland gaf eerder al aan dat het meer tijd nodig heeft voor het herstel van de inzetgereedheid. Pas begin januari 2018 zijn weer F-16’s en mensen beschikbaar. België besloot een half jaar langer door te vliegen. Voorwaarde: Nederland moest de Force Protection regelen. En daar waren toen nog 3 weken voor. Als noodoplossing werden voor 2,5 maand Nederlandse mariniers ingezet. Eind september namen luchtmachters de bewakingstaak weer over voor de overige 3 maanden.

Dagelijks rijdt Edward verschillende patrouilles langs posten op de basis, zoals de flightline, de munitieopslag en het kamp. Ook staat hij als hondengeleider stand-by in het geval van calamiteiten. Bijvoorbeeld als er ergens een indringer wordt gesignaleerd.

‘Dit is en blijft een missiegebied – de uitdaging is jezelf en je hond scherp houden’

Niet minder waakzaam

De Nederlanders bewaken de plek waarvandaan de Belgen met hun F-16’s opereren en het Nederlands-Belgische kamp: Snow City. Ook andere landen gebruiken de vliegbasis in Jordanië als uitvalbasis in de strijd tegen ISIS. Ieder land bewaakt zijn eigen werklocatie. Hierdoor was het voor de Nederlanders meestal niet erg druk. “Dat betekent niet dat ik minder waakzaam ben”, zegt de korporaal. “Dit is en blijft een missiegebied. De uitdaging is jezelf en je hond scherp houden.” Dat doen de 4 hondengeleiders bijvoorbeeld met oefeningen. “We hebben bijtpakken mee en de Amerikanen hebben ook honden; we doen veel samen.”

Snow City is de naam van het Nederlands-Belgische kamp waar de militairen verblijven. Als een detachement op de helft van de uitzending is, wordt een balk doorgezaagd. Deze sieren de ingang van het kamp.
Korporaal Martin.

’Iedereen streeft naar 1 doel; ISIS uitschakelen – wij leveren daar indirect een bijdrage aan, een schakel in de ketting’

Wachtposten

FP-ME bestaat uit 36 Nederlanders. Naast de 4 hondengeleiders zijn er nog 26 bewakers, met 2 commandanten. Zij bewaken 24/7 verschillende posten binnen het Nederlands-Belgische deel. Dit OGRV-peloton wordt aangevuld met een Nederlandse flightsurgeon, een JDOC Liaison functionaris, een caretaker en de Senior National Representative. Korporaal Martin staat als bewaker bij een van de wachtposten, de flightline. “Onze taak is voornamelijk bezoekers controleren. Wie mag hier door, wie niet?”, vat hij zijn werk samen.
De mannen werken 6 dagen per week, 5 diensten van 8 uur en een dienst van 12 uur. “Druk is het niet, maar we vervelen ons ook niet”, zegt Martin. “Je staat altijd met z’n tweeën op een post. Elk uur loopt 1 iemand hier een patrouille omheen. Verder kun je de tijd invullen zoals je zelf wilt.” Hij wijst op een rekstok naast de slagboom. “Pull-ups, opdrukken, een boekje lezen.”
Daarnaast verliest ook Martin niet uit het oog waarom hij in Jordanië is. “De Amerikanen, de Belgen, de Duitsers; iedereen hier streeft naar 1 doel; ISIS uitschakelen. Wij leveren daar indirect een bijdrage aan. We zijn een schakel in de ketting.”

De Nederlandse luchtmachters staan bij diverse posten op de basis. Hebben bezoekers hier wat te zoeken? Zo ja, dan wordt de slagboom geopend. Handmatig.

‘Met oefenscenario’s proberen we de sleur te doorbreken’

Oefeningen

Hoofd bewakingseenheid 1ste luitenant Kelly is voor de tweede keer in Jordanië. Ook zij noemt ‘scherp blijven’ als een uitdaging voor ‘haar’ mannen. “Met oefenscenario’s proberen we de sleur te doorbreken en inkakken voorkomen. De groepscommandanten zetten zelf een oefenschema op. Ze beginnen met de basis, zoals een bezoeker met een verkeerde pas. Later breiden ze dit uit tot bijvoorbeeld iemand die de locatie probeert binnen te dringen. Ik ondersteun waar zij dat nodig hebben.”

Eerste luitenant Kelly is commandant van het OGRV-peloton in Jordanië.

Kerst en Sinterklaas

Daarnaast wil Kelly ook de vrije tijd van haar eenheid zo leuk mogelijk invullen. “Ik heb iedereen voor vertrek gevraagd iets voor een Sinterklaas-dobbelspel mee te nemen.” Ook hangen er in Nederland posters op de vliegbasis Leeuwarden met de vraag om zoveel mogelijk oude kerstspullen naar Jordanië te sturen. “Ik wil het hier echt omtoveren tot kerstdorp. Mijn foute kersttrui heb ik uiteraard ook ingepakt.”

Vaak op uitzending

Voor de meeste Luchtmachters van het OGRV-peloton in Jordanië is het niet voor het eerst dat ze zijn uitgezonden naar dit land. Reden: er zijn ‘slechts’ 4 OGRV-pelotons binnen de Koninklijke Luchtmacht. “Voor 1 missie zou dat genoeg zijn”, zegt kapitein Roy, commandant van 2 OGRV-pelotons op de vliegbasis Leeuwarden en detachementscommandant in Jordanië. “Maar we werden naast Jordanië ook ingezet in bijvoorbeeld Litouwen en Mali. En op dit moment in Koeweit. Dat betekent veel uitzendingsdruk op deze 4 clubs.” Daarbij komt nog dat bij de reorganisatie in 2011 het aantal man in een peloton is teruggeschroefd van 37 naar 23. Het peloton dat nu in Jordanië opereert is daarom aangevuld met 10 reservisten.

Tekst: Ritmeester Bianca Brasser​
Foto’s: Sergeant Jan Dijkstra​