09

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 07-08 | 2016

Walhalla van de diensthond

Hondenschool Woensdrecht spil in evolutie ‘superwapen’

Vliegbasis Woensdrecht, daar begint het voor aspirant-vliegers, onderofficieren en… diensthonden. De hondenschool van de Koninklijke Luchtmacht leidt al decennia lang viervoeters op voor militaire dienst. Als bewakingshond, maar ook als slimme speurder. Binnen Nederland, maar ook in de missiegebieden. Maar dreigingen veranderen dus dat vereist maatwerk. In Woensdrecht ben je daarvoor aan het juiste adres.

De eerste lichting diensthonden bij de luchtmacht bestond uit boerderijhonden. Denk dan niet aan die slome labradoodle van Yvon ‘Boer zoekt vrouw’ Jaspers. Nee, dit waren grote, valse monsters. “Hoe gemener, des te geschikter”, vertelt adjudant Willy Stevens, hoofd van de Hondenschool op vliegbasis Woensdrecht. “Hoe meer zo’n hond beet, hoe beter het was. Zo’n hond hapte om te slopen.”

De internationale hondenbiatlon op vliegbasis Woensdrecht vormt elk jaar weer een showcase van het 'wapen' diensthond.

Werkdrift

De diensthond van nu heeft weinig gemeen met het ‘mensvernietigingswapen’ achter de vliegbasishekken uit de jaren ’50. Nee, tegenwoordig vormen ze een twee-eenheid met de hondengeleider. En de geleider bepaalt hoe hij zijn wapen-op-poten inzet. “Een superwapen”, onderstreept Stevens. “Vroeger beet een hond maar raak. Nu kun je de hond heel beheerst inzetten, zelfs tussen de mensen.”

De opleiding daarvoor krijgen de dieren én hun geleiders op Woensdrecht. Bewakingshonden en speurhonden volgen elk hun eigen traject op de ‘hogeschool voor honden’. Zijn ze geschikt voor hun militaire taken? Dankzij hun veelal decennialange ervaring met het opleiden van honden zien Stevens en zijn collega’s al snel welke dieren het in zich hebben. “Werkdrift, dat moet een hond hebben.”

110 teams uit 7 landen gingen met hun bewakings- en speurhonden de confrontatie aan met 25 pittige hindernissen.

En dat doen ze blijkbaar goed. Want ‘Woensdrechtse’ honden hebben een goede naam, ook bij andere krijgsmachten, weet luitenant-kolonel Dick Alssema, hoofd Force Protection op de luchtmachtstaf. “Dat gaat tot aan de Verenigde Staten toe. De Amerikanen betrekken ons in het testen van hun honden.” Néderlandse honden, wel te verstaan. “Vreemd is dat niet”, zegt Alssema. “Nederland is het Walhalla van de diensthond. Hondensport is hier groot, we hebben de kennis, de ervaring en de contacten met de handelaren. Hier gebeurt het gewoon.”

Tussen het rennen, klauteren en klimmen moesten de bewakingshonden ook hun bijtkracht demonstreren.

Missies

“De dreiging neemt toe en daardoor is er ook meer vraag naar honden én de africhting ervan”, stelt Alssema. Woensdrecht vormt een knooppunt van operationele kennis op dit gebied. De hondengeleiders van de KLu hebben sinds de jaren ’90 heel wat missie-ervaring opgedaan met hun viervoeters.

Van de bewaking van F-16’s in het Italiaanse Villafranca ten tijde van de inzet boven het voormalig Joegoslavië tot het speuren naar bermbommen in Afghanistan. De helft van de pakweg 80 hondenteams maakt deel uit van de zogeheten vredesbewaking. De andere helft is uitzendbaar voor operaties waar ook ter wereld. Stevens. “Waar onze wapensystemen ook naartoe gaan, onze hondenteams zijn erbij.”

De werkdruk in België is hoog voor de speurhondenteams, vertelt eerste korporaal-chef Doulgeris Asterios. “Na de aanslag op Zavemtem zijn mijn speurhond Leffe en ik non stop ingezet op de luchthaven en in de stations. Fijn dat we hier toch nog bij kunnen zijn, want dit doen we ook echt graag.”

Inzetten van Kirgizië tot Curaçao en van Kosovo tot Mali, het levert een schat aan kennis en ervaring op. Ervaring die de hondengeleiders graag delen, vertelt de adjudant. “Dat doen we met onze NAVO-partners, maar ook de politie is erg geïnteresseerd in wat wij in de uitzendgebieden doen. Omgekeerd leren wij ook graag van hen.” 

Korporaal Bennie Coenen was deze editie als pakwerker 'lijdend voorwerp'. Tientallen kaken klapten samen op zijn linkerarm. Volgend jaar hoopt hij zelf mee te doen. "Voor de honden is dit echt topsport."

Bundelen

En welke plek is daar nou beter voor geschikt dan Woensdrecht, hoor je Stevens en Alssema hardop denken. Alssema schetst de toekomst: een Defensie expertisecentrum op het gebied van diensthonden. “We hebben de kennis, we hebben de ervaring”, constateert de overste. “Door dat op 1 plek te bundelen, maak je elkaar beter. Met de nieuwste trainingsmethodieken, de nieuwste materialen en de meest actuele kennis over explosieven.”

Stilstand is immers achteruitgang, ook in de wereld van de hondengeleiding. Om de dreigingen van de toekomst te lijf te kunnen gaan, moet je waakzaam zijn, schetst Alssema tot slot. “De hond is een sensor. Die moet je telkens weer opnieuw afstellen.” En alle gereedschap daarvoor ligt op Woensdrecht.

Tijdens de hondenbiatlon toonden 110 dienstduo’s uit 7 landen de gebundelde kracht van mens en dier. Bekijk hieronder de video.

Tekst: Ingmar Kooman

Foto’s: sergeant Sjoerd Hilckmann

Video: Jeroen van Dijk, Peter van de Ree, Vincent Smit

Montage: Karel Polack