06

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 07-08 | 2016

Bison Counter

Explosieven speurhonden oefenen internationaal

Routes searchen, grotten uitkammen en gebouwen veiligstellen; 7 honden en hun begeleiders van het CLSK reisden vorige maand 2 weken af naar het Zweedse Skillingaryd. Daar namen ze deel aan de internationale counter IED-oefening Bison Counter. Samen met ruim 60 Nederlanders en 400 militairen uit 10 andere EU-landen oefenden zij in dagelijks wisselende samenstelling op de bestrijding van geïmproviseerde explosieven (Improvised Explosive Devices, IED’s).

Tekst: Patrick Regan | Foto’s: sergeant Hille Hillinga

Route search

Het is de laatste dag voor de eindoefening als de Zweedse infanterie een route met hoog risico op geïmproviseerde explosieven moet trotseren. In het begeleidende counter IED-detachement zit de Nederlandse sergeant Manfred met zijn hond Billy. Tijdens de bevelsuitgifte spreekt hij iedere groepscommandant en medic individueel aan. “Stel dat er iets met mij of mijn hond gebeurt, wil ik dat iedereen weet hoe ze met Billy moeten omgaan.” De hondengeleider haalt een balletje uit zijn broekzak. “Als ik gewond aan de kant zou liggen, hoeven de collega’s hier maar mee te zwaaien en hij komt naar ze toe.”

Samen sterk

Als de colonne door een verdachte boomstam op de weg tot stilstand komt, is het aan de Zweedse Search Advisor om zijn counter IED-teams in te zetten. Naast de speurhond heeft hij een Intermediate Search Team van het Korps Mariniers en een Advanced Search Team van 11 Pantsergeniebataljon tot zijn beschikking. Zij controleren als eerste de route. Mochten ze iets tegenkomen, bijvoorbeeld een IED, is het aan de Sloveense Explosieve Opruimingsdienst (EOD) om de weg vrij te maken.

Technieken uitwisselen

Internationale samenwerking en leren van elkaar staat bij Bison Counter centraal, ook bij de hondengeleiders. Manfred: “Van de verschillen leren we heel veel. Je bespreekt onderling toch de tips en tools.” Als voorbeeld noemt hij een Zweedse collega die zijn hond met een laser pointer door de route leidt. “Dan hebben we het over de voor- en nadelen en hoe je de hond erin traint.”

Niet altijd ideaal

Waar Billy op de route vrijwel direct zijn kunsten mag vertonen, wachtten Buster en begeleider Pim een dag eerder tevergeefs op hun inzet. De grot die onderzocht moest worden, lag bezaaid met glas. “Al is het niet ideaal, daar hebben we speciale sokjes voor”, vertelt Pim. De hoge muren maakten een zoektocht binnen echter zinloos. “Hij kan laag bij de grond en tot anderhalve meter tegen de muur op ruiken. Alles daarbuiten mist Buster.”

Snelle speurder

Manfred en Billy blijven in het spoor van de mariniers. Zij scannen de route en maken een pad vrij. Pas als de risico’s voor de hond minimaal zijn, laat de sergeant hem los. Tripwires die een IED doen afgaan, maken het voor de speurneus bijvoorbeeld te gevaarlijk. Dan gaat het hard. Billy schiet de mariniers voorbij en raast, neus aan de grond, de bocht door. Na ongeveer 50 meter roept zijn baas hem terug. Waar de mens en alle technologie een uur mee bezig zou zijn, doet de hond in minder dan een minuut.

Risico’s

Terwijl Billy open en bloot de route afzoekt, blijft Manfred veilig achter de mariniers. Hoe vindt de sergeant het dat zijn hond in zo’n gevaarlijke situatie aan het werk is? “Natuurlijk heb ik een band met hem, hij slaapt dan ook vaak bij mij thuis. Het risico zit zeker in mijn achterhoofd, maar dat gevoel neem ik niet mee tijdens het werk. Dan zou het onmogelijk worden. Hij is mijn maatje, maar een hond is minder kostbaar dan een mens.”