Touch down voor F-35’s in Fryslân

Grote belangstelling voor aankomst nieuwe jachtvliegtuigen

De wolken waren grijs, de wind guur, maar de ontvangst voor de Nederlandse F-35 Lightning II’s op Leeuwarden vooral warm.

De spottersbult ‘Marsum’ bij vliegbasis Leeuwarden bleef overdag nog wat stilletjes. Natuurlijk stonden er maandagmiddag 23 mei wel wat enthousiastelingen voor de aankomst van de 2 Nederlandse F-35’s. Maar Joop de Groot, voorzitter van spottersclub Aviation Group Leeuwarden, had al meer mensen verwacht. Dat idee had de eigenaar van de snackwagen ter plekke ook. “Hij kwam al naar me toe en zei: ‘Komen ze wel, joh?’”, aldus De Groot.

Na werktijd komt de toestroom pas goed op gang en ziet de bult ‘zwart van de mensen’, alle koppies en cameralenzen omhoog gericht. Speurend naar de silhouetten van de F-35’s die voor het eerst op Nederlandse bodem landen.

Oer-Hollands weer

Op de vliegbasis wacht een welkomstcomité van honderden familieleden, luchtmachtpersoneel en journalisten op de opvolger van de F-16. De wind maakt het guur en mensen duiken weg in hun kraag. Fennie en Herman Timmer willen deze primeur niet missen. “Dit is voor ons heel speciaal”, vertelt Fennie. Hun zoon is de eerste die de F-35 heeft gevlogen en ook de 2 vliegers heeft opgeleid die de toestellen nu naar Nederland vliegen. “We hebben het proces vanaf het begin meegemaakt. Dan is het heel bijzonder dat dit toestel voor eerst op Nederlandse bodem is.”

Grommend

Niet veel later scheert de Gulfstream met aan weerszijden een F-35 laag over de vliegbasis. Uit de motoren van de Lightnings klinkt een diep, bijna grommend geluid. Heel anders dan van de F-16, die een veel scheller geluid produceert.

De toestellen maken nog een draai en landen in het halfduister op het Friese asfalt. Eindelijk in Nederland. Het enthousiasme is van het gezicht van luitenant-generaal Sander Schnitger af te lezen. “Het is een supervliegtuig. Ik heb in de simulator gezeten en hij vliegt als een scheermes, ook al is-ie groter en zwaarder dan een F-16”, zegt hij. “Meest bijzonder is de ongelooflijke hoeveelheid informatie die het toestel met zijn sensoren kan ‘opzuigen’. Dat biedt vooral grote tactische voordelen.”

Verandering

Eén ding is zeker, dit toestel zal de luchtmacht ‘compleet veranderen’, voorspelt Annemarie IJsseldijk, schoonmoeder van F-35-vlieger Pascal Smaal. “Er zit zoveel nieuwe techniek in die toestellen. Wij horen dat de mensen die ermee werken laaiend enthousiast zijn.” Maar genoeg over dat vliegtuig, nu wil ze haar schoonzoon in de armen sluiten. “Ik ben blij dat hij er weer is.”

Tekst: kapitein Arjen de Boer
Foto’s: Valerie Kuypers