‘Anders denken, durven, doen’

Geesteskind Schnitger CLSK 3.0: toekomstvaste en relevante luchtmacht

Natuurlijk kan elke verandering en vernieuwing in onze organisatie rekenen op een portie voorzichtigheid, speedbrakes, scepsis en een snelle reactie van het ‘immuunsysteem’. Dit gold en geldt ook nog steeds voor Ambitie Innovatie Resultaten, kortweg AIR. Desondanks heeft het innovatiecentrum in relatief korte tijd veel impact weten te maken. Zoveel bleek tijdens een bijeenkomst, het zogenoemde ‘Kantel-café’, onlangs gehouden op het AOCS Nieuw Milligen.

CLSK 3.0 en ‘anders denken, durven, doen’ stonden op 12 mei centraal op het militaire luchtverkeers- en gevechtsleidingscentrum op de Veluwe. Bij zijn aantreden als Commandant Luchtstrijdkrachten zette luitenant-generaal Sander Schnitger de CLSK 3.0-beweging in gang; een langetermijn cultuurverandering gericht op een toekomstvaste en relevante luchtmacht. Volgens de commandant zijn de pioniersgeest en het pionieren hiervoor absoluut onmisbaar, en precies daarop is het innovatiecentrum AIR gericht.

Technologische innovatie

Niet alleen is en wordt er volop geïnnoveerd op technologisch, sociaal en cultureel gebied. Ook groeit de gemeenschap die zich nauw verbonden voelt met AIR en het 3.0 gedachtegoed razendsnel. Een actieve ‘community’ van pioniers en 'kantelaars' is een belangrijke voorwaarde voor het slagen van cultuurverandering. Hierin staat namelijk altijd de mens centraal.

De innovatieraad, ook bekend als Innovation Council (IC), heeft een belangrijke rol in de beoordeling en ondersteuning van innovatievoorstellen van binnen en buiten onze organisatie. Onlangs vond de eerste ‘send-off’ van een technologische innovatie plaats. Daarbij werd een project in de innovatieraad door AIR overgedragen aan de staande organisatie, zodat het in de praktijk getest kan gaan worden. In dit geval ‘Realtime Access to Airborne ISR’ (Intelligence Surveillance, Reconnaissance). Daarnaast experimenteert AIR momenteel actief op het gebied van big data sharing en analyse, deep learning en bijvoorbeeld het snel en accuraat in kaart brengen van (missie)gebieden.

Sociale innovatie

De innovatieraad is een voorbeeld van een succesvolle sociale innovatie. Op de IC-bijeenkomsten heerst een cultuur van ‘Think big, start small’. “Goed onderbouwde voorstellen kunnen rekenen op ruimte voor een experiment en/of prototyping in een testomgeving”, zegt Schnitger. “Ook het concept ‘Quiet Leadership’ dat kolonel Elanor Boekholt-O’Sullivan introduceerde binnen de luchtmacht, heef inmiddels geleid tot concrete aanpassingen in ons Management Development-beleid.” Ook de ‘garageboxen’ van AIR zijn sociaal vernieuwend. Dit zijn twee kleine, vrijwel autonome innovatiecellen met wisselende personele samenstelling en beperkte middelen, aan de rand van de organisatie, die zich volledig richten op de strategische innovatiethema’s big data en niet-kinetische beïnvloeding.

Culturele innovatie

Hoewel culturele innovatie zeker niet vanzelfsprekend is, zorgt AIR ook op dat vlak voor beweging. De pionierscoin – een beloningspenning vanuit AIR – is inmiddels een bekend begrip. De gemeenschap van coin-houders, met elk een inspirerend verhaal, groeit niet alleen gestaag, maar blijft bovendien actief betrokken bij AIR-activiteiten. De mens centraal dus. Niet voor niets staat op de pionierscoin het motto: People Matter. De ‘Jong-bewegingen’, met Jong Techniek (JT) voorop (zie de Vliegende Hollander van januari), organiseren zich in intrinsiek gemotiveerde, actieve netwerken en maken impact. Zoals JT met het innovatieve en inmiddels geprototypete ‘Telemaintenance’ concept, waarbij beelden van onderhoudswerkzaamheden in het missiegebied worden gedeeld met Nederland voor bijv. assistentie of controle. Met een open website, innocrowds.online, experimenteert AIR momenteel met het betrekken van de maatschappij bij Luchtmacht- en Defensie-innovatie. Ook wordt geïnvesteerd in zelf creëren en experimenteren met gebruik van nieuwe technologie. De hiervoor opgerichte makAIRsjop en Technische Innovatieplatforms op de velden leveren een belangrijke bijdrage aan de makers- en pionierscultuur die we zoeken voor CLSK 3.0. Schnitger: “De pioniersgeest is absoluut uit de fles!”

Tekst: Onno Sluiter
Foto’s: Valerie Kuijpers