Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2015
Door het vuur voor Belgen
Nederlandse blusheli’s helpen zuiderburen uit de brand
De Belgische hei staat in de fik en een flinke regenbui brengt daarin geen verandering. Om het vuur meester te maken, zijn enorme bakken water nodig. Daarom vliegen een Nederlandse Chinook en Cougar samen met een Belgische MD900 politiehelikopter af en aan. Om beurten droppen ze een paar duizend liter water op de brandhaard. En met succes.
De Belgisch-Nederlandse blusoefening Green Water, medio november, is de eerste sinds de ondertekening van het samenwerkingsmemorandum begin dit jaar. “We hebben vaker met elkaar te maken gehad, maar steeds op ad hoc-basis,” zegt de Belgische brandweercommandant Ronny Van Riel. “Nu is de ondersteuning van de Nederlandse luchtmacht bij branden op Belgisch grondgebied formeel geregeld. Daar ben ik erg blij mee. We hadden het in 2011 bij de bestrijding van de grootschalige brand op de Kalmthoutse Heide namelijk niet zonder hen gered. België heeft namelijk maar één, relatief kleine, blusheli.” Door formalisering van de blusondersteuning verloopt de aanvraag en inzet van een Nederlands Fire Bucket Operations (FBO)-team in België nu veel sneller. Bovendien zijn financiële- en verantwoordelijkheidskwesties op voorhand geregeld.
Laatste redmiddel
Tijdens de oefening op het Groot Schietveld, een militair oefengebied in de Antwerpse Noorderkempen, trainen de Nederlanders en Belgen hun procedures en de onderlinge communicatie. Een vlot verloop daarvan is essentieel om het vuur te doven, aangezien de blusheli’s als laatste redmiddel worden ingezet. De brandhaard is dan onbeheersbaar (geworden) voor grondtroepen door bijvoorbeeld onbegaanbaar terrein of de grootte van de brand.
Fire Bucket Operations Team
Het Mobile Air Operations Team (MAOT) van de Koninklijke Luchtmacht stuurt de vliegcrews vanaf de grond aan. “Wij vertalen het brandbestrijdingsplan van de Nederlandse en Belgische brandweer voor de vliegers,” licht commandant MAOT sergeant-majoor Paul Hulscher toe. Zijn eenheid vormt samen met het Heli-team Brandweer van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland – gespecialiseerd in natuurbranden – het FBO-team. Deze bijstandseenheid staat onder commando van de (lokale) Belgische brandweer. “In principe bepalen zij waar we moeten blussen,” zegt Hulscher, “maar in de praktijk ligt het iets genuanceerder. Het Heli-team brandweer geeft namelijk bindend advies. Vervolgens toetsen wij de plannen op haalbaarheid en praten de vliegers op hun doel.”
Bluscapaciteit Belgen
Om de Belgen uit de brand de helpen, springen de Fransen zo nu en dan ook bij met blusvliegtuigen. Die inzet staat eveneens beschreven in een samenwerkingsovereenkomst. Om de eigen capaciteit uit te breiden van 1 naar 2 blushelikopters is de Belgische luchtmacht inmiddels een aankoopprocedure gestart voor een Bambi Bucket bluszak die ze kunnen gebruiken onder hun NH90’s. Dit is hetzelfde type bucket dat de Nederlandse Cougar gebruikt. De bluszak wordt in de loop van 2016 geleverd waarna de vliegcrews een training krijgen in het gebruik ervan. De Belgen verwachten hun extra heli-bluscapaciteit in 2017 operationeel te hebben. Het memorandum tussen de landen blijft echter overeind.
- Een natuurbrand breidt zich met zo’n 500 à 600 meter per uur uit
- Een helikopter kan elke 10 tot 20 minuten een Bambi Bucket water droppen, afhankelijk van de afstand naar het waterinnamepunt
- Een Chinook heeft een Bambi Bucket met een capaciteit van 9.840 liter water en kan daarmee zo’n 100 tot 200 meter vuur blussen
- Een Cougar beschikt over een kwart (2.500 liter) van die capaciteit en blust daarmee zo’n 50 tot 100 meter vuur
- De Belgische MD900 helikopter dooft zo’n 50 meter vuur met bucket van 1000 liter water
Tekst: Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto’s: sergeant 1 Joyce Rutjes