Professor Bas Rietjens van de NLDA ziet dat de grens tussen interne en externe veiligheid aan het vervagen is en pleit voor meer samenwerking om antwoord te kunnen geven op de toegenomen complexiteit in het veiligheidsdomein. Drie vragen aan deze hoogleraar Veiligheid en Inlichtingen.
Welke ontwikkelingen liggen ten grondslag aan de huidige, complexe, veiligheidssituatie?
‘Als eerste is dat de veranderende aard van oorlog en conflict door hybride dreigingen, de permanente staat van competitie tussen landen en de inzet van niet-traditionele wapens. Daarnaast speelt privatisering een rol. In de Verenigde Staten wordt 80% van het totale inlichtingenbudget van 80 miljard dollar uitbesteed aan ‘contractors’. ‘You can’t spy, if you can’t buy’. Als derde hebben we te maken met globalisering. Alles lijkt verweven met elkaar. De grenzen tussen lokaal, nationaal en mondiaal vervagen. Wat is nog interne en externe veiligheid? Tenslotte heeft uiteraard ook de snel ontwikkelende technologie grote invloed.’
‘You can’t spy, if you can’t buy’
Hoe kan de MIVD beste inspelen op deze complexiteit?
‘Ik denk dat er allerlei principes uit de organisatiewetenschap zijn toe te passen. Bijvoorbeeld door binnen je organisatie een bepaalde variëteit aan te brengen en door de samenwerking met partnerorganisaties en bedrijven te zoeken. Je kunt het niet meer alleen.’
Wat is de rol van open sources in dit alles?
‘Je ontkomt er niet aan om iets te doen met open sources, alleen zie ik wel een aantal barrières. De inlichtingendiensten maken er nog te beperkt gebruik van, misschien wel omdat deze open sources minder hoog in aanzien staan. Bovendien, als alles inlichtingen is, wat zijn dan nog inlichtingen? Toch zie ik wel dat de diensten deze barrières heel snel aan het nemen zijn en er komen steeds meer geavanceerde middelen op de markt om open sources te analyseren. Het is in ieder geval veel meer dan even drie minuten googlen.’
