‘inlichtingen bieden overzicht, inzicht en handelingsvermogen.’

Met die woorden spreekt minister Ollongren haar waardering uit voor het werk van de MIVD. Ze benadrukt dat de MIVD hard nodig is om in de voortdurende ‘intelligence contest’ zicht te krijgen en te houden. Zeker gezien snelle technologische ontwikkeling van het Chinese leger.

In haar toespraak begint minister Ollongren met de Russische invasie van Oekraïne en de gevolgen die dit heeft voor onze veiligheidssituatie. ‘Dit laat zien dat militaire dreigingen kunnen omslaan in nietsontziend geweld, ook op het Europese continent’, zo houdt zij het publiek voor. ‘Deze oorlog gaat niet alleen over Oekraïne. De waardengemeenschap in Europa en de internationale rechtsorde zijn in het geding. Het toont ons dat we de Europese veiligheidsarchitectuur moeten versterken. We hebben een sterke krijgsmacht nodig om onze vrijheid, onze veiligheid en onze manier van leven te beschermen.’

Fog of War 2.0

Vervolgens haalt Ollongren militair strateeg Carl Von Clausewitz aan die stelde dat oorlog is omgeven door de mist van onzekerheid en dat dit vraagt om de vaardigheid om door de mist heen te kunnen kijken en waarheid te kunnen destilleren. Ollongren: ‘Wij worden geconfronteerd met de mist van de oorlog van de 21e eeuw. De 19e eeuwse kruitdamp van Von Clausewitz is inmiddels een giftige digitale smog. Daar moeten we doorheen kunnen kijken en inlichtingen bieden dan overzicht, inzicht en handelingsvermogen.’

‘Vijandige hackers verplaatsen zich virtueel razendsnel, van server naar server, van land naar land, met steeds nieuwe aanvalsmethoden en gebruik van nieuwe technologie.’

Zorgelijke ontwikkelingen

Ollongren drukt de aanwezigen op het hart om niet alleen naar Rusland te kijken, maar naar het hele palet aan dreigingen. De bewindsvrouw kijkt bijvoorbeeld zorgelijk naar de ontwikkelingen in China. ‘China heeft de openlijke ambitie om in 2030 een militaire wereldspeler te zijn. Ik kan vandaag bevestigen dat het waarschijnlijk is dat het Chinese leger over 15 jaar beschikt over operationele wapensystemen, die op basis van AI volledig autonoom (zonder enige menselijke tussenkomst) kunnen functioneren binnen alle domeinen. China is hard op weg om ons technologisch voorbij te streven.’ Daarnaast geeft Ollongren aan dat de ruimte militariseert, schaarse grondstoffen en de gevolgen van klimaatverandering tot conflicten leiden en dat we op cybergebied dagelijks onder vuur liggen. ‘Vijandige hackers verplaatsen zich virtueel razendsnel, van server naar server, van land naar land, met steeds nieuwe aanvalsmethoden en gebruik van nieuwe technologie. In deze voortdurende intelligence contest is het aan de MIVD om zicht te krijgen en te houden.’

Successen

Tenslotte somt de minister enkele successen op van de MIVD, waaronder de onderkende hackpoging van het OPCW, de ontdekking van een Russisch botnet en de uitzetting van 17 Russische inlichtingenofficieren die onder diplomatieke dekmantel allerlei spionageactiviteiten uitvoerden. Ollongren benadrukt dat deze successen vooral te danken zijn aan de grote inzet van de medewerkers van de MIVD. ‘Ik merk dat het werk van de MIVD ons veel waardering oplevert van partners en bondgenoten in binnen- en buitenland. Succes begint en eindigt altijd met de mensen die het werk doen. Bij de MIVD zijn dat militairen en burgers zij aan zij. Samen maken zij de dienst tot een operationele organisatie met meerwaarde.’ Daarom vroeg zij het publiek om een applaus en sprak de medewerkers van de MIVD persoonlijk toe. De resultaten van uw werk zijn cruciaal voor het beschermen van de krijgsmacht en onze militairen en het vergroten van de weerbaarheid van onze bedrijven, universiteiten en de samenleving. Uw werk doet er toe. Iedere dag.’

Russische inlichtingenofficieren op Schiphol in 2018.

‘Ik merk dat het werk van de MIVD ons veel waardering oplevert van partners en bondgenoten in binnen- en buitenland.’

Tijdelijke wet

Snelheid en wendbaarheid zijn voor de MIVD cruciaal. In haar bijdrage maakt minister Ollongren bekend dat zij, samen met de minister van BZK, daarom aan beide Kamers een tijdelijke wet aanbiedt. ‘Deze tijdelijke wet lost huidige knelpunten op zodat de MIVD en AIVD mee kunnen bewegen met de dreiging van landen met offensieve cyberprogramma’s tegen Nederland en de belangen van Nederland en onze bondgenoten.

Industrieveiligheid

Van oudsher deelt de MIVD kennis om Defensiebedrijven te helpen zich tegen de hardnekkige spionagedreiging te weren. Ollongren maakte in haar toespraak bekend deze Defensie-regeling uit te breiden naar de gehele Rijksoverheid. In het regeerakkoord is hiervoor geld vrijgemaakt. De AIVD en MIVD werken momenteel samen aan de uitwerking van de nieuwe regeling.