Tekst Leo de Rooij/Daan van Pelt (DMO)
Foto Archief Mediacentrum Defensie

Midlife Update verlengt operationele relevantie

Met de contractondertekening eind 2020 is de Midlife Update (MLU) van de Fennek officieel van start gegaan. Om de 'operationele relevantie' te behouden worden diverse modificaties uitgevoerd, zodat de gebruiker tot in het jaar 2034 kan blijven opereren met dit verkenningsvoertuig.

Het project MLU Fennek is opgezet om 322 Fennek-voertuigen van de landmacht tot einde levensduur geschikt te houden voor inzet door de Nederlandse krijgsmacht. 44 voertuigen zijn niet opgenomen in de MLU, een deel wordt niet gemodificeerd (Fennek Stinger) en 24 voertuigen gaan uit de bewapening.

De aanpassingen in de MLU richten zich op het behoud van de operationele relevantie, verbetering van de materiële gereedheid, waarborging van de systeemveiligheid, reductie van de logistieke footprint en beheersing van de instandhoudingskosten. Het project is een samenwerking tussen de Directie Projecten van de Defensie Materieel Organisatie, het Materieel Logistiek Commando van de landmacht, hoofdleverancier Krauss-Maffei Wegmann (KMW) uit Duitsland en de Nederlandse subleverancier Van Halteren Metaal (VHM).

De nieuwe waarnemingskop heeft betere sensoren dan zijn voorganger

Deelprojecten

In 2019 is de MLU uitgebreid met deelproject C4I integratie Fennek en met het zogenoemde predefined maintenance. C4I integratie staat voor: computers, communications, intelligencecommand and control. IT is van belang voor bestaande wapensystemen en vergt daarom een upgrade. Het predefined maintenance betreft het samen met de MLU uitvoeren van onderhoud, zodat de leverancier na het uitvoeren van die MLU een voertuig kan opleveren dat voldoet aan alle functionele eisen. Om financiële en efficiëntie redenen is dit alles samengevoegd binnen 1 project; het kost minder en het voertuig hoeft slechts 1 maal aan de eenheid te worden onttrokken. Het budget voor het gehele MLU-project bedraagt nu circa 447 miljoen euro.

De Fennek

Het pantserwielvoertuig Fennek is in de jaren 90 van de vorige eeuw samen met Duitsland ontworpen en sinds 2005 in gebruik bij de landmacht. Het wapensysteem kent vele configuraties en wordt breed ingezet. Primair is het voertuig ontworpen voor de verkenning en uitgerust met een waarnemingsmast; de Fennek vervult een belangrijke rol in de functie 'Informatie en Inlichtingen' van het militaire optreden. Daarnaast zijn er verschillende Fennek-varianten zonder waarnemingsmast; deze worden ingezet voor commandovoering en vuursteun.

‘Zo constructief heb ik het nog nooit meegemaakt’

Daan van Pelt.

Omvangrijk project

Het Project MLU Fennek is zeer omvangrijk; na de update heeft het Commando Landstrijdkrachten de beschikking over 9 verschillende voertuigconfiguraties. De inzet van deze Fenneks op het strijdveld bepaalt welke modificaties tijdens de MLU worden uitgevoerd.

Daan van Pelt is als projectondersteuner bij het Cluster Pantser(gevechts)voertuigen van de DMO nauw betrokken bij dit project MLU Fennek en wijst op enkele verbeteringen die in het oog springen.

“Voor de verkenningseenheden zal de oude waarnemingskop (BAA) op het voertuig worden vervangen door de BAAIINL. Deze camera wordt ingezet om de vijand te observeren. Door de camera op een uitschuifbare mast boven het voertuig omhoog te laten komen of buiten het voertuig te plaatsen, is de gebruiker in staat beeldmateriaal te verzamelen. De nieuwe waarnemingskop BAAIINL heeft betere sensoren dan zijn voorganger, deze camera heeft een betere beeldkwaliteit en zal in staat zijn beeldmateriaal op afstand te verzenden zodat dit geanalyseerd kan worden.”

Vuursteun-waarneming tijdens een schietoefening in Zweden.

Warmtebeeld

Vervolgens zijn er grote veranderingen voor de schutter. Van Pelt: “Op het affuit worden een warmtebeeldcamera (LAZ400) en rookbuslanceersysteem geïnstalleerd. De LAZ400 zal de afstand waarop accuraat geschoten kan worden ruim verdubbelen. Het rookbuslanceersysteem wordt verplaatst: van een statische locatie achterop het voertuig naar een dynamisch systeem op het affuit. Hierdoor is de gebruiker in staat vanuit een stilstaande positie een 360 graden rookscherm te leggen.”

Na de MLU kan Fennek weer jaren mee

Stroomvoorziening

Na de MLU zal het mogelijk zijn om nieuwe C4I (command, control, communications, computers & intelligence)-configuraties in de Fennek te installeren. “Een voor Nederland ontworpen verstelbaar rek en nieuwe bekabeling zorgen ervoor dat in de toekomst in iedere communicatiebehoefte in de Fennek kan worden voorzien. Om te zorgen dat alle nieuwe systemen van stroom worden voorzien en de gebruiker ook zijn andere elektrische apparaten kan opladen in het voertuig, wordt de stroomvoorziening uitgebreid: 3 dynamo’s op het motorblok en 230 volt + USB-oplaadlocaties moeten in de hedendaagse en toekomstige stroombehoefte voorzien.” 

De commandant van het voertuig krijgt een geïntegreerde Swing Mount voor de Minimi/MAG ter beschikking. “Dit heeft invloed op de nabij beveiliging doordat de commandant zijn schutter beter kan beschermen wanneer deze bijvoorbeeld aan het herladen is. Verder krijgt de chauffeur een driver assist systeem, waarmee het ’s nachts rijden met het voertuig gemakkelijker moet worden.”

De Fennek op patrouille in Uruzgan.

De commandant van het voertuig krijgt een Swing Mount ter beschikking

Intensieve samenwerking

Projectleider kolonel Eric Molenaar stipt nog eens aan hoe belangrijk samenwerking in een dergelijk omvangrijk project is. “Ik doel daarbij op de goede samenwerking tussen de Directie Projecten, Grondgebonden Wapensystemen, JIVC, het Materieel Logistiek Commando, de staf van het Commando Landstrijdkrachten en de opleidingscentra. Zo constructief heb ik het nog nooit meegemaakt en ik loop toch al heel wat jaartjes mee. Het is van belang dat deze samenwerking goed blijft verlopen, zowel in- als extern Defensie. Dit project is complex; er zijn meerdere contracten en veel spelers, ook vanuit de industrie: KMW, Van Halteren Metaal, Bicon, Nedinsco, Hensoldt en Rheinmetall. Een goede samenwerking tussen deze partijen is dan een voorwaarde om dit project tot een succesvol einde te brengen.”

Tijdsplanning

De MLU Fennek zal uitgevoerd worden tussen 2021 en 2028. Wanneer de voertuigen klaar zijn is per variant verschillend. De planning ziet er als volgt uit:

Het eerste serievoertuig per variant zal klaar zijn voor de eenheden in de onderstaande tijdsperiodes: 

  • 1e kwartaal 2022 – Fennek Mortieren 
  • 1e kwartaal 2023 – Fennek Algemene Dienst 
  • 1e kwartaal 2023 – Fennek Drive training vehicle 
  • 2e kwartaal 2023 – Fennek Long Range Anti-Tank 
  • 2e kwartaal 2023 – Fennek Voorwaartse Commando Post 
  • 3e kwartaal 2024 – Fennek Licht Verkennings- en Bewakingsvoertuig 
  • 1e kwartaal 2025 – Fennek Fire Support Team