Tekst Evert Brouwer
Foto Sergeant-majoor Jan Dijkstra
Met de aanschaf van 46 gevechtsvliegtuigen van pakweg €80 miljoen per stuk is het project F-35 nog lang niet ‘af’. Diverse afdelingen van de Defensie Materieel Organisatie, zoals de afdeling Wapensystemen&Bedrijven – die het ontwerp maakte – en Projecten leveren een bijdrage aan het in de lucht houden van dit wapenplatform. Een relatief kleine investering maakt het leven van de onderhoudsgroep F-35 op Vliegbasis Leeuwarden sinds kort een stuk gemakkelijker.
Immers, het onderhoud aan de canopy en de schietstoel van de nieuwe toestellen van het Commando Luchtstrijdkrachten gebeurt daar in Friesland ver van de hangaars. “De nieuwe F-35 hangaars zijn ver van de werkplaats gebouwd”, zegt Van der Vlist.
Krap een jaar verder staat er een bijzondere aanhanger
Het standaard geleverde onderhoud en transportrek, dat de belangrijke onderdelen goed en veilig kan vervoeren, is niet geschikt om over langere afstanden te rijden. Die is immers voorzien van kunststof wieltjes. Dus, dachten majoor Peter van der Vlist (DMO Projecten) en kapitein Peter Stams (Transitieteam F-35 CLSK) moet er iets worden bedacht voor de bijzondere omstandigheden op Leeuwarden. Ze gingen soms letterlijk met Wapensystemen&Bedrijven aan de tekentafel zitten en krap een jaar en €30.000 euro verder staat er een bijzondere aanhanger, die hydraulisch kan zakken. Daarin zitten het rek met canopy of schietstoel comfortabel en vooral veilig opgeborgen om naar de werkplaats te vervoeren. “Ook omdat de samenwerking tussen DMO, CLSK én het bedrijf zou goed is geweest, staat – of eigenlijk rijdt – er nu iets moois”, zeggen beiden.
‘Het werkt allemaal heel simpel en vooral effectief’
Lichtpunt
Dat klinkt trouwens wel erg eenvoudig en dat was dit kleine project nu ook weer niet. “Zoals altijd geldt: het begint met een goede behoeftestelling en plan van eisen voor de technische aspecten”, legt majoor Van der Vlist uit. “Je wilt dat alles goed past, dus moet je met de fabrikant in gesprek om de afmetingen goed te krijgen”, vult kapitein Stams aan. En dan nog komen de beide Peters er bij het testmodel achter dat er hier een daar wat ontbreekt. Ze reisden regelmatig naar Goes, waar CBG BV - specialist in het bouwen van bakwagens van foodtrucks – de wensen van DMO en luchtmacht gestalte moest geven. “Het ging dan om finetunen”, legt kapitein Stams uit. “Zo kwamen we er achter dat het binnen in de aanhanger toch wel erg donker was. We hebben dus een lichtje laten aanbrengen, hier en daar wat drukknopjes laten verplaatsen en de hydrauliek wat aangepast.”
Een relatief klein probleem leidt tot een internationale interesse
Aandacht
Het levert een aanhanger op, waarover de dienstdoende specialisten Support Equipment F-35, de sergeanten Yorick van Veenen en Ramon Harms, zeer zijn te spreken. “Het werkt allemaal heel simpel en vooral effectief. Het is even passen en meten, maar dan heb je ook wat”, zegt Harms.
En zij zijn niet de enige die er zo over denken. In het periodieke overleg tussen de landen die met de F-35 werken is de aanhanger al ter sprake gekomen en dat heeft geleid tot internationale aandacht. Want Leeuwarden is niet de enige vliegbasis waar het specifieke onderhoud op afstand moet gebeuren. “Zo zie je maar dat het oplossen van een relatief klein probleem kan leiden tot een internationaal gewaardeerde oplossing”, zegt majoor Van der Vlist.
