Tekst Vanessa Strijbosch
Foto sergeant Hille Hillinga

Slimme ideeën mogelijk maken

In oktober vorig jaar lanceerde directeur vice-admiraal Arie-Jan de Waard de corporate story ‘Wij zijn DMO’. (https://magazines.defensie.nl/specials/2017/04/corporate-story-defensie-materieel-organisatie). De Defensie Materieel Organisatie maakt de verbinding tussen willen en kunnen. DMO vormt de brug tussen de wens van de klant, de operationele commando's (de marine, landmacht, luchtmacht en marechaussee) en de mogelijkheden die de budgetten en de markt bieden. In een reeks artikelen geven medewerkers een gezicht aan DMO en vertellen ze hoe die (ver)binding met en door DMO tot stand komt. Deze keer zijn dat Bart Zwiep en Rik van Dijk, innovatiemanagers bij Military Innovation by Doing (MIND), hèt innovatiecentrum van DMO.

‘Als ze zien dat wij het omarmen, worden ze vanzelf enthousiast’

Ze zijn een van de pioniers als het gaat om innovatie binnen Defensie. Ze denken vooral in mogelijkheden en vernieuwingen. Innovatiemanagers Bart Zwiep (55) en Rik van Dijk (27) bruisen van de energie wanneer ze praten over hun werk voor MIND, het innovatiecentrum van DMO dat sinds een jaar aan de weg timmert om technische en sociale ontwikkelingen binnen Defensie mogelijk te maken.

Innovatiemanager, de titel roept direct een vergelijking op met een veredelde Willy Wortel. Bart en Rik blijven daar liever van weg. Ze geven toe dat hun functiebenaming wat ongelukkig is gekozen. “We zijn eigenlijk helemaal geen managers”, erkennen ze. Wat ze wel doen? “We proberen overal mensen te vinden die met innoveren bezig zijn en hen te helpen bij het realiseren van hun ideeën.”

Ideeën op zolderkamertje

Zijn er dan zoveel mensen binnen Defensie bezig met innoveren? Volgens Zwiep en Van Dijk meer dan gedacht. “Veel mensen hebben goede ideeën, bedenken slimme dingen op hun zolderkamertje. MIND geeft hen een podium en aandacht. Hoe leuk is dat! Mensen overtuigen als je zelf ergens heilig in gelooft. Als ze zien dat wij het omarmen worden ze vanzelf enthousiast."

Koning Willem-Alexander bezocht eind mei het Fieldlab Smartbase van de landmacht.

Koning op quad

MIND bestaat nog geen jaar maar weet met de in totaal 6 man sterke formatie al behoorlijk wat projecten op te pakken. Het meest in het oog springend is de hybride quad. Eind mei maakte niemand minder dan Koning Willem-Alexander een testritje op het door zonne-energie aangedreven voertuig, ontworpen door Bart Zwiep.

Alternatieve energiebronnen

De geavanceerde quad is hèt paradepaardje van Zwiep. De elektrotechnicus en bedrijfskundige vindt dat Defensie veel meer zou moeten doen met alternatieve energiebronnen. “Dit is een voorbeeld van een echte innovatie, ontstaan vanuit het idee dat we hiermee geld kunnen besparen. De volgende stappen zijn hiervan een prototype maken en deze testen in het operatiegebied.”

Bart Zwiep staat binnen Defensie inmiddels bekend als dé man van 3D-printing. Hij ontwierp ook de hybride quad.
Rik van Dijk is al vanaf de start van MIND betrokken bij het innovatiecentrum.

3D printing

Zwiep staat binnen Defensie inmiddels bekend als ‘de man van 3D-printing’. Vol trots vertelt hij over het plastic recycle systeem dat momenteel getest wordt op kamp Castor in Mali. Het systeem bestaat uit een shredder die het plastic eerst vermaalt. Daarna smelt een zogeheten ‘extruder’ het vermaalde plastic tot een draad. Een 3D-printer maakt van die plastic draad weer nieuwe producten. Hoe dat eruit ziet, zie je hier: https://www.youtube.com/watch?v=uCUGjkSbWhg

Investeren voor oogsten

Na zijn opleiding constructiemanagement sloot Van Dijk zich 1 jaar geleden aan bij de innovatieclub. “MIND was net opgericht. We hadden geen budget en waren destijds nog maar met 4 mensen. We moesten eerst alles op orde brengen, daarna kwamen de projecten al snel voorbij. Wat je dan ziet gebeuren is dat er eerst geïnvesteerd moet worden voordat we kunnen oogsten.”

Een medewerker bedacht een met zonnecellen bekleed matje dat overal opgeladen kan worden. De innovatiemanagers proberen dat nu breed uit te rollen binnen Defensie: “Super handig voor in het veld.”

Pitch als blikopener

Het innovatiecentrum MIND gaat op 2 manieren te werk: enerzijds gaan de innovatiemanagers op zoek naar mensen die willen innoveren. Aan de andere kant melden medewerkers zich zelf. MIND organiseert sessies, zogeheten ‘blikopeners’ waarin ze iemand een pitch laten houden over een innovatief onderwerp. “We zijn ook veel aan het netwerken. Op die manier proberen we onderwerpen onder de aandacht te brengen.”

Stroperig

Geen vernieuwing zonder weerstand. Zit daar een spanningsveld voor MIND? “We lopen wel eens tegen een dichte deur aan. Er zijn soms wat stroperige processen. Daar moet je tegen kunnen.” Van Dijk en Zwiep zien dat echter rooskleurig in. “Dingen mogelijk maken, dát is onze core business. We gaan er niet met gestrekt been in. We laten juist zien dat het een succes kan zijn om te innoveren.”

'Het gezicht van DMO' kent ook een videoserie, te volgen via

https://www.youtube.com/watch?v=YfF41GtBUl4&list=PL20oqnUK78lW9LebIyPnV33fqb_MVVyDK