06

Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 04

Maritieme bril

Tekst Ingmar Kooman
Foto John van Helvert en Frank Trim (infographic)

Nieuwe radar voor Zr.Ms. Rotterdam

30 jaar doen met hetzelfde montuur. De nachtmerrie van de opticien. En evenmin goed voor de brildrager zelf. Ook marineschepen moeten periodiek hun blik aanscherpen. Zr.Ms. Rotterdam krijgt na ruim 3 decennia een nieuwe maritieme bril. Met de Naval Smarter-waarnemingsradar krijgt het amfibisch transportschip driedimensionaal zicht.

Pensioen voor een radarsysteem? Als het al bestond, dan kwam dat van de Rotterdam zeker in aanmerking. “De DA05 werkt met een magnetron”, zegt Sjoerd Gelsema, medewerker bovenwater surveillance technologie. “Dat is ondertussen antieke technologie. Weliswaar is dit redelijk robuust, maar het is ook een single point of failure. Een magnetron biedt daarnaast geen enkele flexibiliteit voor moderne radartoepassingen.”

Anders is dat bij de Naval Smarter of NS100, vertelt contractmanager Henk Lok. “De NS100 telt 6 aparte zendtegels en 10 ontvangsttegels. Elke tegel bevat 64 modules. Gaat 1 zo’n module kapot, dan merk je dat nauwelijks. Graceful degradation noemen we dat.”

Bijkomend voordeel: Defensie gaat ook minder geld uitgeven aan reservedelen en onderhoud. Het nieuwe radarsysteem komt namelijk grotendeels overeen met de SMILE-radar aan boord van de patrouilleschepen en het Joint Support Ship.

De DA05-radar combineert het luchtbeeld en het oppervlaktebeeld. Zo kan het schepen en vliegtuigen volgen en zo nodig onderscheppen.

De NS100-radar maakt gedetailleerde beelden van het luchtruim en van het zeeoppervlak. De radar ziet zo meer dan alleen schepen en vliegtuigen. Ook raketten, snel bewegende piratenbootjes en zwermen van kleine, onbemande vliegtuigjes (UAV's) of vaartuigjes kunnen worden gespot. Zwermen vogels of hoge golven zorgen minder voor verstoringen van het beeld.

Full HD

Bovendien ‘kijkt’ de nieuwe radar ook “aanzienlijk nauwkeuriger”, vertelt Gelsema. “De resolutie is gewoon veel beter. Zie het als het verschil tussen een goede beeldbuistelevisie en de nieuwste full HD-televisie.”

Het bereik van de radarsystemen komt goeddeels overeen. Daar zit de innovatie ook niet in, merkt Gelsema op. “Maar daarbinnen wil je zoveel mogelijk doelen kunnen zien. Snelle doelen in de lucht, maar ook langzame doelen aan de wateroppervlakte.”

Driedimensionaal

De verstelbare Doppler-radar geeft de bemanning van de Rotterdam driedimensionaal zicht op inkomende vliegtuigen, raketten, schepen of andere potentiële gevaren. Slimme jongen die straks ongezien de Rotterdam besluipt. Dat geldt zelfs voor de meest moderne dreigingen, vertelt Lok. “Met deze radar kunnen we nu goed onderscheid maken tussen grote golven, vissersschepen en piratenbootjes. Maar ook tussen vogels en onbemande vliegtuigjes.”

“In tegenstelling tot de huidige radar is de Naval Smarter volledig geïntegreerd in het combat management system”, vult Gelsema aan. “Elektronische oorlogsvoering, communicatie, wapensystemen, alles werkt met elkaar samen.” De Rotterdam ziet straks dus niet alleen beter, ze kan er ook sneller naar handelen.