Dit artikel hoort bij: Landmacht 05
Tekst André Twigt
Foto KPL-1 Barend Westerveld
Caribbean Fires: mortierschieten in warme West
De Compagnie in de West (CidW) bestaat uit infanteristen, maar heeft ook een mortiergroep. Momenteel beschikt de B-compagnie van 13 Infanteriebataljon Regiment Stoottroepen Prins Bernhard op Curaçao over 2 stukken 81 mm. Daarmee kan de eenheid haar eigen troepen van vuursteun voorzien. Onlangs trainden de bemanningen op Wacawa tijdens oefening Caribbean Fires.
Caribbean Fires wordt bij iedere rotatie van de CidW verschoten. Doordat vuursteun een specialisme is van de bataljonsstaf, begeleidt die de oefening. Daar komt best wel wat bij kijken. Om mortiervuur af te geven, heb je sowieso een Forward Observer (FO) nodig. In het weerstandsgebied heeft hij ogen op het doel en geeft daarvan de coördinaten door. Tussen hem en de stukken bevindt zich een Fire Support Team (FST), dat de vuurgeleiding regelt en tegelijk verantwoordelijk is voor alle vuursteun in het gebied.
Belangrijke functionaris tijdens het schieten is de vuurregelaar. Vaak gesitueerd tussen de stukken ontvangt (in dit geval) zij de call for fire. De coördinaten van het te bevuren doelwit zet ze om in een elevatie en richting. Ook het type lading en het aantal granaten wordt mondeling doorgegeven. De bemanningen brengen de gegevens vervolgens aan op het stuk, waarna er op commando geschoten wordt. Op Wacawa vervult sergeant Emely de functie van vuurregelaar (plaatsvervangend groepscommandant) en van groepscommandant.
Op Wacawa is goed te volgen waar de granaten neerkomen. Op het oefenterrein is de mortiergroep ongeveer 2 weken bezig. De training bestaat uit een Field Training Exercise, gevolgd door 2 dagen Live Firing. Gaandeweg gaat het niveau van de oefening omhoog: van schools naar tactisch en geïntegreerd met de infanterie. Op Wacawa staat vaak veel wind, wat de baan van de granaat kan beïnvloeden. Voor iedere schietserie worden daarom meteogegevens berekend, zodat de granaten nog steeds op de juiste plek vallen.
Op Wacawa verschieten de Rode Baretten veelal brisantgranaten. Dit type heeft een stevige metalen wand en een hoog-explosieve lading, die een drukgolf en scherfwerking veroorzaakt. De granaat kan op 3 manieren worden afgesteld: explosie bij impact, boven de grond en in de grond. De granaten zijn bedoeld om de vijand uit te schakelen, te onderdrukken of te vertragen.
Een 81mm mortier is een relatief licht, eenvoudig en betrouwbaar wapen dat snel en flexibel inzetbaar is. Met 2 mortieren kun je een terrein van 70 vierkante meter bestrijken. Afhankelijk van het type munitie heeft een 81 mm mortier een bereik van gemiddeld 6 kilometer. Onder een hoek van 45 graden is zelfs 8 kilometer haalbaar, maar dan neemt de nauwkeurigheid wel af. Op Curaçao is de temperatuur vaak hoog. Doordat warmte stijgt en de granaat door verschillende luchtlagen en temperatuurzones vliegt, zou je hier in theorie iets verder kunnen schieten dan in Nederland.
Tijdens Caribbean Fires test en traint ‘luchtmobiel’ uitgebreid met drones. Ze produceren coördinaten van het doel, die zo snel mogelijk via de FO bij de stuksbemanningen belanden. Na het afgeven van het vuur worden de coördinaten van de inslagen gemeten en indien nodig worden er correcties doorgegeven. De drone maakt ogen op het doel overbodig. Dat is een stuk veiliger voor de FO. Door in te loggen op de livestream van de camera op de drone, kijkt hij mee en coördineert zo de vuursteun.
Schieten bij een constante temperatuur van rond 30 graden Celsius is voor de mortiergroep zwaar werk. Ze staan constant in de brandende zon. Het overgrote deel van de militairen is wel wat gewend. Doordat zij onder omstandigheden van grofweg -15 tot +30 graden moeten kunnen werken, trainen zij regelmatig in verschillende klimaten. Recent was een 'luchtmobiele' mortiergroep in Roemenië te vinden, waar de temperatuur tot onder het vriespunt daalde.
Op korte termijn zullen de huidige 81 mm mortieren worden vervangen door exemplaren van de Oostenrijkse firma Hirtenberger Defence Europe GmbH. De nieuwe wapensystemen hebben een groter bereik en zijn sneller te bedienen. De mortieren worden vervangen omdat ze het einde van hun levensduur naderen. Er zijn er initieel 122 besteld. De uitlevering aan de eenheden staat voor volgend jaar gepland.
