Fuseliers in flitsmacht

Landmachters gereed voor inzet VJTF

Bijna drieduizend landmachters staan dit jaar gereed voor de Very High Readiness Joint Task Force (VJTF) van de NAVO. Duizend van hen werken bij 13 Lichte Brigade. Tijdens Intense Fuselier oefenden zij een alarmering en daaropvolgende inzet, die gezien de huidige spanning op het Europese continent niet ondenkbaar is. 

Stilte, afgezien van gekraak van gevechtslaarzen op bevroren bosgrond. Een sereniteit doorbroken door een aantal schoten en een pelotonscommandant die schalt:

Het decor: de Belgische bossen bij Beverlo. De eenheid die voorwaarts springt is 17 Pantserinfanteriebataljon Garderegiment Fuseliers Prinses Irene. Het draait tijdens oefening Intense Fuselier een carrousel waarin opstelling, hinderlaag en opmars richting de vijand worden beoefend. In deze laatste situatie bevindt pelotonscommandant tweede luitenant Frank zich met zijn eenheid. Vechtend tegen de laatste uitgestegen vijandelijke strijders in het gebied.

Een noodzakelijke training, vertelt hij. “De focus in optreden lag vooral op hoofdtaak twee (het bevorderen van de (internationale) rechtsorde en stabiliteit, red.). De afgelopen jaren was Optreden Verstedelijkt Gebied daarvan de hoofdmoot. Het échte groene bosoptreden stond op een lager pitje. Maar met de oorlog in Oekraïne wordt weer heel duidelijk dat dit grondoptreden van infanteristen verre van verleden tijd is.”

Doemdenken voor gevorderden

Be ready to fight tonight. Dat is het adagium waar de infanteristen naar streven. 13 Lichte Brigade staat met compagnieën van 17 Pantserinfanteriebataljon, een geniecompagnie, een herstelcompagnie, geneeskundige ondersteuning en een deel van 42 Pantserinfanteriebataljon Regiment Limburgse Jagers gereed voor de VJTF van de NATO Response Force.

Intense Fuselier past volledig in die gedachte, want deze oefening begon twee dagen van tevoren met een alert tot inzet. In deze stand-by-fase dienen de eenheden zich namelijk binnen twee tot vijf dagen gereed te maken voor vertrek. “Als op de spreekwoordelijke knop wordt gedrukt, moet alles voorbereid zijn en soepel verlopen”, vertelt luitenant-kolonel b.d. Jan Verwoerd. De projectofficier trof samen met de brigade alle voorbereidingen op de flitsmachtfase.

“43 Gemechaniseerde Brigade heeft de beurt vóór ons gehad en daar hebben we een hoop kennis opgehaald. We hebben logistieke straten ingericht, speciale bewegwijzering aangebracht op de kazernes, aanvoerwijzen van munitie uitgedacht en procedures uitgetest. Het logistieke proces is enorm omvangrijk.” 

En dat terwijl het geen geheim is dat de krijgsmacht kampt met vele vacatures en herstelt van alle bezuinigingen. Daarbij leverde 13 Lichte Brigade in 2022 veel instructeurs voor de operatie Interflex in het Verenigd Koninkrijk en leveren ze dit jaar wederom vaak instructeurs.

Een flinke opgave, brigadebreed, stelt Verwoerd. “We moeten creatief zijn. Er lag bijvoorbeeld een NAVO-eis voor twee brugleggende tanks die we binnen de eigen eenheid niet hadden. Daarvoor hebben we collega-eenheden moeten aanspreken.” Of: “De Deltacompagnie mist vulling, hierin krijgen we ondersteuning van 42BVE. We hebben ervoor gekozen een volledige groep organiek in te zetten.”

Ieder moment

De noodzaak staat bij eenieder scherp op het netvlies, merkt hij. “Voor de oorlog in Oekraïne leek de gedachte: de flitsmacht bestaat al jaren, van alarmering zal het wel nooit komen. Tot de VJTF vorig jaar voor het eerst werd geactiveerd. Iedereen weet: het kán ieder moment gebeuren.”

Dit heeft de nodige gevolgen gehad. De stand-by-fase is als een uitzending aangelopen, beschrijft Verwoerd. “Met meerdere thuisfrontinformatiedagen hebben we uitgelegd wat de VJTF is en wat militair en thuisfront eventueel kunnen verwachten.”

Voor de mens

Liggend in een ligsleuf in België vindt soldaat-1 Serge de opgave niet meer dan normaal. Hij zit nu een jaar bij het zwarewapenpeloton. Voor hem in ruimte een sector om te bewaken, voor hem in tijd een vol oefenprogramma komend jaar. “Ik vind het juist mooi. Dit is uiteindelijk waarom je dit werk wilt doen.”

Het moge duidelijk zijn: “De infanterist is niet gemaakt om op de kazerne te houden”, zegt luitenant-kolonel Niels, commandant 17 Painfbat. Intense Fuselier is op bataljonsniveau een beoefening van het alarm, de verplaatsingen en de acties an sich bewijzen dat de vereisten voor de VJTF ook daadwerkelijk behaald worden. “Binnen de compagnieën wordt getraind op eigen niveau. Nu is het nog een oefening, maar het kan zomaar menens worden.”

Hij merkt opperste concentratie en een grote wil om bij te dragen. Of het nou gaat om operatie Interflex of oefening Intense Fuselier. “In het slechtste geval zeggen onze mensen familie en vrienden niet voor twee weken oefening gedag. Het kan een vaarwel voor maanden zijn, want bij een daadwerkelijke opdracht vanuit de NAVO gaan we meteen door naar inzetgebied. Er is een grote wil de klus te klaren.” Maar een jaar lang gereedstaan: “We vragen nogal wat hen én hun thuisfront. Daar moeten we niet aan voorbijgaan.”

Terug naar de stilte

Zo ver is het nu, gelukkig, nog niet. Luidkeels dirigeert luitenant Frank zijn mannen over het veld. De oefenvijand lijkt verslagen, maar het onherbergzame terrein biedt vele schuilplekken. Het zuiveren van het gebied is dan ook de opdracht die voor de Alfa-compagnie die ochtend rest. “Het is stil op de comms. Vooralsnog een goed teken.”