Thuisfrontcomité op missie

‘Ik zocht beeld en geluid bij de verhalen’

Wendy Vandewall had in september een bijzondere missie. De voorzitter van het Thuisfrontcomité van 13 Lichte Brigade was vier dagen op uitzending in Litouwen. “Geloof het of niet: ik heb hier vakantiedagen voor opgenomen.”

Gewapend met notitieboek, een grote glimlach en een luisterend oor loopt ze over het kazerneterrein in Rukla en door het oefengebied in Pabrade. Tussen de groene vlekkenpakken springt haar blauwe Thuisfronttrui er meteen uit. Elke seconde in Litouwen benut ze om unieke en waardevolle informatie binnen te halen.

Wat is jouw missie hier?

“Ik ben nu bijna zes jaar voorzitter van het Thuisfrontcomité van 13 Lichte Brigade, dat bestaat uit achttien vrijwilligers. Wij zetten ons in voor het thuisfront van de militair op uitzending. Maar als burger is het toch lastig inbeelden hoe het in uitzendgebied is als je er nooit bent geweest. Ik zocht beeld en geluid bij de verhalen, zodat ik dit uit eigen hand kan vertellen aan het thuisfront van uitgezonden militairen. Zo belandde ik hier in Litouwen. Uniek.”

Spannend?

“Neuh, niet echt. Ik ben vrij relaxed”, voegt ze meteen toe. “Al is Litouwen een missiegebied, het dreigingsniveau is acceptabel. Wel zijn hier een paar veiligheidsregels omtrent het gebruik van je telefoon, vanwege de cyberdreiging. Niet meer dan begrijpelijk. 

Wat helpt is dat ik zonder al te veel verwachtingen het vliegtuig ben ingestapt. Elke dag lopen hier Nederlandse mannen en vrouwen rond die eten, drinken, slapen, werken, sporten… hoewel ik misschien geen militair ben, kan ik het hier dan vast wel een paar dagen volhouden.”

Hoe ben je bij het comité verzeild geraakt?

“Het begon bij het Operationeel Ondersteuningscommando Land. Mijn partner is genist. Hij ging in 2014 op uitzending en dat was niet de eerste keer. Ik merkte dat ik het als thuisblijver lastig vond aansluiting te vinden bij mijn omgeving. Ik zocht mensen die in hetzelfde schuitje zaten. Daarom werd ik als vrijwilliger actief bij OOCL, waarna ik in 2017 voorzitter van het comité bij 13 Lichte Brigade werd. Goeie zaak, want tot dan hadden de andere eenheden zoals de commando’s, 11 Luchtmobiele Brigade, 43 Gemechaniseerde Brigade en dus het OOCL al wél een thuisfrontcomité.”

Waarom is het comité zo belangrijk?

“De militair gaat op uitzending; het thuisfront eigenlijk ook. We willen in woord en beeld begrijpelijk maken hoe de groene wereld in elkaar steekt. Mensen vroegen mij als thuisblijver vaak: hoe gaat het met je partner? De vraag hoe het met míj ging bleef vaak uit. Het antwoord op die vraag is net zo belangrijk. Als het met het thuisfront goed gaat, kan de militair pas goed zijn  of haar werk doen.

Daarom hebben we veel contact met het thuisfront. Voor de missie, tijdens een thuisfrontinformatiedag. Bij vertrek proberen we op de luchthaven te zijn. Tijdens de missie hebben we twee thuisfrontcontactdagen. De eerste staat in het teken van de verbinding met het missiegebied. De tweede focust op de terugkomst van de militair. Naderhand volgt de medaille-uitreiking, waar wij de anjers en de kindermedailles verzorgen.”

Klinkt als een aardige kluif. Een fulltime baan?

“Haha, dat zou kunnen, maar we runnen het als vrijwilligers samen. Eigenlijk werk ik als projectleider bij een grote gemeente. Hiervoor heb ik meerdere hotels gerund. Zorgen dat mensen het goed hebben zit een beetje in mijn bloed”, glimlacht ze. Toen de kans zich voordeed om naar Litouwen te gaan, twijfelde ze geen moment. “Wel een bijzonder verlof. Geloof het of niet: ik heb dus vakantiedagen opgenomen om naar een missiegebied te gaan.”

Wendy ging voor de full experience. De Nederlandse militairen van deze rotatie liggen in de harde behuizing. De voorzitter van het comité lag met de andere werkbezoekers in een tent. ’s Nachts werd ze gewekt door het doordringende geloei van een aggregaat dat zonder diesel zat. Dat betekent: uit je bed en de tank vullen, in het holst van de frisse Litouwse nacht. “Het verblijf was helemaal prima. Juist leuk dat we zo’n militaire setting mochten ervaren.”

Wat haal je uit je bezoek?

“De sfeer binnen de club is erg goed. Ik ben met veel mensen in gesprek gegaan. Sluiten we aan bij de behoeften? Wat horen de militairen van thuis? Ik kreeg veel feedback. De planning van onze thuisfrontactiviteiten vraagt om een goede afstemming met het missiegebied. Dit blijft per missie een uitdaging omdat het zeer nauw komt. De samenwerking tussen de brigade in Nederland en het missiegebied is dan ook cruciaal om de activiteiten te laten slagen én de juiste aansluiting te maken tussen thuisfront en missie.

Een ander focuspunt is de cyberdreiging. We kunnen nóg duidelijker maken aan het thuisfront wat wel en niet gecommuniceerd kan worden over de telefoon of via apps. Daarnaast hadden de militairen veel leuke ideeën om het thuisfront een kijkje achter de schermen bij de missie te geven door middel van video’s. We gaan kijken wat we kunnen doen in de toekomst.

Ook al kun je het nooit voor iedereen goed doen, onze inzet voor het thuisfront wordt erg gewaardeerd. We kunnen het verdriet en het gemis van het thuisfront niet wegnemen. We begrijpen daarentegen wel heel goed wat iemand meemaakt en proberen de situatie draaglijker te maken.

Voor mij persoonlijk is het erg waardevol hier te zijn en de missie te ervaren. Ik heb nu echt een beeld van waar onze militairen belanden hier in Litouwen, hoe de kazerne eruitziet, hoe ze hun dag doormaken en waar ze tegenaanlopen, plus waar wij als thuisfrontcomité nog meer aansluiting kunnen vinden. Dat gaat me in de toekomst enorm helpen om het beeld van de missie beter over te brengen aan het thuisfront.”