Tekst KAP Jaap Wolting
Foto Louis Meulstee
X-300 waardevol voor boots on the ground
Even over die bomen gluren zodat je ziet welke hindernissen de tegenstander opwerpt. Hoog boven een vijandelijke infanteriecompagnie hangen zonder dat ze door hebben dat ze gefilmd worden. Een Apache van de coalitie live mee laten kijken zodat hij zo lang mogelijk in dekking kan blijven. Allemaal mogelijk. Hoe? Door het JISTARC te bellen en te vragen of 107 Aerial Systems Battery mag meedoen. Mits ze de X-300 Integrator meenemen uiteraard…
‘Uitzonderlijk dat we nu deze asset hebben’
Dit onbemande vliegtuig, opvolger van de ScanEagle, zorgt voor een enorme kwalitatieve upgrade van de situational awareness. Tijdens oefening Falcon Stoter, afgelopen september, genereerde het in de Marnewaard beelden voor 13 Infanteriebataljon van 11 Luchtmobiele Brigade.
Kapitein Bas, hoofd Sectie 2 was lovend: “Aan de hand van de dronebeelden beslissen we kort voor de actie of we volgens plan door kunnen gaan. We hebben een bepaald verloop van de actie in gedachten, de beelden kunnen bevestigen of we het bij het juiste eind hebben. Voldoet het terrein aan onze verwachting of liggen er hindernissen? Is de vijand op de positie die we verwachten… en hoe sterk ziet die eruit? Zijn er nog andere aanvalsdoelen? Het is uitzonderlijk dat 107 Aerial Systems Battery aan ons bataljon is toegevoegd. Meestal zijn ze een brigadecapaciteit en kijken alleen collega’s op hoger niveau mee met de dronebeelden of de intell-rapportages die hun analisten maken. Dit keer heb ik veel geleerd over hun capaciteiten en welke voordelen die voor ons hebben. Ik vind de samenwerking absoluut voor herhaling vatbaar omdat het grote meerwaarde heeft om in te zoomen op terrein en vijand. Hoe meer je weet hoe beter. Niet alleen vooraf, maar ook tijdens een actie maakt het ons een stuk wijzer. We kunnen altijd nog bijsturen.”
We gaan nóg heimelijker optreden’
Heimelijker, effectiever
“De ervaringen tot nu toe zijn laaiend positief”, vervolgt Joachim over de rol van zijn eenheid tijdens oefening Falcon Stoter. “Ik denk dat ik niet overdrijf als ik zeg dat als dit een oorlogssituatie zou zijn, we levens gered hadden. Nu zijn we vrij summier uitgerust qua sensoren, maar we krijgen er in de toekomst middelen bij waardoor we heimelijker en effectiever kunnen optreden. Als we de nieuwe sensoren inzetten is het beeld wat we genereren nog beter, waardoor we nog hoger kunnen vliegen en nog minder zichtbaar zijn. Dat maakt het voor de klant interessanter. De kracht zit hem overigens niet alleen in het plaatje dat je ziet, maar ook in het product wat onze beeldanalisten maken. Hoe beter de analist, hoe beter de situational awareness voor de vent op de grond.”
Uitdagingen
Het vliegen met de Integrator is in Nederland nogal seizoensgebonden. De X-300 heeft geen interne verwarming, geen wielen en is beperkt waterdicht. Als het vriest en er icing optreedt, blijft het toestel aan de grond. Hij weegt maar veertig kilo en heeft daardoor moeite met harde windstoten. Bovendien moet het zicht dusdanig goed zijn dat het ook nog nut heeft om te lanceren. “Kijk je dan naar het Nederlandse klimaat, valt het vier tot zes maanden in het jaar gruwelijk tegen”, aldus Joachim. “Teveel wind, te koud, teveel neerslag. Daarnaast heb je nog de logistieke uitdaging en moet je de beschikking hebben over luchtruim. Daar komt heel veel regelgeving bij kijken. Zo brengen bepaalde vlieggebieden bepaalde ervaringseisen met zich mee.”
‘We streamen ook naar de Apaches’
Manned Unmanned Teaming
Adjudant Johan Blom, mission manager bij ‘107’ vult aan: “Wat hier zo mooi aan is, is dat er zoveel zaken bij elkaar komen. Infanterie op de grond, 336 Squadron dat met C-130’s cargodrops oefent, de Chinooks die de infanterie steunen. Met de Apaches trainen wij dan weer het zogenaamde Manned Unmanned Teaming. Wij proberen in dat kader doelen op te sporen voor de Apaches, die beelden streamen we naar ze. Dat versnelt de doelopsporing terwijl een Apache dan langer zelf in dekking kan blijven. En in dat hele plaatje met al die oefenende eenheden blijf je constant nadenken over wanneer we dan kunnen vliegen met onze Integrator. Daarnaast werken we deze oefening ook nog eens met Luxemburgers en Belgen.
Wat echt de kracht van Falcon Stoter is, is dat we elke dag beter worden. Een goed voorbeeld is tijdmanagement. Daar worden we steeds beter in. Gisteren dacht ik dat het handig zou zijn voor ons – omdat we ook mensen moeten opleiden – om zowel ’s ochtends als ’s middags maar twee uur voor 13 Infbat te vliegen. Zodat wij in de resterende uren kunnen focussen op de ground equipment opleiding. Maar toen kreeg ik van de infanterie te horen dat ze zoveel events hadden dat ze gewoon één lange vlucht wilden. Uiteindelijk maak je een nieuw plan waar iedereen blij van wordt; 13 Infbat, onze School en de ground crew die met de Integrator werkt.”
