02

Dit artikel hoort bij: Landmacht 03

Slingery met de genie

Tekst KAP Saminna van den Bulk
Foto SGT Cinthia Nijssen

Obstacle & Mine-peloton in actie

Vlieggeweld, zware ladingen en de inzet van pure kracht. De eerste week van maart stond in het teken van ‘slingery’ op en rond Vliegbasis Deelen. Een kans die het nieuwe Obstacle & Mine-peloton van 11 Luchtmobiele Brigade aangreep om te trainen in een tactisch scenario.

WOENSDAG 3 MAART, 09.30  

Nog voor er überhaupt een heli in de lucht hangt, sleutelen de genisten van het Obstacle & Mine-peloton van 11 LMB al naast de baan aan een groot groen gevaarte: de Medium Girder Bridge (MGB). Deze vaste oeververbinding is hét middel om een natuurlijke hindernis te overwinnen. 

Spierballen van het Obstacle & Mine-peloton, gecombineerd met de mechanische kracht van de Werklust.

Het assembleren gebeurt onder tijdsdruk. Want, vertelt eerste luitenant en pelotonscommandant Stan: “We bootsen een tactisch scenario na. De MGB wordt gebouwd op een veilige locatie, waarna ‘ie samen met onze mensen per heli ingevlogen wordt naar de locatie van de wateroversteek. We trainen alsof er een eenheid achter ons aankomt die in hun voortzetting van ons afhankelijk is.”

‘Eigenlijk schuiven onze gasten 1 groot bouwpakket in elkaar’

Wie langs de kant staat en hoort dat een brug van 9 meter lang in korte tijd met de hand samengesteld moet worden, krabt zich even achter de oren. Maar zodra de genisten aan de slag gaan, vormen de contouren zich razendsnel. Stan: “Eigenlijk schuiven onze gasten 1 groot bouwpakket in elkaar. Je kunt de MGB verlengen tot bijna 50 meter. Hier hebben we gekozen voor een MGB van 5 velden: met duizenden kilo’s gaat dat al richting de max die een Chinook kan vervoeren.”

Maar het is niet het enige dat de mannen die dag erna zullen verplaatsen. “Er wordt morgen ook een Bozena gevlogen. Dit mine clearance-systeem is al eens eerder per heli vervoerd. We gaan testen of het voor de uitvoer van onze taken een handig middel is.”

Eerste luitenant Stan: “Hier hebben we gekozen voor een MGB van 5 velden: met duizenden kilo’s gaat dat al richting de max die een Chinook kan vervoeren.”

Al met al is het een unieke oefening en een prachtkans om te kijken waar het peloton staat. Kracht te over: vrijwel moeiteloos tillen 4 man een bovenpaneel van bijna 200 kilo van zijn plaats. Maar waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? De Werklust draagt daarom ook een steentje bij. Dan is de brug gereed voor de rigger marshallers

Grotere toolbox aan genisten

In 2019 werd 11 Geniecompagnie van 11 LMB uitgebreid van 4 naar 5 pelotons, om de balans tussen combat en combat support-eenheden te herstellen, voor een verbeterde geniesteun voor 11LMB. Het Obstacle & Mine-peloton is het nieuwste peloton, gespecialiseerd in het leveren van geniesteun met behulp van zwaardere middelen. 

De focus ligt op de (counter) mobility, bescherming (zoals het opwerpen van hindernissen) en mobiliteit. Algemene genietaken, zoals het aanleggen van een vooruitgeschoven post, kun je ook aan ze overlaten. Daarbij behoort Airfield Damage Repair tot hun takenpakket: het snel repareren van een landingsbaan. Voor die taken is de eenheid nu volop bezig nieuwe middelen aan te schaffen. Daarom bekijken ze dus ook het mogelijke gebruik van de Bozena als breach-middel. 

Het peloton kan straks zowel airborne (met parachutes), air assault (met gevechts- en transportheli’s tijdens offensieve operaties) als bij tactical airlanding operations (transportvliegtuig landt in inzetgebied, zet personeel en materieel af) ingezet worden. Buiten de Nederlandse luchtmobiele genie-eenheden zijn alleen de Amerikanen en de Britten daartoe in staat met betrekking tot Airfield Damage Repair. “Dat maakt dit een uniek peloton; de inzet is heel divers en dynamisch”, zegt Stan.

DONDERDAG 4 MAART, 08.30 

Een vrijwel verlaten, mistige vliegbasis in de kou. Onder de MGB: het gerinkel van kettingen, een wirwar van voeten en hier en daar een rondfladderende IK. 

Sleutelende en knopende genisten, naast en onder de brug.

De laatste fase van de voorbereiding op de slingery is voor de rigger marshallers, die de brug prepareren voor luchttransport. Alles wat kan bewegen, borgen ze. Eerst knopen ze tientallen touwtjes, daarna klikken ze de 20 dekliggers op het frame van de brug. 

Met kettingen aan de onderzijde, wat een enorm gepriegel oplevert onder de brug, monteren de genisten de velden van aluminium balken aan elkaar vast. Daarna volgen de opritliggers die afgestript op de bovenzijde van de brug worden vervoerd. De laatste handelingen: het plaatsen van de kettingen, die straks aan de heli bevestigd worden. 

De laatste dekligger vindt zijn weg naar de MGB.
Links de Bozena, rechts z'n frame die op de voorkant komt.

Ook hier gebeurt alles onder tijdsdruk: de mannen krijgen een paar uur om de brug gereed te maken voor vervoer per Chinook. En, daarnaast, om de Bozena even verderop te wegen en voor te bereiden op luchttransport. De luchtmacht vervoert het apparaat in 2 delen: het frame dat voor de machine komt reist per Cougar, het apparaat zelf wordt getransporteerd met de Chinook. En dat is nodig: de Bozena is een klein zwaargewicht van wederom duizenden kilo’s. 

De puntjes gaan rap op de i, maar geen detail wordt overgeslagen. 2 Landing Point Commanders controleren de eigen lading uitgebreid, voor het vlieggeweld kan beginnen. 

DONDERDAG 4 MAART, 14.30 

Gespannen gezichten rondom de geul op de Arnhemse Heide, de zelfgefabriceerde ‘natuurlijke’ hindernis. Nadat de ladingen onder de 3 heli’s zijn bevestigd, vertrekt de wave. Aan de hemel verschijnt een Cougar, die het frame van de Bozena in de heide dropt, met in het kielzog de Chinook met de Bozena, die naast het frame wordt geplaatst. 

Het moment suprême breekt aan bij het binnenvliegen van de laatste Chinook, met daaronder het 9 meter metende gevaarte. De MGB lijkt in de lucht maar een fractie kleiner dan de romp van de heli. Hooverend boven de geul plaatst de helikoptercrew de brug met uiterste precisie. 

De grootse Chinook met de massale brug.

Zand stuift op, takken vliegen door de lucht. In de brown out is het even gissen of de missie geslaagd is, maar als de Chinook opstijgt ligt de MGB keurig op zijn plaats. 

Dan is het game time voor de luchtmobiele genisten. Eenmaal uit de Chinook gestegen bewegen zij vlinderend richting ‘hun’ brug. Gecamoufleerd en gewapend werpen zij zich op de MGB. Vanochtend nog engineers, vanmiddag onherkenbare vechtmachines. 

De brug wordt beveiligd. De aangesnelde genisten ontdoen de brug van de kettingen en maken de 4 opritliggers los, die de halve meter van grond tot de rand van de MGB overbruggen.

In een flits is het gedaan. Dat de brug zijn werk doet, bewijst Stan wanneer hij de MB over de brug stuurt. Even is er tijd om adem te halen en het resultaat van anderhalve dag werk te aanschouwen.

EN DAN... ?

Terug naar de orde van de dag. Demonteren. Opruimen.