Missie Afghanistan op vaandels

Vaandelopschrift voor indrukwekkende periode

In totaal 18 eenheden van landmacht, luchtmacht en marine mogen op hun vaandel vermelden dat zij in Afghanistan hebben gevochten. Koning Willem-Alexander zette onlangs zijn handtekening onder het Koninklijk Besluit.

Aan deze toekenning ging uitgebreide research vooraf. 3 jaar lang deed de Traditiecommissie Krijgsmacht onderzoek naar wat de eenheden in Afghanistan deden. Hun optreden werd getoetst aan de criteria moed, beleidvol en dapper optreden, en of zij zich aan de wettelijke grenzen hielden. Eenheden krijgen sinds de 19e eeuw ‘eervolle vermeldingen’ op hun vaandel of standaard. Soms gebeurde dat op een willekeurig gekozen moment, meestal echter kregen eenheden tegelijk toestemming voor een opschrift. Dat gebeurde bijvoorbeeld na de gevechten bij Quatre Bras (Waterloo) in 1815 en na de strijd in Nederlands-Indië (1945 – 1950).

Welke vaandels en standaarden krijgen een (toegevoegd) opschrift?

• Het vaandel van het Korps Commandotroepen: ‘Uruzgan 2006 – 2007 & Helmand, Kandahar en Uruzgan 2009 – 2010’ in verband met het uitvoeren van speciale operaties.
• Het vaandel van het Garderegiment Grenadiers en Jagers: ‘Sangin 2007’ in verband met zijn bijdrage als reservecompagnie van het zuidelijke regionale commando van ISAF bij de inname van Sangin.
• Het vaandel van het Regiment Van Heutsz: ‘Noord-Kandahar 2006 en Uruzgan 2006 – 2009’ in verband met de verdediging van de Forward Operating Base ‘Martello’ in 2006, de gevechtsoperaties in Uruzgan van 2006 – 2009 alsmede de inzet van de doorgunners voor de transporthelikopters.
• Het vaandel van het Regiment Stoottroepen Prins Bernhard: ‘Uruzgan 2007’ in verband met de gevechtsacties in Uruzgan.
• Het vaandel van het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene: ‘Derafshan 2007’ in verband met diverse gevechtsacties in de Derafshan-vallei.
• Het vaandel van het Regiment Limburgse Jagers: ‘Uruzgan 2007’ in verband met de gevechtsoperaties in Uruzgan.
• Het Regiment Infanterie Oranje Gelderland: ‘Sar Regin 2008’ in verband met de gevechten in de omgeving van Sar Regin in de Mirabad-vallei.
• Het Regiment Infanterie Johan Willem Friso: ‘Noord-Kandahar en Uruzgan 2006’ in verband met de gevechtsacties in 2006 als onderdeel van de Deployment Task Force en Battle Group-1 in Noord-Kandahar en Uruzgan.
• De standaard van het Regiment Huzaren van Boreel: ‘Uruzgan 2006 – 2010’ in verband met zijn inlichtingen- en manoeuvretaak door de inzet van ISTAR-modules, verkenningspelotons en een infanteriecompagnie.
• De standaard van het Korps Veldartillerie: ‘Uruzgan 2006 – 2007’ in verband met de inzet van de Forward Observers en Forward Air Controllers als essentieel onderdeel van de vuursteunketen.
• De standaard van het Korps Rijdende Artillerie: ‘Uruzgan 2007 – 2009’ in verband met de inzet van de Forward Observers en Forward Air Controllers als essentieel onderdeel van de vuursteunketen, alsmede de inzet van de mortiergroepen in 2007.
• Het vaandel van het Regiment Genietroepen: ‘Zuid-Afghanistan 2006 – 2010’ in verband met de geniesteun te velde, waaronder het opsporen van geïmproviseerde explosieven waarmee het regiment de weg baande.
• Het vaandel van het Regiment Verbindingstroepen: ‘Zuid-Afghanistan 2006 – 2010’ in verband met het garanderen van commandovoering te velde en zijn bijdrage met elektronische oorlogvoering.
• Het vaandel van het Regiment Geneeskundige Troepen: ‘Uruzgan 2006 – 2010’ in verband met het leveren van geneeskundige verzorging onder gevechtsomstandigheden in Uruzgan.
• Het vaandel van het Regiment Technische Troepen: ‘Uruzgan 2006 – 2010’ in verband met de bijdragen van explosievenopruimingsploegen, alsmede onderhouds-, diagnose- en bergingsgroepen te velde in Uruzgan.
• Het vaandel van het Regiment Bevoorradings- en Transporttroepen: ‘Zuid-Afghanistan 2006 – 2011’ in verband met de logistieke ondersteuning te velde en de bevoorradingskonvooien in Zuid-Afghanistan.
• Het vaandel van de Koninklijke Luchtmacht: ‘Afghanistan 2002 – 2014’ in verband met het geïntegreerde helikopteroptreden, de inzet van jacht- en transportvliegtuigen en de inzet van het luchtmachtpersoneel van de Explosieven Opruimingsdienst.
• Het vaandel van het Korps Mariniers: ‘Helmand, Kandahar en Uruzgan’ in verband met het uitvoeren van speciale en reguliere gevechtsoperaties van 2006 tot 2010 in Helmand, Kandahar en Uruzgan.

Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Martin Wijnen: “Deze eervolle vermeldingen maken me trots. Op ons krijgsmachtdeel, maar vooral op al die mannen en vrouwen die in Afghanistan hebben gestreden. We wisten natuurlijk dat onze mensen moed toonden, en beleidvol en dapper optraden. Dat ze nu ook op hun vaandel of standaard de erkenning zien dat ze in Afghanistan vochten, is naast een geweldige blijk van waardering ook nog eens een prachtig eerbetoon aan diegenen die er gewond raakten of zelfs het hoogste offer brachten.”

Belang van vaandel en standaard

Het vaandel is de ‘vlag’ van een eenheid, geschonken door de koning of koningin. Erop staat de gestileerde eerste letter of het monogram van de naam van het staatshoofd. Nu dus de ‘W’ van Willem-Alexander. Als de vlag is bevestigd aan een lange stok, heet het een vaandel. Eenheden te paard konden daar niet mee uit de voeten en kregen daarom een kleinere vlag met een korte stok: de standaard. De opschriften op vaandels worden altijd door of namens de vorst uitgereikt. Vroeger namen de troepen de vaandels mee als ze ten strijde trokken, en dienden ze als verzamelpunten. Tegenwoordig staat een vaandel symbool voor saamhorigheid, en trouw van de eenheid aan de vorst. De eretekens nemen nog altijd een belangrijke plaats in bij officiële ceremonies zoals beëdigingen en commando-overdrachten.