Tekst RITM Djenna Perreijn
Foto archief Mediacentrum Defensie

Altijd paraat voor de eilanden

Na 4 maanden in de West krijgen alle militairen een onderscheidingsteken waarin de complete samenwerking tussen de landmacht en marine is gevat. De 6 sterren staan voor de eilanden Aruba, Bonaire, Curaçao, Sint-Maarten, Saba en Sint-Eustatius. ‘Semper Paratus Insulis’ betekent ‘Altijd paraat voor de eilanden’.
Majoor Marcel Krul werkt sinds 4 jaar in het Caribisch gebied als uitwisselingsofficier CLAS.

Het oefenprogramma van de Compagnie in de West (CIDW) wordt de laatste jaren steeds vaker gefrustreerd door echte inzet. Recent nog werd oefening Carribean Coast geannulleerd zodat 550 collega's hulp konden bieden op de Bahama's na het verwoestende effect van orkaan Dorian. “Dat is waar je het voor doet”, aldus majoor Marcel Krul, uitwisselingsofficier CLAS.

Op Curaçao wanen militairen zich tussen de rotsen en stekelplanten even in snikheet en kurkdroog Afghanistan. Een oefenwalhalla waar militairen zich goed kunnen inleven, weet majoor Marcel Krul, sinds 4 jaar in het Caribisch gebied als uitwisselingsofficier CLAS. “Door te oefenen onder verzwaarde omstandigheden werken ze aan hun eigen gereedstelling, zijn we zichtbaar aanwezig en gereed voor eventuele ‘echte’ inzet.” 

De Compagnie in de West, op dit moment de B-cie van 13 Infanteriebataljon (11LMB) vervult ook ceremoniële taken, zoals tijdens de Opening der Staten op Curaçao, vergelijkbaar met Prinsjesdag in Nederland.

Elke 4 maanden maakt een nieuwe compagnie van de landmacht gretig gebruik van de oefenmogelijkheden die er in Europa nu eenmaal niet zijn. “De ervaring bij de meesten is dat de tijd vliegt. Vooral doordat hun tijdelijke tewerkstelling steeds vaker uitdraait op daadwerkelijke inzet. Oefenen en inzet lopen hier altijd door elkaar en de afwisseling gaat meestal heel snel.” De verzoeken zijn altijd ter ondersteuning van de lokale overheid en veiligheidsdiensten.

Tijdens een anti-drugsoperatie is het de searchers van landmacht en marine er alles aan gelegen om verboden middelen te vinden. Volgens Amerikaanse intell ligt er 2.000 kilo drugs aan boord.

Zon zee en zaligheid?

Om maar meteen een vooroordeel uit de weg te helpen: 4 maanden tewerkgesteld in de West betekent niet zon, zee en zaligheid. “De eenheden van C-ZMCARIB zijn fulltime bezig met het uitvoeren van de hoofdtaken.” De CIDW op Curaçao heeft als hoofdtaak het beschermen van de integriteit en de belangen van het grondgebied van de 6 eilanden. Daarnaast bevordert de aanwezigheid de internationale rechtsorde en stabiliteit, en ondersteunt de CIDW civiele autoriteiten door het leveren van militaire bijstand. “Er wordt flink geoefend, maar ook vaak echte inzet geleverd.” 

Mensen helpen

De CIDW valt onder het bevel van de Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied, brigadegeneraal der mariniers Peter Jan de Vin. “Hij verstoort ons oefenprogramma maar al te graag”, lacht Krul. “Echte inzet is immers waarvoor je het als militair doet. Daar leer je het meeste van. Bovendien is het fijn om mensen te kunnen helpen.”

De omstandigheden op Curaçao, zoals de vegetatie en het klimaat, lijken sterk op die in sommige missiegebieden. Tijdens de oefening Tigerfeet wordt gekeken welke groep van de CIDW in die omstandigheden het beste presteert. Archieffoto’s uit 2018.

De West is op geopolitiek vlak een dynamische omgeving. Zo wisselen de regeringen vaak: op Sint-Maarten 9 maal in 10 jaar. Ook de slechte economische en politieke situatie in Venezuela heeft invloed op de Benedenwindse Eilanden. Verder zijn er al langer spanningen rondom olieraffinaderij Isla. Het bedrijf wordt geleaset door het Venezolaanse staatsoliebedrijf en lag maandenlang nagenoeg stil vanwege Amerikaanse sancties.

Militairen van de Compagnie in de West delen voedsel uit op Sint-Maarten na orkaan Irma in 2017. Archieffoto’s uit 2018.

Een belangrijke oorzaak voor de toenemende inzet zijn de natuurrampen die in hevigheid toenemen. In september werd oefening Caribbean Coast geannuleerd om met 550 militairen hulp te bieden op Great Abaco, een eiland in de Bahama’s met circa 17.000 inwoners. Het eiland werd hard getroffen door Dorian, een orkaan van de zwaarste categorie. En na orkanen Harvey, Irma en Maria hielpen 2 jaar geleden op Sint-Maarten 1.000 Nederlandse militairen, waaronder natuurlijk die van de CIDW. 

Zoeken in het gevang

Drugs, wapens, geld, telefoons, USB-sticks: zomaar een greep uit de tientallen items die searchers van de CIDW in de Curaçaose gevangenis in beslag nemen. 1 van de taken die de militairen in de West hebben, is het ondersteunen van de veiligheidsdiensten. De gevangenis vraagt regelmatig om hun specialistische zoekcapaciteit. Samen met het lokale politiekorps en het Interventie Bijstand Team (bewakers, red.), zodat ze van elkaars ervaring kunnen leren.

Drones droppen regelmatig verboden items op de binnenplaats. “De gevangenen hebben vervolgens veel tijd hun spullen goed te verstoppen. Maar als wij gaan zoeken, mogen er geen gedetineerden in het celblok zijn zodat ze niet zien hoe we te werk gaan", vertelt sergeant Maurice. Het Centrum voor Detentie en Correctie Curaçao ziet er anders uit dan de gevangenissen die we in Nederland gewend zijn. “De muren vol afgebladderde verf, een gore, stalen toiletpot. Maar ja, het is ook een heel ander land. De searchtechnieken blijven hetzelfde. Voor ons is het een prachtig object om de skills te onderhouden. Denk aan toiletpotten, matrassen, plafondplaten: we pluizen alles uit.” De meest creatieve verstopplekken deelt de sergeant niet: “Ik wil mensen niet op ideeën brengen.” 

Even wennen

10 jaar geleden nam de CIDW de taken over van de opgeheven 31 Infanteriecompagnie van het Korps Mariniers. “Destijds werd dit gezien als een tijdelijke bezuinigingsmaatregel. Er heerste in beginsel een bepaalde rivaliteit tussen de landmacht en marine in de West. Tegenwoordig merk ik daar weinig van en wordt de CIDW als een volwaardige operationele eenheid van C-ZMCARIB beschouwd. De marine heeft wel een eigen cultuur en eigen werkwijze. Daar moeten de landmachters vaak nog even aan wennen.”