04

Dit artikel hoort bij: Landmacht 01

Van gevecht naar gevang

Tekst KAP Jaap Wolting
Foto Valerie Kuypers

‘Even bellen is geen optie’

CLAS’ sectie Casecoördinatie coördineert bij complexe gevallen waarbij gangbare zorg de cirkel moeilijk rond krijgt. Dat kan gaan om sociale problemen, ongevallen of aandacht voor nabestaanden. Hun slogan: ‘of we vinden een weg, of we maken er één’. Vaak is de zoektocht naar het ontbrekende puzzelstukje tijdrovend. Als alles op zijn plaats valt, is dat een enorme opluchting. In dit tweede artikel van een drieluik, het verhaal van oud-militair Dennis.

Vroeger was het makkelijk om bij ‘m op de koffie te gaan. Je belde voor een afspraak. Reed de kazerne op. Liet weten dat je voor het KEK-gebouw stond. 2 minuten later kreeg je een vriendschappelijke klap op je schouder. ‘Hey, kerel!’

Die tijden zijn voorbij… Om Dennis nu te zien, moet je je melden bij de Penitentiaire Inrichting Vught (P.I. Vught), het complex waar Willem Holleeder ook achter de tralies zit, dat 9 verschillende regimes kent waaronder de terrorismeafdeling, en waar enkele gevangenen zelfs als ze luchten nog geflankeerd worden door 4 man personeel. 

Lichte tred

Dennis vandaag ‘even bellen’ is geen optie. Immers: geen telefoon in de bajes. Langs de beveiliging, door de scanner. Dan een laatste loodzware deur. Wachten tot hij aan de andere kant van het glas verschijnt. Daar komt hij met lichte tred op z’n gemakkie aangewandeld in ‘tenue soepel’. Witte Nikes, kaki cargobroek, flex donkerblauw trainingsjasje – wel met dikke letters ‘Dienst Justitiële Inrichtingen’ erop natuurlijk.

Dan steekt hij de sleutel in het slot, zwaait de deur open. “Ik verwacht bezoek”, kondigt hij zich met een brede grijns aan. Z’n shift – hij is ‘zorg- en behandel inrichtingswerker’ op de afdeling Psychiatrie – begint pas over een paar uur en voor hij aan het werk moet hebben we dus ruim de tijd om te praten. 

Om Dennis nu te zien, moet je je melden bij de Penitentiaire Inrichting Vught.

Chaos en onzekerheid

Dennis draaide 3 missies in Irak en Afghanistan. Woorden die zijn laatste uitzending het beste omschrijven? “Chaos, onzekerheid, anarchie”. Die onrust neemt hij jammer genoeg mee terug naar Nederland. De korporaal-1 heeft het na thuiskomst zwaar. Hij heeft het moeilijk. Hij lijdt, jarenlang. Dennis – gediagnostiseerd met PTSS – vertelt: “En dat terwijl de eerste keer Afghanistan keigaaf was. Ik was schutter lange afstand. Een mooiere functie is er natuurlijk niet. We hadden een supergoede club, waarmee we de vooruitgeschoven post Poentjak opzetten. Binnen 48 uur kregen we een gigantische vuurregen over ons hoofd. Maar die aanval sloegen we goed af!”

‘We kregen een vuurregen over ons hoofd’

Die geslaagde verdediging staat in schril contrast met het persoonlijke gevecht dat hij bij terugkeer na z’n derde uitzending niet meteen weet te winnen. Na jaren aanmodderen ‘ik kon thuis niet meer functioneren, geen liefde meer geven, deed alles op de automatische piloot’ komt John, werkzaam bij de sectie Casecoördinatie, op z’n pad. “John hield altijd een vinger aan de pols. Zelfs al was hij op vakantie in Brazilië, kon ik hem bellen. En nam ik niet op, belde hij gewoon m’n thuisfront om te informeren wat er speelde. John heeft me er echt doorheen geloodst. Ik kan nog steeds niet de woorden vinden om uit te leggen hoeveel dat waard is.”

Dennis draaide 3 missies in Irak en Afghanistan. De laatste uitzending brak hem op.

Zwaar aangeslagen

Dennis besluit op enig moment dat hij het hoofdstuk Defensie wil sluiten. Hij voelt zich simpelweg niet meer senang in het vlekkenpak. Wat hij precies in de burgermaatschappij wil gaan doen? Hij heeft nog geen idee. Als hij “het lampje zelf uit heeft laten gaan”, en op zijn dieptepunt zwaar aangeslagen in het Centraal Militair Hospitaal ligt, wordt hij geraakt door de zorg die hem wordt geboden. In zijn hoofd gaat er een knop om. En dan weet hij het: studeren om Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker te worden.

“En zo kwam ik via een omweg in het gevangeniswezen terecht”, vertelt Dennis terwijl hij tijdens een rondje over het terrein uitleg geeft over alle regimes die er binnen de hoge muren van de P.I. Vught zijn. “Ik heb trouwens meer collega’s die net als ik in dienst hebben gezeten. Op de een of andere manier doen we het hier prima. Onze manier van handelen – helder, met weinig woorden – en onze discipline komen hier goed van pas. En dat ik fysiek mijn mannetje sta, speelt vast ook een rol. Soms moet je niet aarzelen om iemand tegen de grond te werken als dat nodig is.”

Dennis: “En zo kwam ik via een omweg in het gevangeniswezen terecht.”

‘Heb meer collega’s die ook oud-militair zijn’

Relativeren

“Al heb ik mijn leven weer op de rit, ik leef niet op een roze wolk. Daarvoor speelt er privé te veel. Op de tweede plaats zal ik met de PTSS moeten dealen. Echter, kom ik hier op de afdeling, laat ik m’n eigen gezeik allemaal in de auto liggen. Ga ik relativeren. Want ik weet dat ik – in tegenstelling tot de mensen die ik dagelijks help – aan het eind van mijn dienst het pand gewoon weer mag verlaten. Niet dat ik hier voorlopig weg wil trouwens. Met de mogelijkheden die ik binnen de P.I. Vught heb, moet je niet raar staan te kijken als ik hier over 10 jaar nog steeds werk.”

Voor meer informatie over CLAS’ sectie Casecoördinatie, check deze intranetpagina: http://dwrd.mindef.nl/sites/SWR002966/SitePages/Startpagina.aspx