Tekst André Twigt
Foto SM Maartje Roos
Digitale fusie Leopard heeft bondgenootschappelijke potentie
De Leopards 2A6MA2 die recent bij fabrikant Krauss Maffei Wegmann in München werden gepresenteerd, schieten niet beter en rijden niet harder. Toch zijn de eerste 2 – speciaal voor het Duits/Nederlandse Panzerbataillon 414 aangepaste – gevechtstanks op het slagveld aanzienlijk in het voordeel. Rara hoe kan dat?
Het geheim zit hem in de digitale uitrusting. Uiterlijk zijn er weinig verschillen, maar onder pantser voltrok zich een kleine revolutie. Een weldoordachte fusie van het Nederlandse Battlefield Management System (BMS) en de Duitse gevechtscomputer Centurion volstaat om de gevechtstank volledig te integreren in de commandovoering van 43 Gemechaniseerde Brigade. Tegelijk blijft de pantser geschikt voor inzet bij de Bundeswehr. De technische voorziening is volgens plaatsvervangend bataljonscommandant ‘414’ majoor Chris Sievers precies wat zijn eenheid nodig heeft om volledig interoperabel met de ‘Nederlanders’ te zijn. Ultimo juni zijn 17 Leopards voorzien van BMS. Daarmee is het deel van de brigade dat deelneemt aan de VJTF in 2019 verzekerd van vuurkracht. Dank aan de knappe koppen van het Joint Informatievoorziening Commando (JIVC) voor de nodige interfaces. En fabrikant Krauss Maffei Wegmann (KMW) voor de inbouw.
Mijnenvelden en eenheidsvakken
BMS mag dan voor het operationele deel van de landmacht gesneden koek zijn, voor de Duitse bemanningen van 414 Panzerbataillon (PzBtl) betekent de onderdompeling in de militaire variant van het internet een regelrechte omwenteling in denken en doen. Niet langer kaart, radio en eigen waarneming, maar veel meer wat het beeldscherm laat zien, klinkt door in beslissingen en bevelen. Alle aangesloten eenheden genereren gevechtsinformatie. Resultaat is een wijd vertakt netwerk, dat inzicht verschaft in onder andere waar vriend en vijand zich bevinden, waar mijnenvelden liggen en hoe eenheidsvakken lopen.
“Commandanten kunnen vanaf ontplooiing tot einde actie op de voet de manoeuvres van hun eenheid volgen”, vertelt Sievers. “Zo’n hoge mate van omgevingsbewustzijn stimuleert het tactisch doen en denken enorm. Daarbij biedt BMS een geografisch plaatje, compleet met bebouwing en wegennet.”
Moesten tankbemanningen tijdens Bison Drawsko vorig jaar nog bij herhaling uitstijgen om met bevriende Nederlandse eenheden te communiceren, “straks zijn een paar drukken op de knop voldoende om informatie te delen”, aldus tankcommandant wachtmeester-1 Benito.
Slagkracht uitbuiten
Om de tank in de slagorde te houden, kwam de landmacht in 2015 met de Bundeswehr overeen om gezamenlijk PzBtl 414 op te richten en bij 43 Mechbrig onder bevel te stellen. Nu is de tijd aangebroken om de slagkracht van de Leopard verder uit te buiten en Panzerbataillon 414 écht te integreren.
”Nederland heeft geen voorkeurspositie bij de toewijzing van pantsers”, benadrukt Sievers. “Duitsland is en blijft de eigenaar. Heeft de Bundeswehr ze elders harder nodig, dan worden ze heel simpel aan andere eenheden toegewezen en bouwt men de apparatuur weer uit. Duitsland heeft een chronisch tekort aan gevechtstanks, een situatie die voorlopig aanhoudt. Ook voor 414 is de beoogde bataljonssterkte van 49 stuks nog ver weg."
Amerikaanse interesse
Hoewel Nederland geen zeggenschap heeft over de tanks, is en blijft de overeenkomst voor beide landen een geweldige deal. De Nederlandse slagorde is geborgd en tegelijk introduceert ons land bij de oosterburen moderne techniek. Zij beschikken namelijk niet over een digitale assistent voor de commandovoering bij de bataljons en lager. Met Nederlandse hulp gaat die er op termijn zeker komen.
Op hun beurt zijn ook de Amerikanen op zijn zachtst gezegd geïnteresseerd in wat er allemaal in Europa gebeurt. Niet voor niets verzocht commandant 199th Infantry Brigade kolonel Anthony Judge een bezoek aan 414. Daarbij heeft ook het US Army Research, Engineering & Development Command (Atlantic) in Londen de digitale fusie in het vizier. De organisatie met militaire innovatie als oogmerk verklaarde eerder bij monde van technicus luitenant-kolonel Marc Meeker niet gek op te kijken als BMS op termijn uitgroeit tot dé standaard binnen de NAVO. “Als enige hebben wij een concreet product, dat écht werkt”, aldus Sievers. “Zonde om zulke verfijnde techniek geen bredere verspreiding geven. Alleen ga ik daar niet over. Ik ben al blij als er straks 17 tanks op de plaat staan.”
